Ząbkowice Śląskie - wieża ciśnień

 Wieża ciśnień w Ząbkowicach Śląskich to XIX-wieczna budowla, która jest jedną z dominant miasta. Znajduje się na wzgórzu zwanym Górą Szubieniczną, w pobliżu zamku. Wieża została wybudowana w 1894 roku wraz z siecią wodociągową. Jest to budowla ceglana, o wysokości 34 metrów i średnicy 14 metrów. 

Ma kształt cylindra, zwieńczonego kopułą. Na kopule znajduje się maszt, z którego powiewa flaga miasta. Wewnątrz wieży znajduje się zbiornik na wodę, o pojemności 1000 metrów sześciennych. Wodę do zbiornika dostarczała pompa, napędzana parą. W latach 1971-1972 wieża została zmodernizowana. Zamontowano w niej nową pompę, a także instalację elektryczną. Obecnie wieża ciśnień jest udostępniona do zwiedzania. Z jej szczytu rozpościera się panoramiczny widok na miasto i okolicę.

Wieża ciśnień to jeden z elementów systemu wodociągowego, który umożliwia utrzymanie odpowiedniego ciśnienia wody w sieci. Zasada jej działania opiera się na prostych zasadach fizycznych, zwłaszcza grawitacji.

• Zbieranie wody: Wieża ciśnień jest zazwyczaj umieszczana na znacznym wysokości ponad poziomem terenu. Na jej szczycie znajduje się zbiornik na wodę, który może być napełniany za pomocą różnych źródeł, takich jak studnie, rzeki, czy ujęcia wody.

• Ciśnienie grawitacyjne: Woda gromadząca się w zbiorniku na szczycie wieży ciśnień podlega sile grawitacyjnej. Im wyżej jest umieszczony zbiornik, tym większe ciśnienie wody w rurach i sieci wodociągowej poniżej.

• Zabezpieczenie ciśnienia: Gdy w danym obszarze użytkownicy korzystają z wody, spadek poziomu wody w zbiorniku na szczycie wieży jest kompensowany przez ciągłe napełnianie go nową wodą. Dzięki temu ciśnienie wody w sieci pozostaje na stabilnym poziomie, nawet gdy wielu ludzi jednocześnie korzysta z wody.

• Stabilizacja dostaw wody: Wieże ciśnień umożliwiają dostarczanie wody o stałym ciśnieniu do różnych obszarów miasta czy osiedla. To pozwala na skuteczne korzystanie z wody w codziennych czynnościach, takich jak kąpanie, gotowanie czy nawadnianie ogrodów.

• Awaryjne źródło ciśnienia: Wieże ciśnień pełnią także rolę w przypadku awarii wodociągowej, umożliwiając dostarczanie wody bez konieczności korzystania z pompy. Dzięki temu, nawet gdy pompy przestaną działać, nadal istnieje rezerwuar wody pod ciśnieniem.

Warto zauważyć, że wieże ciśnień są jednym z wielu sposobów utrzymania ciśnienia w sieci wodociągowej, a ich rola może się różnić w zależności od konkretnego systemu wodociągowego. Współcześnie coraz częściej stosuje się także nowoczesne technologie, takie jak pompy, do utrzymania ciśnienia w sieci wodociągowej.