Wieża Ciśnień w Kędzierzynie Koźlu

Kędzierzyn Koźle posiada kilka dość względnie zachowanych do dnia dzisiejszego nieruchomości nazywanych wieżą ciśnień. Jedna z nich jest naprawdę, rzadko spotykaną w tym regionie perełką architektoniczna. 

Wieża ciśnień w Kędzierzynie Koźlu ( autor: Siggi)

Wieża ciśnień zlokalizowana jest przy ulicy Filtrowej - nawet nazwa ulicy została dopasowana do wodociągowej konstrukcji :). Obiekt został wybudowany w latach 1900 - 1902 na potrzeby zaopatrzenia miasta w stały dopływ wody.

Wieża ciśnień posiada bardzo ciekawą charakterystykę i na pierwszy rzut oka przypomina neorenesansowa wieże zamkową, aczkolwiek posiada również wiele elementów i detali architektonicznych zaczerpniętych z architektury gotyckiej.

Obiekt składa się z

• Neogotyckiego portalu, z ostrołukowym, drewnianymi i surowym w swoim wykończeniu wrotami ,przez które wchodzi się do środka obiektu. Portal zaakcentowany jest poziomymi liniami wykonanymi z cegły klinkierowej oraz wzbogacony ceglanym gzymsem nadokiennym wtopionym w elewacje wieży, opierającym się na dwóch głowicach i podzielonym wspornikiem. Portal kończy trójkątny szczyt zwieńczony miejskim herbem i machikułem elementem architektonicznym nawiązującym do średniowiecznych twierdz. Cokół posiada ostrołukowe okna z wyraźnym zaakcentowanym  gzymsem nadokiennym.

• Cokołu, wzniesionym na planie koła i w całości wykonanym z cegły, zwieńczonym betonowym gzymsem kondygnacyjnym w kształcie grzybka, do którego dołączony jest wyżej wymieniony portal. 

• Trzonu, trzykondygnacyjnego , gdzie każdy poziom kondygnacji został zaakcentowany fryzem wykonanym z cegły oraz kilku warstwowym betonowym gzymsem w formie pierścienia. Trzon kończy okrągłe okienko oraz ślepy fryz arkadowy pokryty wewnątrz tynkiem w kształcie przypominającym nieco ostrołukowe gotyckie okienka - zwane blendami.

• Głowica jest prawdziwą kwintesencją całej budowli. Architekt odniósł się do wiejskiego średniowiecznego pejzażu wykorzystując konstrukcje szkieletową zwaną również pruskim murem. Pomysłowe prowadzenie cegły miedzy drewnianymi konstrukcjami układa się w geometryczne wzorki, gdzie czerwona i klinkierowa cegła zachowuje miedzy sobą kontrast. Głowice wieńczy ośmioboczny drewniany dach z wieżyczką wentylacyjną oraz masztem w formie kierunkowskazu osadzonego na kopule.

Wieża ciśnień już od lat nie pełni swojej funkcji. Po generalnym remoncie stała się jedną z głównych atrakcji miasta. Do miasta należą jeszcze inne wieże ciśnień, skupione wokół ulicy Towarowej. Wszystkie pochodzą z początku XX i pojawiły się w miejskim pejzażu wraz z gwałtownym rozwojem przemysłu w tym regionie.