Zbiorniki wykonane są ze stali połączonej nitami, żelbetu lub plastiku. Pojemność zbiornika może wynosić od kilkudziesięciu lub kilku tysięcy metrów sześciennych.
Głowice wież ciśnień przybierają różne kształty w zależności od stylu architektonicznego, fantazji architekta lub funkcyjności. Najczęściej przybierają kształt kuli, prostopadłościanu, grzybka itd. Elewacja głowicy wieży ciśnień jest polem do podkreślenia ducha epoki, w której została zaprojektowana, miejscem kombinacji różnych detali i elementów architektury. Może również służyć do reklamy lokalnego biznesu, który nocą świeci pod postacią neonu itd.
Ważnym elementem głowicy są otwory wentylacyjne, które utrzymują wymaganą objętość powietrza w zbiorniku i zapobiegają stagnacji wody.
Źródła wody i ich ujęcia
Wieże ciśnień, korzystają z różnych źródeł wody. Dawniej kiedy woda w ujęciach naturalnych była jeszcze czysta, wieże ciśnień zasilane były :
- z rzek
- rzeczek
- potoków
- jezior
- stawów
- studzien kopanych zasilanych wodą podskórną i gruntową
- studzien wierconych.
Rzeka ma to do siebie, że jest niewyczarpanym źródłem wody. Bardzo często dodatkowo budowano również specjalną studnie w samej rzece, jeśli była ona płytka lub na jej brzegu.
Studnia taka nazywała się zasilająca i mogła to być studnia kopana, wiercona, połączona z rzeką otwartym lub zakrytym kanałem lub żelazną rurą, bądź w razie dostatecznej czystej wody za pomocą specjalnych smoków ( zakończenie rury ssawnej sitem ), umieszczonej w samej rzece. Tak, aby nie przedostały się do wnętrza rury zanieczyszczenia lub przedmioty. Niestety zimą przewód nie potrafił oprzeć się mrozom
Jeśli źródło pobieranej wody mieściło się w znacznej odległości od pompowni, wodę z rzeki lub ze studzien zasilających nad rzeką, doprowadzano za pomocą specjalnego lewaru do studni zbiorczej, mieszczącej się tuż przy pompowni, następnie z której
odbywało się czerpanie wody za pomocą przewodu ssawnego.
Na małych rzeczkach, przy małym prądzie i przepływie, budowane były sztuczne tamy i śluzy, w celu nagromadzenia większego zapasu wody. Dawniej, źródła z naturalnym wypływem wody podziemnej na powierzchnie nie wymagały filtrowania, były bardzo dobre do picia. Obudowano je specjalnymi sklepionymi studniami lub wnękami z cegieł, kamienia lub wylewką z betonu. Komory i studnie posiadały przelew do odprowadzania nadmiaru wody i spust do opróżniania ich.
Warstwy wodonośne były dokładnie zabezpieczone od zanieczyszczeń, wynikłej poprzez przesiąknięcie wody powierzchniowej z opadów atmosferycznych, a same studnie i komory od wpływu światła i mrozu.
Studnie
Studnie, o najmniejszej pojemności nazywamy studniami kopanymi. W zasadzie są one bardzo płytkie, sięgały do 5 metrów, wyłożone były drewnem i budowano je w miejscowościach niezamieszkanych w pobliżu wód powierzchniowych :
Natomiast studnie artezyjskie o głębokości do 30 metrów były już murowane, betonowe i żelbetonowe. Za wzorową wydajność uważano studnie, przy której poziom wody pozostaje bez zmiany przynajmniej w ciągu 16 godzin nieustannego pompowania. Studnie artezyjskie budowane były w tych przypadkach, kiedy nie było możliwości otrzymania w pobliżu wieży ciśnień wody powierzchownej i wody wgłębnej z małej głębokości, albo też gdy woda na tej głębokości nie odpowiadała stawianym wymaganiom.
 |
| Studnia zbiorcza połączona z dnem rzeki |
Rysunek przedstawia studnię zbiorczą na brzegiem rzeki. Wewnątrz studnia obudowana jest drewnianymi palami, a na zewnątrz zadaszeniem, co ma przyczyni się do ochrony
studni przed ciałami obcymi z zewnątrz jak i wewnątrz ( opady atmosferyczne, zanieczyszczenia ). Poza tym studnia połączona jest wydrążonym, podziemnym kanałem, również zabezpieczonym drewnianymi palami z korytem rzeki. Wylot kanału znajduje się w pobliżu dna rzeki, poniżej najniższego stanu wody. Wylot ten jest obsypany kamieniami, które zatrzymują różne zawiesiny, znajdujące się w wodzie i różne przedmioty, tak aby nie przedostały się one do studni. Następnie woda jest zasysana przez przewód ze smokiem do pompowni, a dalej do zbiornika w wieży ciśnień.
 |
| Studnia zbiorcza z przegrodą murowaną |
Na zdjęciu umieszczona została studnia zbiorcza, która na dnie jest podzielona ceglanym murem. Zabieg ten miał na celu stworzenie dwóch komór. W pierwszej komorze, od strony rzeki, gromadził się muł i inne zanieczyszczenia. Z drugiej komory była zasysana odmulona już woda, odpowiedniejsza do pompowania. Górna krawędź przegrody, znajduje się o tyle poniżej najniższego poziomu wody w rzece, aby przez nią zawsze przelewała się woda z lewej do prawej części studni w dostatecznej ilości. Studnia jest połączona z rzeką rurami, wykonanymi z żelaza, które są w studni zakończone zasuwą, a w rzece sitem - smokiem. Smok ten jest dodatkowo zabezpieczony od zniszczenia przez krę słupami okutymi, wbitymi w dno rzeki. Dopływ wody z rzeki do studni, można zamknąć przez opuszczenie klapy zasuwy ( klapę zasuwy zamyka się poprzez specjalną linkę ). Na zdjęciu są również widoczne lodołamacze, mają one za cel chronić obszar, pobierania wody przed lodem.
 |
| Rysunek przedstawia nowoczesne jak na tamte czasy rozwiązanie - studnia zasilająca oraz studnia zbiorcza |
Na zdjęciu widać bardzo nowatorskie rozwiązanie, ujęcie wody z rzeki ze studnią zasilającą nad brzegiem oraz studnią zbiorczą. Woda z rzeki przedostaje się do studni zasilającej przez warstwę kamieni, żwiru i ściankę drewnianą oraz przez warstwę wodonośną
i dno studni, które wyłożone jest tłuczniem ze żwirem w celu lepszej filtracji wody. W ten sposób woda w studni zasilającej jest już oczyszczona z zawiesin, a w górnej swojej warstwie jest w znacznym stopniu odstała. Następnie oczyszczona woda, która przelała się do pierwszej komory studni, pozostawia tam jeszcze pewne osady i dopiero po przelaniu się przez przegrodę do drugiej komory, jest zasysana przez pompy za pomocą rury zakończonej smokiem. Całość studni zamyka budynek, o zadaszeniu spadzistym, dodatkowo pokryty eternitem i zwieńczony wieżyczką wentylacyjną.
 |
| Studnia przy wieży ciśnień |
Na kolejnym zdjęciu widać studnię murowaną, zasilającej o średnicy 3m i głębokości 8m. Rysunek objaśnia w jaki sposób zawieszony jest przewód ssawny oraz na jakiej wysokości powinien znajdować się smok, w tym wypadku wysokość wynosi 60 cm ponad dnem. W miejscu gdzie woda, może sięgnąć najwyżej, wsparta na dwóch belkach, ułożona jest podłoga. W górnej pokrywie studni, która jest bardzo szczelna, znajduje się otwór wejściowy - właz, zamykany klapą lub drzwiczkami. Do wnętrza studni prowadzi drabina. Dno studni, przez które przenika woda gruntowa, jest wyłożona warstwą żwiru w celu filtracji.
 |
| Studnia wiercona - studnia artezyjska |
Przekrój studni wierconej / artezyjska. Śmiało można zauważyć na rysunku, że rury o największej średnicy są w górnej części, a im bardziej na dół się wgłębimy, to
widzimy, że rury są coraz bardziej wąskie, a średnica mniejsza. Na samym dole studni, w warstwie wodonośnej, zlokalizowana jest rura filtrowa, która składa się z drucianej siatki, wykonanej z miedzi ocynkowanej. Siatka jest połączona polutowaną cyną. Rura filtrowa służy do zatrzymywania piasku i mułu.
Średnice rur są zależne od wydajności studni i od jej głębokości, najczęściej wynoszą od 500 do 250 mm. Głębokość studni wynosi od 20 metrów wzwyż. Na zdjęciu zamieszczony jest również przekrój geologiczny studni z zaznaczeniem poszczególnych pokładów gruntu pokładów gruntu. Zwierciadło wody znajduje się znacznie wyżej ponad warstw ą wodonośną. Zwierciadło to ulega jednak pewnemu obniżeniu podczas pompowania (depresji), co uwzględnia się przy zakładaniu smoka przewodu ssawnego, który opuszcza się poniżej tego zwierciadła wody, obniżonego wskutek pompowania.
Poziom zwierciadła wody w studniach artezyjskich występuje rozmaicie. Dawniej tę nazwę dawano tylko studniom, z których woda biła na powierzchnię ziemi a nawet wyżej. Obecnie jednakową nazwę noszą tak studnie z samoczynnym wypływem jak i studnie, w których zwierciadło wody znajduje się pod powierzchnią ziemi i wodę należy pompować. Najniższy poziom zwierciadła wody w studni wierconej zależny jest od wydajności warstwy wodonośnej oraz od wydajności pomp.
Jeżeli warstw a wodonośna składa się ze żwiru lub piasku gruboziarnistego, to przy pompowaniu lustro wody obniża się niewiele. Natomiast gdy warstwę wodonośną stanowią piaski drobnoziarniste, to wówczas słabszy jest dopływ wody i w czasie pompowania zwierciadło wody obniża się znacznie. Aby uzyskać większą wydajność studni, należy cylinder pompy opuszczać głębiej, gdyż wówczas osiągamy możliwość większego obniżenia zwierciadła wody i w związku z tym uzyskujemy większą różnicę poziomów pomiędzy normalnym poziomem wody a czynnym zwierciadłem wody, co wpływa na zwiększenie prędkości przepływającej wody w warstwie wodonośnej i powoduje większy jej dopływ do studni.
Na ogół nie stosuje się większej depresji (różnicy poziomów zwierciadła wody w stanie normalnym i najniższym po odpompowaniu wody) jak 20 m, aby nie uszkodzić filtra i w następstwie nie zapiaszczyć studni. Jeżeli wydajność jednej studni wierconej jest niewystarczająca, a warstwa wodonośna jest obfita i czynne zwierciadło wody znajduje się niezbyt głęboko od powierzchni (około 12 m), to wówczas buduje się kilka studzien wierconych, które są studniami zasilającym. Studnie te łączy się przewodami lewarowymi do studni zbiorczej, skąd dopiero czerpie się wodę.
Filtry
Każda wieża ciśnień wyposażona jest w stacje filtrów, która ma za zadanie, oczyszczanie wody z piasku i innych zanieczyszczeń. Filtracja wody ma swój początek już
w studniach głębinowych, skąd wieża ciśnień czerpie wodę. Oczyszczona woda z piasku, pozwala również na sprawną pracę pomp i oraz ich podzespołów. Małe ziarenka piasku
płynące razem z wodą, mogą przyczynić się do zapchania przewodów ssawnych i w rezultacie do awarii pompy. Filtry również oczyszczają wodę z wapna oraz związków magnamu. Filtry są jednak podatne na zarastanie i bardzo często trzeba je czyścić.
Istnieje bardzo dużo rodzajów filtrów, najbardziej znane są filtry siatkowe oraz żwirowe.
Filtry siatkowe i żwirowe
Filtry siatkowe wykonane były z z rur żelaznych pokrytych cyną ( tak, aby nie uległy szybko korozji ), asfaltowanych, rur mosiężnych oraz miedzianych.
Filtry żwirowe stosowano tylko w przypadku studni o większych gabarytach, a mianowicie tam gdzie chodziło o zwiększenie
wydajności wody z warstw wodonośnych, składających się z drobnych piasków, powodujących zarastanie filtra.
Filtry siatkowe - składały się z rury podziurkowanej, dodatkowo owiniętej siatką i zakończonym szpicem, do wbijania w ziemię lub świdrem, służącym do wkręcania w ziemię.
 |
| Filtry do studni głębinowych |
Filtry siatkowe z kolei zakładane już były w poprzednio wywierconym otworze, więc wybór rur był swobodny. Najczęściej zakładano rury żelazne, miedziane, mosiężne, stalowe. Jedyną przeszkodą co do wyboru przewodu rurowego były koszty i wytrzymałość na ciśnienie ziemi,
które przy dużym obciążeniu lustra wody w czasie pompowania, są dość duże i mogły zgnieść filtr. Przy budowie studni o większych gabarytach, stosowano rury, wykonane z drzewa i dodatkowo owinięte siatką miedzianą. Filtry żwirowe składały się natomiast z obsypki żwirowej i ulokowane były w glebie.
Pompownia
Pompownie budowane były w pobliżu miejsca ujęcia wody lub bezpośrednio nad źródłem. Były ogrzewane, oświetlone i wentylowane. Tak, aby praca w nich przez cały rok była dogodna i mogła trwać bez przerw technicznych. Wysokość budynków pompowni, które mieściły się nad studnią głębinową, była uzależniona od długości ogniw wału pionowego pompy. Tak, aby w razie konieczności istniała możliwość wydobycia pompy bez przeszkód, dotyczyło się to pomp głębinowych. Budynki pompowni były bardzo solidne, ponieważ na stropach montowano haki lub suwnice z wyciągarkami, służącymi do podnoszenia
cięższych maszyn. Osobą upoważnioną do obsługi maszyn w przepompowni był maszynista, który mieszkał w bliskim sąsiedztwie wieży ciśnień. Tak, aby w razie awarii, mógł być bardzo szybko w przepompowni i usunąć usterki.
Pompownie wyposażone były w urządzenia sygnałowe, dzwonkowe i świetlne, które informowały o najwyższym i najniższym poziomie wody w zbiorniku wieżowym.
Odżelaziacz
Tuż po wywierceniu studni zdarzało się, że pompy tłoczyły wodę do wieży ciśnień nieskazitelnie czystą, która jednak po jakimś czasie mętniała i zabarwiała się na żółto. U odbiorców wody, podczas gotowania, tworzył się osad, a w naczyniach, w których dłuższy czas stoi woda, żółkną od osadu wydzielającego się z wody. W takich wypadkach stwierdzano, że woda ze studni zawiera dużo żelaza.
 |
| Zasada działania odżelaziacza w studni |
Woda taka nie nadawała się do użytku domowego i przemysłowego. Aby poprawić jakość wody, wprowadzono w wieżach ciśnień odżelaziacz. Urządzenie to było bezpośrednio połączone z pompą. Duże zawartości żelaza pozbywano się z wody za pomocą powietrza. Odżelaziacz posiada osobny filtr, w którym osadza się zebrane w powietrzu żelazo.
Pływak
Pływak spełniał w wieży ciśnień dwie bardzo ważne funkcje, o których warto wspomnieć. Pływak wykonany jest z bardzo lekkiego materiału, przykładowo z drewna. Musi być lekki, tak aby z łatwością unosił się na wodzie.
Funkcje pływaka :
- Pływak może zostać użyty jako zawór sterowany siłą wyporu ( zawór pływakowy ). W praktyce zawór otwiera się, gdy tylko poziom wody spadnie poniżej określonego poziomu i zatrzymuje dopływ, gdy tylko poziom ten zostanie ponownie osiągnięty. Poziom napełnienia jest sprawdzany przez pływający korpus. Jest on połączony z zaworem za pomocą dźwigni i bezpośrednio powoduje otwieranie i zamykanie zaworu. Wysokość powierzchni wody określa położenie pływaka. Jeśli pływak znajduje się w górnym położeniu, zawór jest zamknięty; jeśli poziom spadnie, zawór otwiera się i woda z sieci może ponownie napełnić zbiornik.
 |
| Zasada działania zaworu pływakowego |
- Pływak jest używany jako część wskaźnika, nazywanego wodowskazem. Wodowskaz jest umieszczony na elewacji wieży ciśnień i informuje o poziomie wody w zbiorniku wieżowym. Zasada działania wskaźnika jest prosta: pływak dryfuje za pomocą siły wyporu po lustrze wody, przymocowany jest stalową linką do ciężarka, umieszczonego na tarczy wodowskazu. Linka opiera się na dwóch rolkach, umieszczonych tuż przy ścianie zbiornika. Kiedy woda w zbiorniku opada, pływak podnosi ciężarek do góry i na podziałce, pokazuje poziom wody w zbiorniku.
Rurociągi
System rur rozlokowanych w systemie hydraulicznym; początek rur jest związany ze źródłem ; miejsca skąd pompa zasysa wodę przez pionowy układ rur mieszczący się w trzonie wieży do zbiornika.
Zbiorniki kominowe, czyli kominowe wieże ciśnień
Spotkać je można przeważnie na terenach przemysłowych. Zbiornik kominowy jest to zbiornik wodny w kształcie pierścienia, który umieszcza się wokół komina przemysłowego.
W zasadzie jest to zaadoptowanie wysokiego komina na cele wodociągowe. Plusem powyższego rozwiązania jest to, że zbiorniki kominowe pod wpływem ciepłych gazów, chronią wodę zimą przed zamarznięciem. Pomysł na wykorzystanie kominów na potrzeby sieci wodociągowej narodził się w Niemczech.
 |
| Zbiornik kominowy w konstrukcji Intze do zasilania parowozów w byłej zajezdni Bochum-Dahlhausen. |
Pierwszą kominową wieżę ciśnień zaprojektował Otto Intze w 1885 roku. Było to bardzo ekonomiczne rozwiązanie dla ówczesnych fabryk, które mogły w ten sposób wstrzymać się od ponoszenia dodatkowych kosztów, związanej z budową wieży ciśnień. Kominowa wieża ciśnień składała się ze stalowego zbiornika o półkolistym dnie. Zbiornik umieszczony był na pierścieniu, dodatkowo wspartym żelaznymi wspornikami.
Zazwyczaj zbiornik wodny miał zdolność do przechowywania wody o pojemności mniejszej, niż 100 m3 wody. Wysokość zbiornika wynosiła od 20 do 30 metrów nad ziemią.
Drewniane wieże ciśnień
Drewniane wieże ciśnień bardzo często występują w USA. Ze względu na łatwy dostęp materiału oraz niższe koszty, wieże ciśnień posiadały nie tylko drewniany trzon, ale także zbiornik. Zbiornik wykonany z drewna ma pewną przewagę nad zbiornikami, wykonanymi z innych materiałów. Drewniany zbiornik wieżowy wymaga jednak częstej konserwacji. Zapewnia jednak ochronę przed gorącem i erozją oraz wytrzyma dłużej, niż stal.
Prawidłowo wykonany drewniany zbiornik, powinien pomieścić większość płynów bez żadnych zanieczyszczeń lub wypustów w połączeniach. Żywotność i szczelność zbiornika drewnianego zależy od zastosowania odpowiednich materiałów, projektu i wykonania.
Najodpowiedniejsze rodzaje drewna do budowy zbiornika wieżowego :
Cyprys
jest z łatwością najlepszym drewnem do zbiorników ze względu na jego wysoką trwałość. Badania pokazują, że cyprys, w przeciwieństwie do innych gatunków drewna, dobrze radzi sobie poza swoim rodzimym klimatem. Rośnie w gorącym środowisku bagiennym, co zapewnia mu dodatkową ochronę. Cyprys nie wydziela koloru, smaku ani zapachu. Woda ze zbiornika wykonanego z tego materiału jest szczególnie polecana do gotowania wody pitnej, octu, soków owocowych lub innych produktów spożywczych.
Jodła
Jodła ma wiele zalet cyprysu, zarówno dla wody, jak i dla powietrza, i jest równie odporna na niektóre kwasy i chemikalia jak cyprys. W przypadku wody jego żywotność jest nieco gorsza, ale ponieważ kosztuje mniej, jest zalecany, gdy potrzebne jest coś tańszego niż Cyprys.
Czerwone drzewo
Czerwone drewno jest najlepszym z zachodnich lasów do celów zbiornikowych. Charakteryzuje się trwałością zbliżoną do cyprysu. Zwykle jest wolne od wad i kosztuje mniej niż cyprys w większych rozmiarach.
Sosna żółta
Stosowany jest głównie w zbiornikach przemysłowych o dużych rozmiarach, które wymagają większej grubości materiału, takich jak zbiorniki do wytrawiania i papierni. Jest również używany do przechowywania niektórych kwasów i chemikaliów, zwłaszcza kwasu siarkowego.
Schemat budowy drewnianego zbiornika na wodę
Drewniany zbiornik na wodę jest montowany podobnie jak zwykła drewniana beczka i składa się z połączonych ze sobą szeregowo drewnianymi klepkami, dodatkowo spiętych metalowymi obręczami.
 |
| Drewniana wieża ciśnień - montaż drewnianego zbiornika na wodę |
Okrągły zbiornik powinien być używany wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, zamiast innych kształtów, ponieważ jego konstrukcja i otręby są prostsze, a zatem jego wykonanie i zwijanie kosztuje znacznie mniej.
Budowa
Dolne kołki są obciągane, zgrywane, łączone maszynowo i dobrze dyblowane. Krawędzie są sfazowane w celu wykonania rowka erozyjnego w klepkach, ale pozostawione nieco grubsze, aby umożliwić ewentualny poślizg przed montażem. Podczas montażu należy zdjąć cienką strużynę za pomocą ręcznej strugarki, aby zapewnić dopasowanie do otworów w klepkach. Klepki są suszone, zgrywane i mechanicznie łączone, a następnie wycinane w celu dopasowania do okręgu dna i stożka zbiornika.
Obręcze
Obręcze, zwykle okrągłe, są wykonane z kutego żelaza, dzięki czemu nie rdzewieją. Dostępne są również obręcze z mosiądzu, galwanizowane, pokryte ołowiem, z brezentu, Mond Metal i inne. Obręcze powinny być wykonane z żelaza, a ich grubość ściśle zależy od pojemności, np. jeśli zbiornik drewniany może pomieścić więcej, niż 75 tyś litrów. To grubość obręczy musi być większa, niż 7.62 cm.
Dach
Zadaszenie wieży ciśnień wykonuje się z drewnianej pokrywy stożkowej w kształcie stożka. Pokrywa wyposażona jest w gumowe pokrycie dachowe lub wyłożona gontem czy blachą. Dach projektuje się tak, aby był odporny na mróz oraz najczęściej posiada boczną pokrywę, wspartą na lagrach.
 |
| Zadaszenie, drewnianej wieży ciśnień w kształcie stożka |
Wskaźniki poziomu wody
 |
| Pływak - wieża ciśnień |
W wieżach ciśnień montuje się specjalne wskaźniki, nazywane również pływakiem. Wskaźniki dostarczają informację na temat wysokości lustra wody w zbiorniku. Pływak jest lekki i swobodnie dryfuje na wodzie. Frywolnie natomiast opada na dół, kiedy poziom wody się obniża. Wskaźnik poziomu wody jest połączony linką lub łańcuchem z tabliczką, umocowaną na elewacji budynku. Jest to spore ułatwienie i nie trzeba wchodzić do środka wieży ciśnień, aby sprawdzić ile wody znajduje się w zbiorniku. Pływaki wykonane są z drzewa i posiadają najczęściej kulisty kształt.
 |
| Pływak wykonany z drewna w kształcie kuli / wieża ciśnień |
Zbiornik na wodę
 |
| Rodzaje zbiorników wodnych w drewnianej wieży ciśnień |
Rozróżnia się kilka podstawowych kształtów drewnianych zbiorników na wodę, ustawionych w drewnianej wieży ciśnień :
- Zbiorniki półokrągłe
- Zbiorniki eliptyczne
- Zbiorniki z wypukłym dnem
- Zbiorniki z podwójną głowicą
- Zbiorniki z dnem stożkowym
- Zbiorniki poziome lub okrągłe wagonowe
Fundamenty pod drewnianą lub stalową wieże ciśnień.
Wieża ciśnień może być zbudowana na wolnej powierzchni lub zamontowana na dachu jednego z budynków. Jeśli projektujemy wieżę ciśnień razem z fundamentem, to należy wziąć pod uwagę kilka czynników :
Bardzo istną rzeczą przy projektowaniu wież ciśnień jest fundament. Słabe fundamenty są przyczyną nieszczelności
wielu zbiorników. Istnieją trzy podstawowe zasady, których należy przestrzegać przy projektowaniu fundamentów :
1. Ciężar musi być podtrzymywany tylko od dołu. Klepki drewnianych zbiorników nie mogą przenosić żadnego obciążenia, a tam, gdzie zbiornik ma spoczywać na równej powierzchni, najlepiej jest użyć sztauowania lub podpór wymienionych poniżej, które będą wspierać dno i swobodnie podnosić końce klepek.
2. Elementy wspierające pod dnem nie mogą być oddalone od siebie o więcej niż 45 centymetrów, a najlepiej mniej, a dolne deski zbiorników drewnianych muszą przebiegać w poprzek sztauersów lub legarów podtrzymujących je.
3. Fundamenty muszą sięgać poniżej linii zamarzania, gdy znajdują się na ziemi.
Natomiast jeśli wieża ciśnień ma spocząć na dachu budynku, to należy pamiętać, że umieszczenie zbiornika na budynku jest niebezpieczne, chyba że zostaną podjęte pewne środki ostrożności. Jeśli budynek nie został specjalnie zaprojektowany do przenoszenia zbiornika, powinien zostać zbadany i przekazany pod kątem wytrzymałości ścian itp. przez wiarygodnego inżyniera lub architekta przed podjęciem próby umieszczenia na nim zbiornika. Wszelkie wymagane nowe cegły powinny być osadzone w zaprawie cementowej. Sam fundament jest bardzo ważny i powinien być zaprojektowany tylko przez kompetentnego inżyniera zaznajomionego z pracą ze zbiornikami, ponieważ okazuje się, że przeciętny architekt lub inżynier nie ma wymaganego doświadczenia, ani nie poświęcił temu tematowi tyle uwagi, na ile zasługuje.
Projektowanie podpór zbiorników wiąże się z problemami, które zwykle nie występują w innych gałęziach inżynierii. W większości przypadków okazuje się, że niektóre części konstrukcji są zbyt słabe lub, jeśli są wystarczająco wytrzymałe, materiał nie został umieszczony ekonomicznie.
Tylko okrągłe obręcze powinny być używane z drewnianym zbiornikiem na budynku.
 |
| Ilustracja przedstawia standardowy fundament zbiornika na ziemi. Składa się on ze stożkowych ścian z drewnianymi legarami w poprzek i został zaprojektowany tak, aby nie był potrzebny sztauer. |
 |
| Standartowe belki sztauerskie lub podłużnice - fundament zbiornika na budynku. Wycięcie pokazuje dno zbiornika ułożone na sztauerze. Okrąg sztauerski powinien być o około 10 cm mniejszy niż dno zbiornika. |
Stalowe wieże ciśnień
Powszechnie coraz częściej wznosi się zbiorniki na wodę oraz całą konstrukcje wieży ciśnień ze stali. Główną przyczyną tego trendu jest fakt, że stalowy zbiornik jest w stanie pomieścić większą pojemność wody, niż drewniany. Dotyczy się to również kosztów, gdzie postawienie stalowej wieży ciśnień okazuje się tańszym rozwiązaniem. Stalowa wieża ciśnień ma swoje plusy i minusy.
 |
| Wieże ciśnień wykonane ze stali ( zbiornik półkolisty oraz eliptyczny ) |
Minusem jest to, że zbiornik stalowy ma tendencję do korozji, a kwasy wżerają się w stal.
Plusem natomiast jest to, że całkowicie wykonany ze stali zbiornik oraz trzon, wymagają niewielkiej pielęgnacji. W zależności od lokalnych warunków pogodowych i zaniku ciepła, malowanie stalowej konstrukcji, odbywa się od trzech do pięciu lat. Poza tym stalowa
wieża ciśnień w porównaniu do dewnianej jest bardziej szczelna. Warto tutaj przypomnieć, że
" Zbiornik i wieża są lepsze od innych metod magazynowania wody, ponieważ cała pojemność jest dostępna w czasie nie krótszym niż ustalona minuta. Ciśnienie jest wywierane przez grawitację, niezawodną siłę, która jest lepsza od pomp lub jakiegokolwiek mechanicznego źródła ciśnienia. Z tego powodu zbiorniki i wieże są używane w takich usługach, jak miejskie wodociągi i automatyczne tryskacze przeciwpożarowe, gdzie niezawodność jest najważniejsza i prawie zawsze są wykonane w całości ze stali. "
Półkulisty typ dna powinien być preferowany do wszystkich zwykłych zastosowań, z wyjątkiem bardzo dużych rozmiarów lub tam, gdzie zmiany ciśnienia wody muszą być utrzymywane na minimalnym poziomie. W takich przypadkach preferowany jest typ z dnem elipsoidalnym.
Półkulisty kształt jest idealny dla dna podwieszanego, ponieważ przenosi obciążenie przy minimalnym naprężeniu w sobie i nie wytwarza nietypowych naprężeń w innych częściach zbiornika. Z tego powodu będzie przenosić to samo obciążenie przy cieńszych płytach niż jest to wymagane w przypadku kształtu elipsoidalnego. Rzeczywiste naprężenia można dokładniej obliczyć, ponieważ krzywizna jest jednolita na całej długości i inne części wieży mają na nie mniejszy wpływ.
 |
| Stalowe uchwyty mocujące - konstrukcja wieży ciśnień |
Duże piony z blachy stalowej, o średnicy trzech stóp i większej, są stosowane w obu typach bez kompensatorów i przenoszą część obciążenia wodą. Zalecamy stosowanie ich zamiast rur kutych lub żeliwnych z drewnianymi osłonami przeciwmrozowymi, ponieważ nie wymagają one takich osłon, a wyeliminowanie drewna jest zdecydowaną zaletą. Ich duży rozmiar zapobiega łatwemu zamarzaniu, a grzałka może być umieszczona wewnątrz pionu i dostarcza ciepło tam, gdzie jest ono najbardziej potrzebne.
 |
Akcesoria, w które wyposażona jest stalowa wieża ciśnień
|
Kolumny tych wież są odcinane kwadratowo na końcach, a następnie toczone na tokarce, aby zapewnić prawidłowe łożyskowanie względem wewnętrznego kołnierza w ciężkich odlewach gniazd, które tworzą połączenia, przy czym kołnierz ten jest również licowany. Gniazda te są wykonane pod odpowiednim kątem, aby pasowały do gąsiora wieży, i mają występ, który jest gwintowany, aby przyjąć bardzo długie gwintowane końce okrągłych stalowych prętów, które są używane do usztywnienia kołysania. Pręty te są wyposażone w kute klamry obrotowe, aby zapewnić odpowiednie napięcie.
 |
| Wieża ciśnień, w środku rura pionowa, przepływ i rury odprowadzające parę wodną. |
Konstrukcja wieży jest najprostsza ze wszystkich dostępnych na rynku i najłatwiejsza w montażu, ponieważ zastosowanie połączeń gniazdowych eliminuje wszelkie nitowanie i sprawia, że nie ma potrzeby korzystania z wykwalifikowanej siły roboczej przy jej montażu. Każdy zwykły mechanik może wznieść konstrukcję przy niewielkim nakładzie pracy.
Praktycznie nie jest wymagane rusztowanie, ponieważ sekcje są krótkie i każda jest taka sama jak inne, a jedna sekcja może być użyta do wzniesienia następnej. Wymagane są jedynie liny, bloczki i klucze.
Kolejowa wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień - pod pojęciem kolejowa wieża ciśnień rozumie się stację, która posiada urządzenia, przeznaczone do zaopatrywania w wodę, całą infrastrukturę kolejową. Kolejowa wieża ciśnień obsługuje wodociąg, który zasila w wodę :
- parowozy pociągowe
- parowozy manewrowe
- urządzenia przeciwpożarowe ( hydranty )
Kolejowa wieża ciśnień przeznaczona jest również do prac porządkowych.
- mycia wagonów
- przemywania kotłów parowych, oraz dla innych celów gospodarczych.
Kolejowe wieże ciśnień są tak rozmieszczone wzdłuż linii kolejowych i posiadają taką wydajność, aby w okresie największego przewidywanego ruchu, mogły sprostać o każdej porze, wymagane zaopatrzenie w wodę wszystkie przychodzące pociągi oraz zaspokoić wszystkie inne potrzeby stacji.
Do zaopatrywanie stacji kolejowej wodę były stosowane zbiorniki wodne, powietrzne i wodnopowietrzne. zbiorniki wodne przeważnie były budowane na poziomie gruntu.
Natomiast jeśli nie pozwalał na to układ terenu, umieszczano zbiornik na wodę w wieży ciśnień. Pojemność wybudowanego zbiornika musiała sprostać największemu, przewidywanemu rozchodu wody, zapas wody pokrywał całkowite zapotrzebowanie jej w ciągu przerwy pracy pomp. Przejście pomiędzy zbiornikiem, a ścianą zewnętrzną, posiadało co najmniej 0.6 m. szerokości.
Kolejowe wieże ciśnień posiadały najczęściej zbiorniki o układzie podwójnym. Spowodowane było to tym, że podczas wyłączenia pierwszego zbiornika np. w trakcie czyszczenia lub naprawy, drugi zbiornik mógł funkcjonować bez przeszkód. Pomieszczenia na zbiorniki były bardzo dobrze wentylowane. Na dachu wieży ciśnień montowane były wieżyczki wentylacyjne. Zima zbiorniki wodne były izolowane lub podgrzewane, aby wodą w nich nie zamarzła.
Kolejowe wieże ciśnień były projektowane według dokumentacji technicznej, najczęściej brano pod uwagę układ terenu przylegającego do stacji kolejowej oraz poziom zapotrzebowania na wodę. Wieża ciśnień wybudowana na stacji kolejowej, rzadko kiedy przekraczała wysokość 25 metrów. Zbiorniki wieżowe były wykonane z żelbetu lub ze stali, połączone nitami.
 |
| Drewniana, prowizoryczna wieża ciśnień, wybudowana w okresie I wojny światowej. |
Architektura wieży ciśnień
Styl neogotycki
Najczęściej spotykane w Polsce i Europie są wieże ciśnień wykonane z czerwonej cegły; nawiązujące do stylu neogotyckiego lub ogólnie do nurtu historyzującego, bardzo popularnego na przełomie XIX i XX wieku w centralnej części Europy. Tego typu konstrukcje budowlane imitują średniowieczne zamki lub baszty obronne. Do budowy używano oprócz wyżej wymienionej cegły kamienia polnego, który ociosany był wykorzystywany przy budowie fundamentalnej części wieży ciśnień - cokołu. Neogotyckie wieże ciśnień posiadają ostrołukowe, smukłe okna. Fryzy dekoracyjne wykonane z czerwonej cegły i ułożone w różnych kombinacjach i nachyleniach - główki, wozówki i podstawy. Najbardziej popularnym fryzem jest fryz arkadowy; składający się z małych ostrołukowych galeryjek. Detal akcentuje najczęściej gzyms pośredni między głowicą a trzonem ; nadając obiektowi charakter obronny w formie machikuł.
Czy zimą woda w zbiorniku wieży ciśnień zamarza ?
Oczywiście, że tak. Woda w zbiorniku mieszczącego się wewnątrz wieży podlega takim samym warunkom pogodowym, jakie panują na zewnątrz konstrukcji. W bardziej zimniejszych rejonach naszego globu wieże ciśnień wyposażone są dodatkowo w systemy grzewcze, a rury owijane są izolacją oraz aluminiowym płaszczem z watą. Wieże ciśnień posiadają również system grzewczy, gdzie grzałka wprowadza podgrzaną wodę lub parę do podstawy pionu. W obu przypadkach ciepło wznosi się do zbiornika, aby opóźnić zamarzanie.
Na powierzchni wody w zbiorniku tworzy się lód, w wielu przypadkach o grubości kilku centymetrów. Zwykle ta warstwa lodu unosi się na powierzchni, gdy poziom wody podnosi się i opada. Wiele razy lód zamarza na dachu lub górnych ścianach zbiornika i pozostaje tam, ponieważ poziom zmienia się pod spodem podczas codziennego użytkowania.
W bardziej umiarkowanym klimacie wewnątrz zbiornika instalowane są stalowe drabiny, a z dachu zwisają sondy kontrolujące pion i poziom wody. W chłodniejszym klimacie wszystkie wewnętrzne elementy wyposażenia należy pominąć, ponieważ warstwa lodu ma tendencję do ich wyrywania.
Wieże ciśnień w Polsce
Miejska wieża ciśnień w Kędzierzynie Koźlu
Wieża ciśnień zlokalizowana jest przy ulicy Filtrowej - nawet nazwa ulicy została dopasowana do wodociągowej konstrukcji :). Obiekt został wybudowany w latach 1900 - 1902 na potrzeby zaopatrzenia miasta w stały dopływ wody.
Wieża ciśnień posiada bardzo ciekawą charakterystykę i na pierwszy rzut oka przypomina neorenesansowa wieże zamkową, aczkolwiek posiada również wiele elementów i detali architektonicznych zaczerpniętych z architektury gotyckiej.
Obiekt składa się z
- Neogotyckiego portalu, z ostrołukowym, drewnianymi i surowym w swoim wykończeniu wrotami ,przez które wchodzi się do środka obiektu. Portal zaakcentowany jest poziomymi liniami wykonanymi z cegły klinkierowej oraz wzbogacony ceglanym gzymsem nadokiennym wtopionym w elewacje wieży, opierającym się na dwóch głowicach i podzielonym wspornikiem. Portal kończy trójkątny szczyt zwieńczony miejskim herbem i machikułem elementem architektonicznym nawiązującym do średniowiecznych twierdz. Cokół posiada ostrołukowe okna z wyraźnym zaakcentowanym gzymsem nadokiennym.
- Cokołu, wzniesionym na planie koła i w całości wykonanym z cegły, zwieńczonym betonowym gzymsem kondygnacyjnym w kształcie grzybka, do którego dołączony jest wyżej wymieniony portal.
- Trzonu, trzykondygnacyjnego , gdzie każdy poziom kondygnacji został zaakcentowany fryzem wykonanym z cegły oraz kilku warstwowym betonowym gzymsem w formie pierścienia. Trzon kończy okrągłe okienko oraz ślepy fryz arkadowy pokryty wewnątrz tynkiem w kształcie przypominającym nieco ostrołukowe gotyckie okienka - zwane blendami.
- Głowica jest prawdziwą kwintesencją całej budowli. Architekt odniósł się do wiejskiego średniowiecznego pejzażu wykorzystując konstrukcje szkieletową zwaną również pruskim murem. Pomysłowe prowadzenie cegły miedzy drewnianymi konstrukcjami układa się w geometryczne wzorki, gdzie czerwona i klinkierowa cegła zachowuje miedzy sobą kontrast. Głowice wieńczy ośmioboczny drewniany dach z wieżyczką wentylacyjną oraz masztem w formie kierunkowskazu osadzonego na kopule.
Wieża ciśnień już od lat nie pełni swojej funkcji. Po generalnym remoncie stała się jedną z głównych atrakcji miasta. Do miasta należą jeszcze inne wieże ciśnień, skupione wokół ulicy Towarowej. Wszystkie pochodzą z początku XX i pojawiły się w miejskim pejzażu wraz z gwałtownym rozwojem przemysłu w tym regionie.
Historia kolejowej wieży ciśnień w Baborowie ( niem. Bauerwitz, cz. Bavorov ), zbiegła się z otwarciem linii kolejowej - 15 października 1856 roku. Miasto Baborów uzyskało połączenie kolejowe z Raciborzem. Wydarzenie te, miało wpływ na rozwój tego miasta, w najbliższych latach. Kolejowa wieża ciśnień w Baborowie, posiada klasyczny kształt grzybka i składa się z ceglanego cokołu i trzonu, zwieńczonego profilowanym gzymsem oraz żelbetonowej głowicy, w której znajduje się zbiornik, o pojemności 100 m3. Wieża ciśnień została wybudowana w XX wieku. Dawniej, do obsługi parowozów, jak i całego dworca kolejowego, spełniała z pewności drewniana konstrukcja ze zbiornikiem wodnym.
Biała - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień, wybudowana w roku 1913, na potrzeby wodociągowe miasta Biała. Wieża ciśnień spełniała również funkcję wieży zegarowej, ze względu na zamontowany zegar, na licu głowicy. Wieża wodociągowa składa się z portalu wejściowego, ozdobionego boniowanymi kamieniami, zwieńczonego tympanonem z motywami roślinnymi i herbem, na którym widnieje data 1564. Wysokiej podstawy zakończonej jednospadowym zadaszeniem. Trzonu zakończonego profilowanym gzymsem oraz głowicy z ośmiospadowym, mansardowym dachem. Na szczycie wieży zamontowana jest iglica. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, następnie lico muru, pokryte zostało tynkiem. Wieża ciśnień odmierza czas mieszkańcom Białej, dawniej miejscowość nosiła nazwę Zülz, poprzez zamontowane na głowicy tarcz zegarowych. Na głowicy umieszczony został dodatkowo wykusz z zadaszeniem.
Miasto Biała posiada wodną wieżę, wybudowana w stylu neoromańskim, w roku 1606, z polecenia hrabiego Georga von Proskowsky . Jest to bardzo rzadki zabytek hydrotechniczny tej klasy. Wysokość wieży wynosi około 20 metrów. Wodna wieża została wybudowana na planie kwadratu i składa się z kamiennego cokołu i podstawy. Ceglanego trzonu i głowicy, oddzielonej pasem gzymsów.. Fasadę wieży zdobią biforia, wspartych na kolumnach i zwieńczonych poziomym gzymsem. Wodna wieża posiada wąskie otwory okienne. Natomiast portal wejściowy, ukryty jest w wąskiej, wertykalnej niszy, zwieńczonej otworem okiennym.
W Branicach, woj. opolskie, powstał bardzo nowoczesny i funkcjonalny kościół, wybudowany w latach 1929 - 1932, dla branickich parafian. Kościół zdecydowałem się umieścić w dziale z wieżami ciśnień, ponieważ na wieży kościelnej zamontowany był zbiornik wodny, więc świątynia posiada wieże kościelno - wodociągową, gotową pomieścić 3000 litrów wody. Ze względu na dużą ilość budynków należących do kościoła 9 w tym szpital ), architekt zdecydował się na tak funkcjonalny projekt.
Kościelna wieża ciśnień zbudowana jest na planie kwadratu i składa się z wysokiego trzonu oraz mniejszych brył, w tym głowicy wieży ciśnień.
Brzeg - wieża ciśnieńBrzeg jest miastem położonym w województwie opolskim. Wieże ciśnień w Brzegu ( dawniej Brieg ), odpowiedzialne były za dostarczanie wody mieszkańcom oraz budynkom infrastruktury kolejowej.
Miejska wieża ciśnień w Brzegu
Wieża mieści się przy ulicy Rybackiej, została wybudowana z czerwonej cegły, na planie sześciokąta w latach 1876 - 1877. Wieża ciśnień posiada dość duży zbiornik, o pojemności 550 m3. Miasto Brzeg korzystało z wieży ciśnień do lat 60-tych, obecnie obiekt jest wizytówką i zabytkiem miasta. wieża ciśnień składa się z portalu wejściowego, zwieńczonego fryzem i tympanonem. Wysokiej podstawy zakończonej gzymsem oraz fryzem ceglanym. Trzonem z cofniętym ryzalitem, ujmującym otwory okienne, oraz puste lico muru - zwieńczonej gzymsem w kształcie machikuł. głowicy, w której mieści się zbiornik wodny, zakończonej gzymsem koronującym z fryzem ząbkowym. Całość wieży ciśnień wieńczy dach. Wieża ciśnień była zasilana w wodę poprzez pompy, które pobierały wodę ze studni, a następnie tłoczyły ją wyżej do zbiornika wodnego.
Kolejowe wieże ciśnień w Brzegu.
Kolejowe wieże ciśnień w Brzegu zostały wybudowane do zapewnienia wody pod odpowiednim ciśnieniem żurawiom wodnym, budynkom dla kolejarzy oraz dworcom kolejowym. Pierwsze kolejowe połączenie brzeg uzyskał z Wrocławiem, w roku 1842, a w późniejszych latach z sąsiednimi miastami śląskimi - Katowice, Nysa, Opole.
- Kolejowa wieża ciśnień na stacji Brzeg - została wybudowana w wieku XX, na planie sześciokąta, z czerwonej cegły, następnie otynkowana. wieża ciśnień posiada wertykalny układ okien.
- Neogotycka wieża ciśnień w Brzegu - została wybudowana w roku 1909, z czerwonej cegły na planie koła. wieża ciśnień posiada ceglany trzon, zwieńczony gzymsem w formie imitującego, ostrołukowego fryzu. wieża ciśnień posiada masywną głowicę i niski cokół.
Dziećmarów ( niem. Dittmerau ) - wieś położona w województwie opolskim, z wąskiego kręgu zabytków, miejscowość posiada wieże ciśnień, wybudowaną w roku 1938. Wieża ciśnień została wybudowana na planie koła, posiada ceglany trzon oraz wspartą na wspornikach głowicę.
Dziewiętlice - wieża ciśnieńDziewiętlice, to wieś leżąca w województwie opolskim ( niem. Heinersdorf, cz. Pruský Jindřichov ). Wioska posiada kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną z czerwonej cegły. Miejscowość w dawnych czasach posiadała połączenie kolejowe na linii Otmuchów - Dziewiętlice - Bernarcice (Czechy). Z kolejowej infrastruktury pozostała między innymi kolejowa wieża ciśnień i stacja PKP.
Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie ośmiokąta, w roku 1893. wieża ciśnień składa się z trzonu oddzielonego od głowicy profilowanym gzymsem. Lico muru wieży ciśnień zawiera lizeny, zwieńczone fryzem ceglanym. wieża ciśnień posiada komin, we wnętrzu wieży była kotłownia lub piec, służąca do podgrzewania wody.
Głogówek - wieża ciśnień
Głogówek (Oberglogau) należy do jednych z najstarszych miast na Górnym Śląsku. Jest kilka faktów w historii miasta, które są bardzo interesujące. Należy do nich pobyt Ludwiga van Beethovena na dworze Franciszka Oppersdorfa podczas wojen napoleońskich w roku 1806 oraz fakt, że Głogówek posiada jedną z najstarszych wież ciśnień w Polsce. Co do fundatora wieży źródła historyczne są zbieżne. Jedne podają, że budowę opłacić Franciszek Oppersdorf, a drugie zasługę przypisują Johannowi Georgowi II.
Wieża ciśnień w centrum Głogówka.
Unikat na skale Polski i całego Śląska. Wieża ciśnień pochodzi z XVI wieku ,a w podaniach historycznych jest wzmiankowana na rok 1597. Wieża ciśnień została wybudowana na planie prostokąta. Historia milczy na temat architekta, czy mistrza budowlanego, który zaprojektował nieruchomość. Wieża ciśnień jest monolitem, przypomina bryła graniastosłupa prostokątnego, wspartego na wysokim cokole, którego dzieli gzyms parterowy. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły i posiada skromne naświetlenie w formie wąskich wnęk okiennych, całkiem podobnych do tych ,które posiadają romańskie budowle. Płaski dach z profilowanym gzymsem wieńczy całość. Obecnie konstrukcja jest pokryta siatką ochronną, tak aby nie odpadły z niej fragmenty cegieł. Pierwotnie wieża zaopatrywała zamek i całe miasto w wodę pitną poprzez system drewnianych rur. Wieża przeszła modernizację i jej kres użytkowania nastąpił w XIX wieku.
Wieża ciśnień przy ulicy Kąpielowej w Głogówku
Wodociągowa wieża ciśnień została wybudowana w roku 1907. Nieruchomość w kształcie grzybka z wysokim cokołem, zwężającym się ku górze trzonem i betonową głowicą. Całość wieży zwieńczona jest stożkowym dachem z wieżyczką i chorągwią.
Głubczyce, miasto o bogatej historii, leżące w granicach województwa opolskiego, posiada dużo zabytków, w tym wieże ciśnień. Budowa wież ciśnień w Głubczycach, dawniej miasto nosiło nazwę Leobschütz, była związana z kilkoma wydarzeniami w mieście.
- Powstaniem miejskich wodociągów w latach 1889 - 1899 oraz budowy miejskiego wodociągu, z dwiema studniami głębinowymi.
- Otwarcie prywatnej Kolei Wilhelma ( Wilhelmsbahn ), w roku 1855. Głubczyce uzyskały, w tamtym okresie połączenie kolejowe z Raciborzem. Wybudowana również dworzec kolejowy.
Miejska wieża ciśnień została wybudowana razem z wodociągami, pod koniec XIX wieku. Obiekt posiada wysokość około 40 metrów, co czyniło go dawniej, jednym z najwyższych budowli w Głubczycach. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Budynek posiada, piękny portal wejściowy, z drewnianymi drzwiami, ozdobiony gzymsem z czerwonej cegły. Nad wejściem umieszczony został herb Głubczyc. Całość portalu wejściowego kończy gzyms z fryzem oraz szczyt schodkowy. Portal wejściowy został wyodrębniony z fasady trzonu. Trzon wieży ciśnień posiada okna, ułożone w szachownicy, z małą wnęką, nawiązującą do architektury neogotyckiej. Całość trzonu wieńczy ceglany gzyms z fryzem. Głowica wieży ciśnień posiada rzut ośmiokąta. Lico muru zostało zaprojektowane w stylu szachulcowym, z okami w środkowym pasie. Całość wieży ciśnień wieńczy dach z iglicą. Miejska wieża wodociągowa - znajduje się przy ul. J. Słowackiego.
Kolejowa wieża ciśnień posiada standardowy układ grzybka i składa się z ceglanego trzonu i betonowej głowicy
Głuchołazy - wieża ciśnieńGłuchołazy ( dawniej Ziegenhals ) miasto leżące przy granicy z Czechami posiada dwie wieże ciśnień powiązane z miejskimi wodociągami i koleją.
Miejska wieża ciśnień
Wieża ciśnień mieszcząca się przy kolonii Jagiellońskiej została wybudowana w latach 20-tych XX wieku. Styl architektoniczny łączy klimaty historyzmu z modernizmem o czym świadczą wertykalne okna oraz pałacowy charakter obiektu z wysokim zadaszeniem. Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu z cegły, a następnie elewację pokryto tynkiem. Wieża jest w stanie krytycznym.
Kolejowa wieża ciśnień
Wieża składa się z ceglanej podstawy w kształcie kwadratu oraz z drewnianej kwadratowej, wykonanej z drewna głowicy. Całość wieży wieńczy stożkowy dach pokryty papą.
Miasto Gogolin posiada dwie wieże ciśnień.
Pierwsza, kolejowa wieża została wybudowana w formie budynku w stylu neorenesansowym. Obiekt został wzniesiony na planie prostokąta i w całości jest wykonany z czerwonej cegły. Kolejowa wieża ciśnień posiada trzy kondygnacje zwieńczone dachem namiotowym. Elewacja budynku jest ozdobiona fryzami ceglanymi, gzymsami nadokiennymi oraz lizenami. Na fasadzie główniej budynku został zamontowany wodomierz.
Nieco inna, modernistyczna wieża ciśnień została wzniesiona przy ulicy Spółdzielczej. Składa się ona ze smukłego trzonu oraz głowicy w kształcie podwójnego stożka, gdzie został ulokowany zbiornik na wodę.
W miejscowości Grodków leżącej w województwie opolskim zachowała się miejska wieża ciśnień z okresu przedwojennego. Wodna wieża została wybudowana w celu poprawy wydajności sieci wodociągowej należącej do miasta Grodków. Wieża ciśnień została wybudowana na planie kola o średnicy 10 metrów. Obiekt składa się ze smukłego trzonu wybudowanego z czerwonej cegły oraz z żelbetonowej głowicy w kształcie ośmioboku, zwieńczonej dachem z blachy i iglicą. Wysokość wodnej wieży wynosi około 40 metrów i została wzniesiona w latach 1925-26.
Grzeboszowice, miejscowość leżąca w województwie opolskim, nazywana dawniej Greboschowitz, posiada wybudowaną z czerwonej cegły i otynkowaną wieże ciśnień. Wodna wieża została wzniesiona na planie koła.
Jełowa - wieża ciśnieńLeżąca na Śląsku Opolskim wieś Jełowa ( niem. Jelowa, )posiada zabytek hydrotechniczny w formie kolejowej wieży ciśnień. Nazwa wsi Jełowa pochodzi od lasu jodłowego rozciągającego się niegdyś wokół osady. Jełowa otrzymała połączenie kolejowe 1 października 1889 r.; uruchomiono wtedy trasę Opole–Jełowa–Namysłów, parę lat później poprowadzono połączenie kolejowe Opole–Kluczbork.
Kolejowa wieża ciśnień
Wodna wieża została wybudowana najprawdopodobniej na przełomie XIX i XX wieku w związku z obsługą infrastruktury kolejowej w Jełowej. Wieża ciśnień została wybudowana na planie koła i posiada klasyczny kształt grzybka: podstawa, przypora, głowica.
Kolejowa wieża ciśnień w Karłowicach ( dawn. Karlsmarkt ), w miejscowości leżącej w woj. opolskim, została wybudowana, w roku 1905. Wieża ciśnień składa się z portalu wejściowego, zwieńczonego szczytem schodkowym. Ceglanego trzonu, oddzielonego od głowicy gzymsem ceglanym.
Kluczbork - wieża ciśnieńKluczbork (niem. Kreuzburg ) - miasto leżące na terenie należącym do województwa opolskiego, historycznie przynależy do Górnego Śląska. Kluczbork w swoim dorobku architektonicznym posiada dużo zabytków, m.in. wieże ciśnień.
Miejska ciśnień ciśnień przy ulicy Zamkowej w Kluczborku
Historia
Wodociągowa wieża ciśnień stoi w miejscu, gdzie w czasach średniowiecza mieścił się gród królewski. W późniejszych czasach w miejscu grodu został wybudowany gotycki zamek z obronną wieżą. Przez kolejne dziesięciolecia zamek ulegał stopniowej ruinie, w roku 1907 ostatecznie przebudowano zamkową wieżę na obiekt hydrotechniczny.
Architektura
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły na planie kwadratu. Cokół z ciosanych kamieni, a także nieotynkowana elewacja budynku, nadaje wieży wodnej surowy, średniowieczny charakter. Głowica wieży ciśnień osadzona jest na machikułach, które wieńczą trzon wieży. Całość wieńczy dwu stopniowy, czworoboczny dach namiotowy, który oddzielony jest pruskim murem.
Wieża ciśnień na terenie starej gazowni w Kluczborku
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1910. Jest to druga wodna wieża w Kluczborku o układzie wertykalnym. Obiekt posiada wysoki, ceglany, kwadratowy cokół - zwieńczony w narożnikach, trójkątnymi daszkami. Trzon wieży jest otynkowany i posiada pionowy układ okien, podzielonych dekoracją z czerwonej cegły. Cześć środkowa wodnej wieży wieńczy herb Kluczborka oraz dwustopniowy gzyms. Głowica wieży jest lepiej naświetlona przez większe okna. Całość wodnej wieży wieńczy czworokątny dach z nasadzonym hełmem.
Kolonowskie - wieża ciśnień
Kolonowskie ( niem. Grafenweiler ), miasto w województwie opolskim, posiada kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną w 1908. Historia kolei w mieście Kolonowskie, sięga roku 1854. Miasto uzyskało połączenie z Tarnowskimi Górami. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły i otynkowana. Obiekt został zaprojektowany na planie ośmiokąta, posiada wysoką podstawę, trzon oraz głowicę, zakończoną dachem stożkowym. Wieża ciśnień posiada dwa zbiorniki wodne, o pojemności 30m3 i 270 m3. Na ścianie wieży ciśnień, zachowały się dwa wodomierze.
Krapkowice - wieża ciśnień
Krapkowice ( Krappitz ), miasto leżące w województwie opolskim posiada kilka wież ciśnień.
Wieża ciśnień przy ulicy Parkowej w Krapkowicach
Wieża została wybudowana w latach 1915-1917. Obiekt został wzniesiony na planie kwadratu, a jego wysokość wynosi 38 metrów. Wieża ciśnień służyła do regulacji ciśnienia wody ( do około 3,5 atmosfer ). Wieża została wybudowana z czerwonej cegły oraz zwieńczona żelbetową kopułą. Pod kątem architektonicznym obiekt nawiązuje do wczesnośredniowiecznych wież obronnych. Głowica wieży jest lekko wyodrębniona z bryły budynku i zawieszona na wspornikach, przymocowanych do lica ściany.
Kolejowa wieża ciśnień w Krapkowicach
Wieża ciśnień została wybudowana w celach obsługi infrastruktury kolejowej. Obiekt posiada niski cokół, trzon oraz głowicę z ulokowanym wewnątrz zbiornikiem wodnym. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły.
Wieża ciśnień przy ulicy Opolskiej w Krapkowicach
Bardzo interesująca wieża ciśnień wybudowana w duchu architektury historycznej. Budowę wieży datuje się na początek XX wieku. Obiekt został zaprojektowany przez inż. Schlichta. Historyzująca wieża została wybudowana na planie kwadratu. Podstawa wieży została zaprojektowana w bardziej surowszym stylu. W wyższych partiach trzony zamontowany został zegar. Z kolei trzon wieży posiada bogactwo detali architektonicznych tj. arkadowe balkoniki, smukłe wieżyczki oraz wypełnione pruskim murem szczyty. Całość wieńczy blaszany dach w formie kopuły.
Lewin - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Lewinie Brzeskim, mieście leżącym w województwie opolskim, została wybudowana na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to Lewin Brzeski, nazywał się Löwen. Wieża ciśnień wybudowana na planie kwadratu, z czerwonej cegły jest obiektem trójkondygnacyjnym. Ceglane lico muru, podzielone jest ceglanymi gzymsami i oknami.
Murów - wieża ciśnień
Murów ( dawniej. Murow, Hermannstahl ), miejscowość leżąca w województwie opolskim. W swojej historii, wieś związana jest z produkcją szkła i koleją. Kolejowa wieża ciśnień stoi blisko stacji kolejowej. Obiekt został zaprojektowany, na planie sześciokąta i posiada jedną kondygnację. Ceglana wieża ciśnień posiada wiele detali architektonicznych, takich jak fryzy, gzyms i ryzalit. Wieża ciśnień posiadała również kotłownie, do podgrzewania wody. Do dziś zachował się komin.
Namysłów - wieża ciśnieńHistoria namysłowskich wodociągów sięga początków XX wieku, kiedy to w roku 1909, rozpoczęło się planowanie sieci wodociągowej i budowa, która zakończyła się, w roku 1911. W tym okresie wzniesiono miejską wieże ciśnień oraz 11 km połączeń sieci wodociągowej, z której korzystało 355 obiektów.
Namysłów jest miastem, leżącym w województwie opolskim, posiada kroniki miasta, spisywane od średniowiecza. Dawniej, kiedy miasto nosiło nazwę Namslau, czerpali wodę z miejskich źródeł. Drugim wydarzeniem, które miało wpływ na budowę następnej wieży ciśnień, było uzyskanie przez miasto Namysłów, połączenia kolejowego, które miało miejsce w roku 1886.
Miejska wieża ciśnień wzniesiona na początku XX wieku, została zaprojektowana, na planie stożka i wybudowana z czerwonej cegły. Lico wieży ozdobiono dodatkowo tynkiem. Wieża ciśnień składa się z :
- Cokołu - zwieńczonego jednospadowym dachem.
- Portalu wejściowego, zakończonego szczytem o miękkiej linii.
- Wysokiej podstawy, ujmującej otwory okienne i portal wejściowy.
- Stożkowego trzonu
- Głowicy, opartej na półkolistej podstawie. Pierwotnie głowica była zwieńczona, wyraźnym pruskim murem.
- Wysokiego, stożkowego dachu, zakończonego iglicą.
Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w XX wieku. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły, jest to klasyczna wieża ciśnień w kształcie grzybka. Jedynym elementem, ozdobionym detalami architektonicznymi jest trzon wieży oraz podstawa z portalem wejściowym.
Nowy Świętów - wieża ciśnień
Nowy Świętów, miejscowość położona w województwie opolskim, posiada starą kolejową wieże ciśnień. Wieża ciśnień została wybudowana razem ze stacją kolejową. Miejscowość dawniej nosiła nazwę Deutsch Wette. Po II wojnie światowej przemianowano nazwę wsi na Nowy Świętów. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie kwadratu. Posiada dwie kondygnacje, oddzielone ceglanym gzymsem. Całość wieży ciśnień wieńczy dwuspadowy dach. Kolejowa wieża ciśnień została wzniesiona w roku 1875.
Nysa - wieża ciśnieńWodna wieża stojąca wzdłuż alei Obrońców Tobruku w Nysie
Wieża ciśnień jest najstarszym obiektem hydrotechnicznym w Nysie. Obiekt pierwotnie mieścił się na terenie fortu armii pruskiej, został wzniesiony na cześć pruskiego kanclerza Bismarcka w roku 1907. W późniejszym czasie, około 1925 roku wieża przeszła gruntowny remont i została zaadoptowana na wodną wieże. Fasada wodnej wieży została wykonana w stylu modernistycznym, świadczy o tym wertykalny układ okien oraz wykorzystany bardziej nowoczesny plan rozbudowy gmachu z wykorzystaniem żelbetu.
Całkowita wysokość wieży ciśnień wynosi 33 metry. Natomiast zbiornik wewnątrz obiektu został również wykonany z żelbetu i posiada średnicę 1,13 m i wysokość ok. 8,2 m. W roku 1945 wieża przestała pełnić swoją rolę. W latach 2011 - 12 wodna wieża została odnowiona i zagospodarowana na cele rekreacyjne i turystyczne. Wieża posiada ściankę wspinaczkową i otwarte dla zwiedzających tarasy, z który rozlega się piękny widok na okolicę.
Kolejowa wieża ciśnień w Nysie
Nysa posiada kolejową wieżę ciśnień wybudowaną w roku 1928. Wodna wieża jest wykonana na planie koła i składa się z ceglanego trzonu oraz żelbetowej głowicy.
Stalowa wieża ciśnień na terenie Zakładu Nyskiej Energetyki Cieplnej w Nysie
Nowoczesna, smukła wodna wieża wykonana ze stali w okresie powojennym.
Olesno (niem. Rosenberg ), miasto położone w województwie opolskim posiada jedną wieżę ciśnień, której budowa zbiegła się z utworzeniem wodociągów miejskich.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy przy ulicy Krzywej w Oleśnie
Wodna wieża została wybudowana na planie sześciokąta foremnego w roku 1930. Materiałem użytym do budowy wieży ciśnień była czerwona cegła.
Olszanka ( niem. Alzenau ), miejscowość leżąca w województwie opolskim. Wieś posiada swoją wodociągową wieże ciśnień wybudowaną w roku 1925. Obiekt został zaprojektowany, na planie sześciokąta i w całości został wybudowany z czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada ostrołukowy portal wejściowy, który nawiązuje do architektury neogotyckiej. Wysoki cokół z czerwonej cegły. Trzon i głowicę pokrytą białym tynkiem oraz stożkowy, sześciokątny dach. Wieża ciśnień posiada zegar, zamocowany, w górnej części trzonu.
Opole - wieża ciśnień
Kamień Śląski - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Kamieniu Śląskim ( niem. Groß Stein ), miejscowości leżącej w województwie opolskim została wybudowana, w roku 1878, w stylu neorenesansowym. wieża ciśnień została zaprojektowana na planie kwadratu i w całości została wybudowana z czerwonej cegły. Kolejowa wieża ciśnień składa się z niskiego cokołu, zlicowanego z głowicą, trzonem. Fasada wieży ciśnień, podzielona jest gzymsem z fryzem ceglanym. Natomiast okna, posiadają gzyms nadokienny, zamknięty w cofniętym ryzalicie. Kolejowa wieża ciśnień mieści się przy ulicy Dworcowej.
Otmuchów - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Otmuchowie
Opustoszała wieża ciśnień, zlokalizowana na peryferiach miasta, popadającą w ruinę. Wieża ciśnień w kształcie grzybka. Trzon i podstawa wieży ciśnień została wykonana z czerwonej cegły. Głowica natomiast z betonu. Na fasadzie budynku zachował się wodomierz i niemiecki napis Ottmachau.
Miejska wieża ciśnień w Otmuchowie
Wieża stoi przy ulicy Młyńskiej w towarzystwie bujnego drzewostanu. Obiekt został wzniesiony przed wojną w stylu modernistycznym.
Ozimek ( niem. Malapane ), miejscowość leżąca w województwie opolskim, posiada kilka wież ciśnień. W Ozimku powstały również najwcześniej na Śląsku, połączenia kolejowe. Miasto posiada modernistyczną wieże ciśnień, ze zbiornikiem, o pojemności 550 m3. Obiekt znajduje się przy ulicy Częstochowskiej. Ozimek posiada również jedną kolejową wieże ciśnień, wybudowaną w roku 1857. Obiekt mieści się przy ulicy Dworcowej. Miasto posiada również zakładową wieże ciśnień, stojącą na terenie huty "Małapanew ".
Paczków - wieża ciśnień
Paczków (niem. Patschkau,) miasto w powiecie nyskim, w województwie opolskim. Jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej o tej samej nazwie, liczącej prawie 13 000 mieszkańców. Miasto leży w południowo-zachodniej części historycznego regionu Górnego Śląska, u zbiegu potoku Kamitz z rzeką Nysą Kłodzką, na wysokości 235 m n.p.m. , około 25 km na zachód od Nysy i 80 km na południowy zachód od Opola. Granica z Republiką Czeską przebiega około czterech kilometrów na południe od miasta. Okoliczne tereny należą do Przedgórza Sudeckiego w obrębie depresji Otmuchów. Na północnym zachodzie rozciąga się Zbiornik Paczkowski. Wieża ciśnień wybudowana w roku 1900. Klasyczny styl "grzybka". Wieża ciśnień posiada podstawę, trzon oraz głowicę.
W miejscowości Pokój ( niem. Carlsruhe ), leżącej w województwie opolskim, znajduje się kolejowa wieża ciśnień. Zabytkowa wieża została wybudowana w XIX wieku. Obiekt został wzniesiony na planie sześciokąta i wykonany został z czerwonej cegły. Lico muru zdobią gzymsy i fryzy, wykonane z czerwonej cegły.
Polska Cerekiew - wieża ciśnieńPolska Cerekiew ( niem. Groß Neukirch ), wieś położona w województwie opolskim, w swoim obszarze kolejowym, posiada wieże ciśnień. Kolejowa wieża ciśnień została, wytyczona na planie koła i niemal w całości, wybudowana z czerwonej cegły. Kolejowa wieża ciśnień została wzniesiona w roku 1911 i składa się z :
- Wysokiego kamiennego cokołu, ozdobionego boniami.
- Portalu wejściowego, zaakcentowanego ceglanym gzymsem, zlicowanym z murem wieży.
- Stożkowego trzonu z oknami i gzymsami z czerwonej cegły.
- Głowicy, wykonanej z betonowych płyt i następnie pokrytych tynkiem.
- Dachu z masztem.
W miejscowości Praszka, w województwie opolskim, znajduje się wybudowana w roku 1914 - kolejowa wieża ciśnień. Obiekt został wzniesiony na planie sześciokąta, posiada betonowe gzymsy.
Racławice Śląskie - wieża ciśnieńPołożenie geograficzne wsi Racławic ( niem. Deutsch Rasselwitz ) miało wpływ na powstanie ważnego węzła kolejowego łączącego śląskie miasta - Legnicę z Katowicami. W roku 1876 w Racławicach została otwarta stacja kolejowa, natomiast rozbudowa infrastruktury kolejowe razem z budową kolejowej wieży ciśnień zakończyła się w roku 1905.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Ogrodowej w Racławicach Śląskich
Wodna wieża posiada układ typowy dla większości wodnych wież w Europie. Obiekt został wzniesiony na planie koła z wysokim cokołem, portalem wejściowym oraz trzonem wykonanym z czerwonej cegły. Dodatkowo dolna część elewacji wieży ciśnień nawiązuje do architektury neogotyckiej - arkadowy fryz dekoracyjny akcentujący gzyms między kondygnacyjny, oddzielający żelbetową głowicę od reszty ceglanych struktur konstrukcji wodnej wieży. Całość wieńczy lekko stożkowaty dach pokryty papą. Wieża posiada zbiornik na wodę typu Intze, o pojemności 200 m3.
Zasady funkcjonowania kolejowej wieży ciśnień w Racławicach
Wieża ciśnień była zasilana wodą z pobliskiej rzeki przez złożoną strukturę powiązanych ze sobą strukturą rur. Woda najpierw spływała do specjalnie wydrążonych do tego celu studni głębinowych, a następnie poprzez rozbudowany system pomp, woda była tłoczona do zbiornika wieżowego, skąd pod wpływem grawitacji spływała przez rurociąg do obiektów należących do kolei.
Skorogoszcz - wieża ciśnień
Skorogoszcz - wieś leżąca w województwie opolskim. Dawniej nazywana Schurgast. Miejscowość posiada zabytkową wieżę ciśnień. Wodociągowa wieża ciśnień w Skorogoszczy, została wybudowana w roku 1910 i dostarczała wodę folwarkom, gorzelni i płatkarni, które były w posiadaniu rodziny von Kerssenbrocków. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Wysoka podstawa wieży została dodatkowo wzmocniona, smukłymi przyporami i zwieńczona jest gzymsem. Trzon wieży ciśnień posiada kształt stożka i jest zakończona gzymsem. Wieża ciśnień posiada sześciokątną głowicę, zwieńczoną stożkowym dachem. Wieża ciśnień jest wysoka na 27 metrów i posiada zbiornik, mogący pomieścić 24 m3 wody.
W jednym z największych miast województwa opolskiego - Strzelcach Opolskich ( niem. Groß Strehlitz ), zachowała się do dziś, miejska wieża ciśnień. Wieża ciśnień znajduje się na ulicy Bolesława Chrobrego w Strzelcach Opolskich. Obiekt został wybudowany na początku XX wieku. Miejska wieża ciśnień została zaprojektowana na planie ośmiokąta i wybudowana z czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada wysoki, boniowany cokół, zwieńczony betonowym gzymsem. Trzon wieży został wzmocniony betonową, siatką nośną, z ulokowanymi w układzie pionowym oknami. Głowica wieży jest pokryta tynkiem. Wieża ciśnień jest wysoka na 38 metrów.
Ścibórz (Stübendorf) to wieś w gminie Paczków w Polsce. Znajduje się w powiecie nyskim, w województwie opolskim. Wieś uliczna Ścibórz położona jest w południowo-zachodniej części historycznego regionu Górnego Śląska. Miejscowość leży ok. 8 km na wschód od siedziby gminy Paczków, ok. 17 km na południowy zachód od stolicy powiatu - Nysy i ok. 70 km na południowy zachód od stolicy województwa - Opola.
Ścibórz położony jest na Przedgórzu Sudeckim, w obrębie Obniżenia Otmuchowskiego. Ścibórz leży na południowym brzegu zbiornika wodnego Ottmachau, który został ukończony w 1933 r. i spiętrza wody Nysy Kłodzkiej. Na południe od wsi przepływa rzeka Raczyna (Krebsbach). Przez miejscowość przebiega droga krajowa 46.
Historia Ściborza
Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawia się jako Stibornsdorf w " Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis " z lat 1295-1305. Na początku XV w. liczyła 14 chałup, a w 1473 r. wieś, wzmiankowana jako Stiberdorf, otrzymała prawo niemieckie. Po wojnie trzydziestoletniej osiedlono tu żołnierzy. Po pierwszej wojnie śląskiej w 1742 r. Stübendorf wraz z większością Śląska znalazł się w granicach Prus. Po sekularyzacji Księstwa Nyskiego w 1810 r. skończyły się świeckie rządy biskupów wrocławskich. Wraz z reorganizacją Śląska w 1813 r. Stübendorf, który do tej pory należał do okręgu administracyjnego Breslau, został włączony do górnośląskiego okręgu administracyjnego Oppeln.
Od 1816 r. należał do nowo utworzonego powiatu nyskiego, z którym był związany do 1945 r. W 1845 r. we wsi znajdowały się dwie oficyny i 51 innych domów. W tym samym roku w Stübendorfie mieszkało 315 osób, z czego dziewięć było protestantami. Mieszkańcy byli parafianami Schwammelwitz. W 1855 r. w Stübendorf mieszkało 309 osób. W 1865 r. we wsi były 23 stanowiska ogrodników i 20 stanowisk chałupników oraz młyn wodny.
W 1874 r. utworzono powiat Schwammelwitz, w skład którego wchodziły gminy wiejskie Heinersdorf, Schwammelwitz i Stübendorf oraz powiaty ziemskie Fürstenvorwerk, Schwammelwitz, Schwammelwitz, Forst i Stübendorf. W 1885 r. Stübendorf liczył 269 mieszkańców. W 1925 r. w Stübendorf mieszkało 291 osób. Po zakończeniu budowy i zalaniu zbiornika wodnego Ottmachau w 1933 r. część wsi została zniszczona. W 1935 r. pozostała część wsi została włączona do Schwammelwitz. W 1939 r. wieś liczyła 220 mieszkańców.
W wyniku II wojny światowej Stübendorf w 1945 r. przypadł Polsce, został przemianowany na Ścibórz i przyłączony do województwa śląskiego. Ludność niemiecka została wysiedlona. W 1950 r. zostało włączone do województwa opolskiego. W 1999 r. weszło w skład odtworzonego Powiatu Nyskiego. Do 2008 r. Frydrychów (Friedrichseck) był dzielnicą Ściborza.
Wieża ciśnień w Ściborzu
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły na planie sześciokąta w roku 1931. Obiekt składa się z niskiego, kamiennego fundamentu, wysokiego trzony oraz głowicy.
W Wilkowie ( niem. Wilkau ), miejscowości leżącej w województwie opolskim, znajduje się ceglana wieża ciśnień. Zabytek znajduje się przy ulicy Parkowej i należał dawniej, do majątku szlacheckiego. Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu i składa się z trzonu i głowicy.
Wołczyn - wieża ciśnieńWołczyn ( dawniej Konstadt ), miasto leżące w województwie opolskim, posiadające zabytkową, wodociągową wieże ciśnień.
Miejska wieża w Wołczynie, została wybudowana w latach 1904 - 1907. Wydarzenie te otworzyło nowy rozdział w historii miejskich wodociągów w Wołczynie. Wieża ciśnień została wybudowana na planie koła, w całości z czerwonej cegły. Obiekt składa się z :
- Portalu wejściowego, zwieńczonego ceglanym gzymsem.
- Wysokiej podstawy, z oknami zakończonymi gzymsami.
- Niskiego cokołu.
- Stożkowego trzonu z zawieszonym wykuszem.
- Wysokimi oknami.
- Zadaszonej głowicy, ze zbiornikiem wodnym.
Stalowa wieża ciśnień w miejscowości Długomiłowice ( woj. opolskie ), znajduje się przy ulicy Tarnowskiej. Konstrukcja składa się z trzonu i głowicy, ze zbiornikiem wodnym.
Dobrodzień - wieża ciśnień
W miejscowości Dobrodzień ( niem. Guttentag ), leżącej w województwie opolskim, stoi do dnia dzisiejszego wodociągowa wieża ciśnień. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1928, na planie kwadratu, z czerwonej cegły. Wieża jest otynkowana i posiada wysokość 42 metrów. Obiekt został wybudowany w stylu modernistycznym.- Wieże ciśnień z woj. śląskiego
Wieże ciśnień w Rybniku
Wieże ciśnień w ŚwiętochłowicachBlisko granicy z Chorzowem na ulicy Katowickiej znajduje się jedna z najbardziej wyjątkowych wież ciśnień w Świętochłowicach. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1909 według niemieckiego architekta Richarda Lummert'a. Warta uwagi jest neobarokowa głowica wieży ciśnień - nawiązuje ona do stylu bardzo popularnego w tamtym okresie zaliczającego się do śląskiego historyzmu.
Wieża ciśnień składa się z :- masywnego cokołu z prostokątnymi oknami i wejściem do środka obiektu, zwieńczonego gzymsem miedzy kondygnacyjnym.
- Wysokiego trzonu w całości pokrytego cegła, z małą zawartością okien, zakończonego betonowym gzymsem.
- Neobarokowej głowicy z szerokimi oknami, podzielonymi na układ trzy częściowy, obramowanych w formie wąskich betonowych gzymsów, nadających całej konstrukcji surowy wygląd.
- Głowice kończy kopulasty dach z okienkami w formie wieżyczek oraz latarni z okrągłymi otworami zwieńczonych hełmem. Konstrukcja dachu pokryta jest dachówką.
Wieża ciśnień jest wysoka na 40 metrów oraz posiada stalowy zbiornik na wodę o pojemności 500 m3 - zaprojektowanego według systemu Klöne.
Nieistniejące wieże ciśnień w Świętochłowicach.
Warty uwagi jest prawdziwy majstersztyk budownictwa, który przetrwał na starych zdjęciach i pocztówkach. Nieistniejąca już wieża ciśnień wybudowana na początku zeszłego wieku w Lipinach - dzisiejszej dzielnicy Świętochłowic. Obiekt należał do Huty Cynku - Silesia. Wieża ciśnień pod kątem architektonicznym nawiązywała do modnego wówczas na Górnym Śląsku stylu neorenesansowego.
Obiekt został wybudowany na planie koła . Posiadał cokół z otworami okiennymi i masywnymi portalami wejściowymi wykończone neorenesansową ornamistyką w formie gzymsów okiennych i drzwiowych, a także zwieńczenie trzonu fryzem arkadowym oraz pokrywające lico wieży ciśnień szereg linii prostych, nadających konstrukcji harmonię i spokojny rytm. Wieża ciśnień była zwieńczona spłaszczonym dachem w formie stożka, posiadała wieżyczkę odciągową, zapewniająca odpowiednią cyrkulacje i przepływ świeżego powietrza.
Pod koniec lat 60-tych władze dzielnicy Chropaczowa zdecydowały się rozebrać wybudowana na początku dwudziestego wieku - wieże wodociągową. Konstrukcja posiadała modernistyczny wygląd. Głowica wsparta na stalowej konstrukcji, sprawiała wrażenie, że wieża ciśnień jest jeszcze w stanie budowy. Smukły trzon schowany wewnątrz stalowej struktury posiadał rury, przez które woda do zbiornika przez pompę była wtłaczana do zbiornika, a następnie zgodnie z lokalnym zapotrzebowaniem rozprowadzana do sieci rur.
Pierwsza wieża ciśnień w Łaziskach Górnych została wybudowana w roku 1926 w rejonie ulic Wodociągowej i Wieżowej. Druga wieża ciśnień została wybudowana w latach 50- tych tuż przy ulicy Cieszyńskiej na potrzeby elektrowni " Łaziska" . Obie
wieże ciśnień zostały wybudowane w stylu modernistycznym. Wieże ciśnień w Łaziskach można podziwiać do dziś.
Wieża ciśnień przy ulicy Wieżowej i Wodociągowej w Łaziskach Górnych.
Wieża ciśnień zaopatrywała w wodę okoliczne miejscowości aż do zakończenia drugiej wojny światowej. Obiekt składa się z :
- ceglanego, otynkowanego cokołu - wybudowanego na planie sześcioboku, zawierającego pomieszczenia oraz wejście do wnętrza budowli.
- żelbetonowego trzonu -mająca kształt szkieletowej konstrukcji, układającej się w strukturę połączonej ze sobą przestrzeni w formie kwadratów.
- głowicy - zawieszonej na wyeksponowanych przed lico muru kroksztynach podzielonych małymi oknami.
- pionowej, smukłej, wieży - zespalającej wszystkie fragmenty konstrukcji, posiadającej wewnątrz kręte schody prowadzące do wszystkich kondygnacji oraz okna w kształcie prostopadłościanu.
Wieże wieńczy sześciopołaciowy dach pokryty dachówką.
Wieża ciśnień przy ulicy Cieszyńskiej - Łaziska Górne.
Zakładowa wieża ciśnień, bardzo uproszczona i wykonana w modernistycznym stylu posiada prostą charakterystykę. Budowa konstrukcji składa się z wysokiego i smukłego trzonu, na którym osadzona jest głowica o kształcie odwróconego stożka, gdzie wyraźny podział zaznaczony jest tarasem służącym jako punkt widokowy.
Wieże ciśnień w Katowicach
Katowice jako miasto przemysłowe posiadają sporą liczbę nawet w miarę zachowanych do dnia dzisiejszego wież ciśnień. Zwiedzając centrum Katowic oraz rozległe dzielnice miasta zauważymy wolnostojące, reprezentujące neogotyckie, modernistyczne style architektoniczne, niepowtarzalne wieże ciśnień. Większość tych obiektów powstała dzięki projektom Emila i Georga Zillmannów, zapomnianych, a tak bardzo cenionych na Śląsku - architektów.
Wieża ciśnień przy ulicy Janusza Korczaka w Katowicach
Wieża ciśnień wybudowana w latach 1911-1912 wg projektu niemieckich architektów Emila i Georga Zillmannów, znanych na całym Śląsku ze swoich licznie zrealizowanych projektów .
Żelbetowy obiekt wzniesiony na planie okręgu (średnica 14 metrów), posiada wysokość 68 metrów, co czyni konstrukcje pod tym względem jedna z najwyższych w regionie.
Elewacja wieży ciśnień została zaakcentowana elementami i detalami architektonicznymi odnoszącymi się do stylu secesji. Wyodrębnione z lica muru, wyrastające z cokołu ,szerokie ,wertykalne lizeny podkreślają ukrytą głębie budowli i scalają wizualnie obiekt w całość.
W górnym fragmencie wieży osadzona jest głowica ze zbiornikiem wodnym, efektywnie podpierana wykuszami, które u podstaw chowają owalne okna i przybierają formę średniowiecznych machikuł. Wieże ciśnień wieńczy dwupoziomowy, ośmiospadowy, dach zakończony hełmem.
Wieża ciśnień pierwotnie zaopatrywała w wodę koncern przemysłowy - Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben. Wodę do zbiornika o pojemności 800m3 wtłaczano z okolicznej rzeki Brynicy.
Obiekt był wykorzystywany jako punkt obserwacyjny z zamontowanymi teleskopami, które w swoim zasięgu obejmowały teren o promieniu 40 km. Wieża ciśnień wpisana jest do rejestru zabytków, w późniejszym czasie wystawiono budynek na sprzedaż.
Wieża ciśnień w Katowicach - Szopienicach
Majestatyczna wieża ciśnień w Szopienicach została wzniesiona na planie ośmioboku w roku 1912 i wchodziła w skład kompleksu przemysłowego huty cynku "Uthemann". Wieża ciśnień została wzniesiona w stylu neogotyckim najprawdopodobniej przez znanych z innych dzieł - architektów Emila i Georga Zillmannów. Szopienicką wieże ciśnień można podzielić na cztery bardzo charakterystyczne dla większości dla tego typu obiektów fragmenty.
- Cokół - stanowiący fundamentalną płaszczyznę konstrukcji i pełniący funkcję parteru razem z portalem drzwiowym został wytyczony na planie ośmioboku. Lico cokołu zostało ozdobione masywnymi, prostokątnymi lizenami, łączonymi u szczycie w kwadratową strukturę akcentując boki bryły. Podstawę wieży ciśnień wieńczy wysoki, spadzisty gzyms.
- Smukły i utrzymany w formie ośmioboku trzon z ulokowanymi wewnątrz ścian otworami imitującymi ostrołukowe, gotyckie okna.
- Wspartą na kroksztynach głowicę , udekorowaną zawieszonym i łączącym obie kondygnacje - machikułu, detalu bardzo często spotykanym w architekturze gotyku. Głowica razem z małymi okienkami nadaje całej konstrukcji cechy średniowiecznej baszty obronnej.
- Namiotowy, dwupoziomowy dach wybudowany na ośmiobocznym zadaszeniu, podzielony małymi lukarnami, pokryty czerwoną dachówką, wieńczy konstrukcję wieży.
Materiałem użytym do budowy wieży był żelbet, który coraz szerzej znajdował zastosowanie w budownictwie . Wysokość wieży ciśnień wynosi 35 metrów.
Wieża ciśnień w Katowicach - Giszowiec
Jedna z najpiękniejszych wież w woj. Śląskim mieści się w Giszowcu - dzielnicy Katowic. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1909 i razem z innymi elementami wodociągowej infrastruktury za sumę 150 tyś marek. Bajkowa wieża położona w małym lasku na osiedlu robotniczym , już od wielu lat nie rozprowadza bieżącej wody dla mieszkańców osiedla.
Zasada działania wieży ciśnień opierała się na rozprowadzeniu pod odpowiednim ciśnieniem wody do osiedlowych rurociągów na bardzo prostych zasadach, zgodnych z prawami grawitacji.
Obiekt pozornie przypomina wieże ciśnień z Szopienic, wizualnie można jednak zauważyć przesadę w detalach i elementach oraz liczne kontrasty w zewnętrznej strukturze elewacji budynku. Są to typowe cechy związane z neomanieryzmem.
Wieża ciśnień wykonana jest z czerwonej cegły i ma wysokość 33,5 metra. Wieża wsparta na niskim, ceglanym cokole zwieńczonym gzymsem. Elementem łączącym cokół z trzonem wieży są drewniane drzwi, schowane nieco do wewnątrz elewacji i ozdobione gzymsem stopniowo wyłaniającym się z lica muru.
Trzon wieży posiada okienne wnęki wyrażone różnorodnością kształtów i lokowaniem względem siebie w formie kontrastu. Stylowe balkoniki zawieszone na arkadowych konsolach. Trzon wieży kończą ułożone w arkadowa strukturę kroksztyny. Istotnym elementem wieży jest wykusz "spinający" trzon wieży z głowicą.
Zadaszenie obiektu składa się z dwupoziomowego, podzielonego oknami dachu w kształcie sześciokąta i pokrytej dachówką karpiówką wieżyczki. Zbiornik wieży ciśnień potrafił pomieścić około 152 metrów sześciennych wody.
Wieża ciśnień w Katowicach - Bogucicach
Wieża ciśnień na obszarze byłej kopalni - Ferdynand ( od roku 1936 - kopalnia Katowice), zaadoptowana przez Muzeum Śląskie. Wygląd wieży zbliżony jest do stylu klasycystycznego. Warty uwagi jest gzyms wieńczący trzon konstrukcji z szerokim, płaskim fryzem. Obiekt posiada 40 metrów wysokości.
Wieża ciśnień w Katowicach - Brynów
Wieża została wzniesiona w roku 1912 na potrzeby miejscowej kopalni. Konstrukcja posiada ciekawa elewacje wykonana z cegły. Trzon stopniowo wyrastający z schodkowego cokołu, na którym osadzona jest głowica zaakcentowana gzymsem i profilowanym fryzem.
Kolejowa wieża ciśnień w Katowicach - Centrum
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy 73 Pułku Piechoty
Modernistyczna wieża wykonana z cegły silikatowej, wybudowana w okresie powojennym. Dawniej głowica wieży była ozdobiona biało-czerwoną szachownicą.
Wieże ciśnień w Wodzisławiu
Kolejowa wieża ciśnień - dworzec PKP w Wodzisławiu Śląskim
Zabytkową wieże ciśnień podziwiać można na terenie dworca kolejowego w Wodzisławiu Śląskim. Stan techniczny obiektu jest krytyczny i wymaga gruntownego remontu.
Wieża składa się z ośmiobocznej głowicy z okienkami, zwieńczonej małą wieżyczką wentylacyjną w kształcie latarni. Wewnątrz mieścił się zbiornik na wodę. Obecnie nie ma pewności czy zbiornik jest dalej znajduje się w środku.
Wysokich i smukłych filarów, które wizualnie ukrywają wewnątrz trzon wieży, podzielone w dolnej partii spadzistym zadaszeniem.
Wieża ciśnień została wykonana z żelbetu. Posiada również wodowskaz - przyrząd do pomiaru poziomu wody wewnątrz zbiornika. Obiekt został wybudowany w roku 1910.
Wieża ciśnień Wodzisław - Wilchwy
Ciekawą architekturę posiada wieża ciśnień na ulicy 1 Maja w wodzisławskiej dzielnicy Wilchwy. Obiekt wybudowany został z czerwonej cegły na planie krzyża. Głowicę w kształcie walca podtrzymują wysokie podpory zwieńczone odsłoniętą, żelbetową belką stropową.
Rudy - wieś leżąca w powiecie raciborskim, posiadająca bardzo bogatą historię związaną z dawnym opactwem cystersów. Rudy należą również do najczęściej odwiedzanych przez turystów miejscowości. Do licznych atrakcji turystycznych można zaliczyć piękny i niepowtarzalny park krajobrazowy, Sanktuarium Matki Boskiej oraz zabytkową stacje kolejową z wieża ciśnień.
W roku 1899 do Rud została połączona sieci kolei wąskotorowej łączącej ze sobą ościenne miejscowości na linii Racibórz - Gliwice. Kolej służyła do przewozu ludzi oraz towarów. Jak mówią statystyki w roku 1903 wąskotorowym taborem podróżowało już około 280 tyś podróżnych , a wagonami towarowymi przewieziono ponad 10 tyś ton materiałów, natomiast w latach powojennych koleją podróżowało już około miliona pasażerów rocznie. Dodatkowo stacja kolejowa została wyposażona w wieże ciśnień, niezbędna do uzupełniania poziomu wody w parowozach, jak również do dostarczanie okolicznym budynkom gospodarczym bieżącej wody pod odpowiednim ciśnieniem.
Wieża ciśnień została wzniesiona na planie kwadratu i posiada trzy kondygnacje. Z wyglądu przypomina dwie połączone ze sobą bryły geometryczne. Głowica wsparta jest na widocznych belkach stropowych wykonanych z żelbetu. Mieści ona dwa zbiorniki wodne, mierzone ulokowanymi na zewnętrznej stronie głowicy - wodowskazami. W trzonie wieży mieszczą się schody prowadzące do górnej partii wieży - oświetlone oknami. Wieża stoi na końcowym odcinku peronu na przeciw starej parowozowni.
Historia kolei żelaznej w Jastrzębiu Zdroju zbiegła się z przyłączeniem do miasta nitki z odcinka linii kolejowej Orzesze - Wodzisław Śląski w roku 1911. Połączenie kolejowe miało ułatwić dojazd do uzdrowiska jakim było dawniej Jastrzębie Zdrój. Kompleks kolejowy posiadał piękna stacje z poczekalnia i nastawnia , z której nie zostało do dziś śladu oraz z wieży ciśnień, która stoi jeszcze na ulicy Dworcowej.
Stacja kolejowa posiadała trzy kondygnacje:
W części parterowej znajdowały się kasy, bagażownia i poczekalnia. Na drugim piętrze urządzono pokoje mieszkalne razem z kuchnia. Na trzeciej kondygnacji znajdowało się poddasze.
Główna fasada budynku była otynkowana ,posiadała dekoracje w formie ryzalitu, w którym znajdowało się wejście do wewnątrz stacji . Rogi elewacji były zaakcentowane czerwoną cegła , które łączyły się w dolnym fragmencie ściany z niskim cokołem.
Wysokie okna z wtopionym gzymsem nadokiennym wykonanym z cegły oświetlały światłem dziennym poczekalnie. Poddasze od strony j elewacji boczne było wykończone murem pruskim. Stacje wieńczył dwuspadowy dach pokryty czerwoną dachówka.
Wieża ciśnień w Knurowie
W Knurowie - miejscowości lezącej na bursztynowej autostradzie A1 pomiędzy Gliwicami a Rybnikiem, na dworcu kolejowym znajduje się dosyć nietypowa wieża ciśnień. Knurów w porównaniu z innymi śląskimi aglomeracjami jest miastem bardzo młodym, natomiast miejscowość związana jest z koleją od początku dwudziestego wieku, kiedy to władze pruskie oddały do użytku linie kolejowa, które służyły do importu węgla kamiennego.
Kolejowa wieża ciśnień w Knurowie
Obiekt zlokalizowany na ulicy Kolejowej w bliskim sąsiedztwie dworca PKP. Wzniesiony na planie kwadratu, posiada prostokątny trzon z oryginalnymi, wykonanymi w pierwszej połowie XX wieku drzwiami. Podstawa wieży ciśnień zwieńczona jest płytą stropową , na której osadzona jest głowica w kształcie sześcioboku z umieszczonym w środku zbiornikiem wodnym. Wieże ciśnień przykrywa sześciospadowy dach. Kolejowa wieża ciśnień jest dość oryginalna ze względu na swoje rozmiary. Obiekt posiada dodatkowe zdobienia w formie fryzów imitujących zakratowane okna na trzonie i wąski, poziomy pas wykonany z cegieł mieszczący się pod gzymsem dachowym.
Pszów - miasto leżące w powiecie wodzisławskim posiada jedną wieże ciśnień na ulicy Władysława Jagiełły - osiedle Grunwaldzkie . Wieża ciśnień stoi wśród blokowisk i jest od kilkunastu lat nieczynna. W swojej architekturze jest bardzo podobna do wieży ciśnień z Wodzisławia Śląskiego. Na szczycie konstrukcji zamontowane są anteny i nadajniki.
Osiedlowa wieża ciśnień w Pszowie wykonana jest z cegły oraz posiada charakterystyczna płytę stropowa oddzielającą głowice wieży od trzonu. Na szczyt wieży prowadza wewnętrzne, kręte schody, wychodzące na mały betonowy balkonik oraz drabina zamontowana do elewacji wieży. Wieża została wzniesiona w drugiej połowie XX wieku.
Orzesze - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Orzeszu jest niesamowicie klimatyczna, wzniesiona wokół starych drzew posiada dość niepowtarzalną architekturę. Obiekt można śmiało dodać do planów rowerowych wycieczek po szlaku wież ciśnień woj. Śląskiego. Kolejowa wieża ciśnień mieści się na ulicy Dworcowej, niestety jest zamknięta dla zwiedzających.
Kolejowa wieża ciśnień w Orzeszu
Podstawa wieży wykonana jest na planie wysokiego, ośmiobocznego cokołu, wykończonego spadzistym zadaszeniem. Cokół posiada ozdobny portal drzwiowy. Środkowym fragmentem wieży jest trzon posiadający okna miedzy żelbetowymi filarami. Górną kondygnacje stanowi głowica wyrównująca się z szerokością podstawy konstrukcji. Wieże kończy mansardowy dach z lukarnami. Na elewacji wieży widoczny jest wodowskaz.
Wieża ciśnień w Będzinie Grodźcu została wzniesiona techniką nitowania. Konstrukcja składa się z połączonych ze sobą stalowych fragmentów za pomocą nitów ( małych) prętów zakończonych zakuwką. Obiekt został oddany do użytku w pierwszej połowie XX . Nitowana wieża ciśnień z Będzina jest prawdziwym ewenementem w atlasie architektonicznym polskich zabytków.
Metoda łączenia metalowych materiałów za pomocą nitów była bardzo popularna na początku zeszłego wieku. Szeroko wykorzystywana przy budowie mostów, parowozów czy innym elementów konstrukcyjnych. Proces został wyparty przez upowszechnienie spawalnictwa w latach 40.
Wieża ciśnień przy ulicy Willowej w Będzinie, została wzniesiona w roku 1902. Wysokość konstrukcji wynosi 26 metrów, a pojemność zbiornika zmieściła 75 m3 wody. Wieża ciśnień poprzez wewnętrzne przewody zasilała w wodę okoliczne domy, szpital i szyb kopalniany.
Stan techniczny wieży ciśnień jest krytyczny. Głowica posiada szczątkowe pokrycie dachowe z widocznym systemem rozprowadzeniem wody. Na szczycie zamontowana jest smukły maszt. Pierwotnie obiekt posiadał platformę widokową ulokowaną między trzonem, a głowicą.
Ceglana wieża ciśnień mieszcząca się przy ulicy Srokowieckiej w Siemianowicach Śląskich należy do najstarszych tego typu obiektów na Górnym Śląsku. Konstrukcja została wzniesiona na terenie walcowni Huty Jedność. Mierząca 40 metrów wysokości siemianowicka wieża ciśnień została wzniesiona na planie ośmioboku. Obiekt tradycyjnie składa się z trzonu i głowicy .
Wieża ciśnień w Zawadzkim jest obiektem wolnostojącym zlokalizowanym przy ulicy Opolskiej. Zbiornik został wybudowany z żelbetu w latach 60 tych, na stan dzisiejszy wymaga remontu. Zawadzkie - miejscowość leżąca w województwie opolskim w powiecie strzeleckim. W pejzażu miasta można zauważyć charakterystyczną w kształcie kielicha wieże ciśnień wybudowaną w latach 60 tych i ściśle związaną z wodociągami miejskimi.
Wieża ciśnień przy ulicy Komorowickiej w Bielsku - Białej
Wieża ciśnień została wzniesiona na planie kwadratu i stanowi element wykończenia części narożnej hali dawnej przędzalni wełny wybudowanej w latach 1907-08. Konstrukcja wykonana z czerwonej cegły pokrytej tynkiem i wizualnie przypomina wieże dostojnego gmachu. Elewacja wieży posiada dużą ilość okien, co sprawia, że wnętrze wieży posiada odpowiednie naświetlenie oraz liczne dekoracje architektoniczne w postaci gzymsów i fryzów. Całość budowli wieńczy profilowane zadaszenie i stożkowy dach z widocznym masztem.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Warszawskiej
Obiekt zlokalizowany jest dworcu PKP w Bielsku- Białej, z pozoru nie przypomina budowli przeznaczonej do dystrybucji wody. Faktem natomiast jest, ze wieża została wyłączona od użytkowania oraz przeszła liczne przebudowania.
W Łazach, mieście położonym w woj. śląskim znajdują się zabytkowe wieże ciśnień. Na szczególną uwagę zasługuje wieża ciśnień mieszcząca się przy kolejowej magistrali zwana " królewską".
Kolejowa wieża ciśnień w Łazach
Obiekt został wybudowany w roku 1898 na potrzeby ówczesnej kolei warszawsko-wiedeńskiej w stylu niemieckiego neorenesansu. Zaprojektowana na planie prostokąta wieża ciśnień przy swoim przedłużonym zakończeniu została podzielona dodatkowymi ścianami w kształcie prostokąta.
Kolejowa wieża ciśnień składa się z
- Z masywnego cokołu, który spełnia funkcje parteru, gdzie ulokowane jest miedzy wysokimi oknami wejście do środka obiektu, zwieńczonego ceglanym gzymsem
- Z wysokiego trzonu z ulokowanymi i schowanymi do wnętrza elewacji oknami, rozłożonymi w linii prostej na elewacji budynku. Cześć środkowa wieży ciśnień wieńczy profilowany gzyms przykryty fryzem arkadowym.
- Z głowicy wykonanej w stylu pruskim, w której mieściły się dwa zbiorniki wodne, zasilane pompami parowymi.
Wieża w całości wykonana jest z cegły i cześć z pomieszczeń wykorzystana była na potrzeby mieszkalne.
W Koszęcinie miejscowości leżącej w woj. śląskim znajduje się kolejowa wieża ciśnień. Wzniesiona najprawdopodobniej pod koniec XIX w. na potrzeby miejscowej kolei.
Wodna wieża standardowo składa się z trzonu i głowicy. Całość konstrukcji wieńczy ośmioboczny, płaski dach wsparty na drewnianych wspornikach. Trzon wieży został wykonany z cegły ceramicznej, posiada dodatkowe zdobienie w formie dekoracyjnych fryzów wykonanych z cegły. Głowica została wykonana z betonu. Do wnętrza wieży prowadzi wejście przez zabudowany portal.
We wsi Julianka w powiecie częstochowskim znajduje się kolejowa wieża ciśnień wykonana prawie cała z żelbetu. Wieża ciśnień została wzniesiona w miejscu wyburzonej wcześniej wodnej wieży. Konstrukcja prezentuje się doskonale i znakomicie znosi znamiona upływającego czasu. W okresie międzywojennym żelbet był materiałem bardzo popularnym i często wykorzystywanym w budownictwie. Proces ten trwa do dziś, a obiekty żelbetowe można podziwiać na terenie całej Polski.
Żelbetowa wieża ciśnień w Juliance składa się z czterech istotnych fragmentów :
- Wysokiego cokołu, posiadającego okienice oraz portal drzwiowy
- Trzonu, który wraz z cokołem kryty jest przez żelbetowe filary zakończone wspornikami. Wykusz jako dodatkowy element architektoniczny zawieszony jest na trzonie i wizualnie spina głowice wieży z resztą konstrukcji.
- Głowicy, w tym miejscu mieści się zbiornik na wodę, której poziom określany jest przez listwę wodowskazu. Światło dzienne dostaje się przez małą lukarnie.
- Dach - dwupoziomowy, składający się z dwóch fragmentów oddzielonych przez niską latarnię.
Wieża ciśnień nie jest użytkowana.
Tuż przy polsko-czeskiej granicy w miejscowości Zebrzydowice, znajduje się kolejowa wieża ciśnień. Obiekt został wybudowany w okresie powojennym na użytek miejscowego kompleksu kolejowego. Zebrzydowicka wieża ciśnień składa się z trzonu wykonanego z czerwonej cegły, dodatkowo wzmocnionego filarami oraz z żelbetowej głowicy wspartej na prostokątnych płytach stropowych. Budowla posiada dwa zbiorniki na wodę oraz parę listwy wskazujących poziom wody .
W Żywcu w bliskim sąsiedztwie dworca kolejowego znajduje się wieża ciśnień. Obiekt został wzniesiony w drugiej połowie XX na planie koła. Cokół i trzon wieży został wykonany z cegły, a następnie został pokryty tynkiem imitującym marmurowe płyty. Głowica konstrukcji została wykonana z żelbetu. Budynek posiada małe i ulokowane w stałych proporcjach względem siebie okienek.
Wieża ciśnień w Tychach
Brutalistyczna wieża ciśnień przy ulicy Adama Asnyka w Tychach. Obiekt został wzniesiony z żelbetu w latach 50 ubiegłego wieku. Na elewacji widać odbite deski szalunkowe. Wieża ciśnień wizualnie przypomina kielich, zwieńczona rzędem przeszklenia.
Toszek wieża ciśnień
Miasto Toszek leżące na południu Polski w powiecie gliwickim posiada jedną wieże ciśnień. Nieruchomość pochodzi z lat 20 ubiegłego wieku. Posiada wertykalną strukturę i w całości została wybudowana z cegły na planie sześciokąta. Każdy róg konstrukcji został dodatkowo wzmocniony żelbetowymi filarami. W części górniej na zewnętrznej elewacji mieszczą się wodowskazy.
Pyskowice - kolejowa wieża ciśnień
W Pyskowicach, mieście należącym do powiatu gliwickiego znajduje się zabytkowa wieża ciśnień. Wieża ciśnień mieszcząca się wokół ruin dawnego skansenu kolejowego ma kształt grzybka z masywną, pomalowaną na kolor żółty głowicą. W wnętrzu kolejowej wieży ciśnień zachowały się przewody zasilające zbiornik w wody oraz kręte schody.
Wieże ciśnień w Gliwicach
Gliwice są jednym z największych miast w woj. Śląskim i posiadają bardzo bogata historie oraz architekturę. W mieście jest sporo zabytków wartych odwiedzenia w tym gliwickie wieże ciśnień.
Wieża ciśnień przy ulicy Sobieskiego w Gliwicach
Jedna z najpiękniejszych wieź ciśnień w Gliwicach jest neogotycka wieża mieszcząca się przy ulicy Sobieskiego. Wzniesiona na planie koła budowla posiada kształt walca. Obiekt został wybudowany w latach 1905 -08 i za jego pomocą woda była dostarczana na teren miasta oraz jego dzielnic. Neogotycka wieża ciśnień jest wysoka na 50 metrów, a średnica podstawy mierzy 26 m.
Wieża ciśnień składa się z takich elementów jak :
- Cokół - w kształcie pierścienia, posiadający oświetlenie w formie podwójnych neogotyckich okien zwanych biforiami, zwieńczony gzymsem i przyozdobiony fryzem wykonanym z cegły.
- Portal drzwiowy - ucharakteryzowany w średniowiecznym stylu, zawiera ostrołukowe zakończenie oraz ozdobione wnętrze archiwolta. Całość portalu zamyka szczyt schodkowy.
- Trzon i głowica - w strukturze budowli te fundamentalne elementy zostały scalone w całość. Wewnątrz znajduje się zbiornik typu Intze potrafiący pomieścić 3500 m3 wody, który został skonstruowany z stalowych blach połączonych nitami.
Środkowy fragment wieży został dodatkowo wzmocniony ceglanymi filarami, które wizualnie nadają obiektowi stabilności. Kondygnacje oddziela dodatkowo gzyms. Wnętrze wieży jest oświetlone ostrołukowymi oknami dzielącymi się wg swoich proporcji.
- Dach - występuje w formie koronującej całej architektury wieży ciśnień. Wsparty na machikułach, udekorowany triforiami i zwieńczony krenelażem, nawiązuje do średniowiecznych zamków i baszt obronnych.
Obiekt wyłączony z użytku w roku 1985. Wieże ciśnień zaprojektował niemiecki architekt : Wilhelm Adalbert Otto Kranz
Wieża ciśnień przy ulicy Poniatowskiego w Gliwicach
Również wybudowana w stylu neogotyckim wieża ciśnień z roku 1894 posiada podobne cechy architektoniczne jak wieża ciśnień stojąca przy ulicy Sobieskiego. Obiekt jest dziełem inspektora Heselowa i posiada 24 metry wysokości.
Wieża ciśnień została zaprojektowana na planie koła o średnicy 26m i w całości wykonana jest z piaskowca i czerwonej cegły. Wodna wieża posiada takie elementy architektoniczne jak ostrołukowe, wypełnione maswerkiem okna, ulokowane w podwójnym odstępie, galeryjkę , która wypełnia szereg zaślepionych okien zwanych blendami, krenelaż i stożkowy dach kończący wieże.
Wieża ciśnień w gliwickiej dzielnicy Ostropa
Obiekt posiada 30 metrów wysokości i został wybudowany w roku 1930. Typowa konstrukcja wykonana z cegły i żelbetu. wzniesiona na planie sześcioboku.
Wieża ciśnień w gliwickiej dzielnicy Łabędy
Obiekt został wzniesiony w duchu niemieckiego utylitaryzmu w latach 40 ubiegłego wieku. Cechą wyróżniająca powyższą idee był funkcjonalizm. Wieża ma wysokość 40 metrów i większość jej pięter zagospodarowanych było dla pomieszczeń biurowych.
W najwyższej partii mieści się zbiornik na wodę o pojemności 625 m3. Ruch wewnątrz budynku odbywał się za pośrednictwem specjalnych wind - "paternoster" i jest to prawdziwy ewenement rzadko spotykany w tego typu obiektach.
Wieża ciśnień w Myszkowie
Zakładowa wieża ciśnień mieści się w Myszkowie przy ulicy Partyzantów. Teren należy do zakładu " Nowy Mistal". Wieża ciśnień wybudowana na planie koła w całości z czerwonej cegły. Obiekt posiada balkon z drabinką na dach.
Wieża ciśnień w Chałupkach
W miejscowości Chałupki, niedaleko polsko-czeskiej granicy, tuż przy stacji PKP, znajduje się kolejowa wieża ciśnień. Obiekt jest wyłączony z eksportacji i stopniowo popada w ruinę. Wodna wieża została wzniesiona na planie koła i składa się z masywnego trzonu i głowicy oraz z małych przybudówek należących do kompleksu wieży ciśnień.
Trzon wieży posiada małe zadaszenie w części parterowej oraz dodatkowe wzmocnienie w formie filarów. Podstawę wieży wieńczy głowica, w której w dawnych czasach mieścił się zbiornik z wodą. Głowica jest udekorowana małą galeryjką z oknami. Całość wieży kończy dwupoziomowy geometryczny dach w kształcie sześciokąta.
W Zawierciu przy ulicy Stalowej na terenie Huty Szkła stoi wykonana ze stali wieża ciśnień. Konstrukcja jest wolnostojąca i składa się ze smukłego trzonu podtrzymującego głowice w kształcie diamentu. Wieża ciśnień posiada galeryjki z wejściem do wnętrza konstrukcji, które służą również jako punkt widokowy.
Kolejowa wieża ciśnień - Chełm Śląski
Wieża ciśnień w Chełmie Sl. zlokalizowana jest w bliskim sąsiedztwie stacji PKP. Obiekt został wybudowany po wojnie i reprezentuje charakterystyczny dla tego okresu styl architektoniczny.
Wodna wieża składa się :
- z ceglanego trzonu, podzielonego trzema kondygnacjami oraz filarami nośnymi wzmacniającymi cala konstrukcje.
- oraz zawieszonej na trzonie żelbetowej głowicy posiadającej dwa zbiorniki na wodę. Całość wieńczy mała geometryczna wieżyczka
Warto zwrócić uwagę na słupkowe okna bardzo często spotykane w architekturze modernistycznej. Wodowskazy nocą oświetlone są przez lampę.
Kolejowa wieża ciśnień w Rudzie Śląskiej
Ruda Śląska ( niem. Ruda ) - miasto leżące w województwie śląskim, posiada zabytki hydrotechniczne w formie wieży ciśnień.
Wodociągowa wieża ciśnień przy ulicy Pokoju w Rudzie Śląskiej - obiekt pochodzi z roku 1900 i został wybudowany na planie koła. Materiałem użytym do budowy wieży ciśnień była cegła ceramiczna związana zaprawą wapienno - cementową, stal i żelbet, drewno. Wieża ciśnień stanowi jednolitą bryłę, o kształcie walca. Wysokość wieży wynosi 27 metrów. Lico wieży ciśnień ozdobione pilastrami, gzymsami oraz fryzami wykonanymi z czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada zbiornik wykonany ze stali, połączony nitami, o pojemności 600m3.
Kolejowe wieże ciśnień mieszczące się na terenie kolei i kopalń w Rudzie Śląskiej - obiekty są wybudowane w kształcie grzybka i posiadają podobną strukturę architektoniczną.
Wieża ciśnień przy ulicy Chemików w Bieruniu
Obiekt został wybudowany w roku 1926 i mieści się na terenie Zakładów Tworzyw Sztucznych. Wieża ciśnień składa się z przypór nośnych, w formie siatki. Smukłego trzonu, zaprojektowanego na planie koła oraz ośmiokątnej głowicy, zwieńczonej dachem i balustradą. Woda była tłoczona przez pompy do zbiornika z rzeki Mlecznej, a w późniejszym czasie, ze studni głębinowych. Kolejowa wieża ciśnień. Obiekt składa się z ośmiu przypór nośnych, trzonu i głowicy, podzielonej pasem okien. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu modernistycznym.
Wieża ciśnień przy ulicy Parkowej w Brynku ( województwo śląskie ), została wybudowana w 1906 roku. Obiekt znajduje się ,w zespole pałacowym, założonym przez księcia Adolfa zu Hohenlohe-Ingelfingen w Brynku ( niem. Brynnek ). W 1905 roku, kiedy właścicielem była rodzina von Donnersmarck przeprowadziła przebudowę całego kompleksu pałacowego.
Wieża ciśnień została dobudowana, do dwóch przeciwległych budynków gospodarczych, tworząc w podstawie wieży bramę wjazdową na dziedziniec. Do trzonu i głowicy dołączona jest smukła wieża z oknami i zwieńczona hełmem. Trzon wieży, o masywnym kształcie posiada okna i zakończony jest gzymsem z ceglanym fryzem. Trzon kończy balustrada z balkonem. Głowica wieży z oknami i tarczą zegarową, zwieńczona pasem okien i stożkowym dachem.
Borucin - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Borucinie, miejscowości leżącej w województwie śląskim, została wybudowana w roku 1916, na terenie posiadłości wiejskiej. Wieża ciśnień z dołączonymi obiektami, została wybudowana na planie kwadratu. Z wyglądu przypomina średniowieczną warownię. Wieża posiada gzyms oddzielający trzon od głowicy oraz cztery narożniki, utrzymane w klasycznej stylistyce.
Boruszowice - wieża ciśnień
Zakładowa wieża ciśnień w Boruszowicach ( miasto leży w województwie śląskim ), została wybudowana w roku 1929, na terenie nieczynnej już fabryki papieru. Wieża ciśnień rzutowana jest na planie kwadratu i w całości została wybudowana z czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada trzon, ozdobiony płytkimi lizenami, dodatkowo pokrytymi tynkiem. Głowicę oddzieloną od trzonu ceglanym gzymsem, udekorowaną cofniętym, wertykalnym ryzalitem.
Chorzów - wieża ciśnień
Chorzów miasto na Górnym Śląsku posiada cztery wieże ciśnień w tym jedna użytkowana jest do dziś i należy do Huty Królewskiej. Obsługuje ona walcownię oraz schładza piece grzewcze i maszyny do walcowania. Prawdziwą perełką architektoniczną jest wieża ciśnień zaprojektowana przez berlińskiego architekta Arnolda Hartmanna. Pełniła ona rolę zabudowanego komina kotłowni oraz wieży ciśnień. Podgrzewała ona również wodę, a także odmierzała czas - tarcza zegarowa widoczna od strony dziedzińca.
Wieża ciśnień na terenie huty Kościuszko.
Nieruchomość została wzniesiona na planie ośmioboku i wybudowana w całości z czerwonej cegły. Konstrukcja jest monolityczną z wyodrębnionymi filarami występujących tutaj w formie smukłych i wąskich przypór odbiegających w znacznie od lica muru i zadaszenia wieży. Ciekawym rozwiązaniem są wystające ze ścian muru pionowe pasy cegieł ustawionych główką w stronę zewnętrzną. Nadają one nieco ożywienia monolitycznej bryle tworząc na elewacji formę siatki wzmacniającej nieruchomość. Całość wieży ciśnień wieńczy fryz ceglany w kształcie ząbków, nad którym zawieszone jest zadaszenie z wieżyczką wentylacyjną.
Wieża ciśnień na terenie Zakładów Azotowych przy ul. Narutowicza w Chorzowie.
Wieża ciśnień najprawdopodobniej została wzniesiona w roku 1915, jeszcze za administracji niemieckiej i wchodziła w skład kompleksu Zakładów Azotowych w Chorzowie. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu konstruktywizmu ukazując wnętrze działania struktur wieży. Obiekt został wykonany z żelbetu i składa się z niskiego fundamentu zaadaptowanego na pomieszczenia gospodarcze. Cechą najistotniejszą wieży jest jej żelbetowa konstrukcja nośna podtrzymująca owalną głowicę ze zbiornikiem. Interesująca jest również galeryjka oplatająca wieże, może ona służyć jako punkt widokowy.
Wieża ciśnień na terenie Huty Batory przy ul. Dyrekcyjnej w Chorzowie.
Konstrukcja składa się z niskiego cokołu, masywnego trzonu i głowicy. Całość wieńczy wieża wentylacyjna.
Wieża ciśnień na terenie Szpitala im. dr. A. Mielęckiego przy ulicy Strzelców Bytomskich 11 w Chorzowie.
Architektem wieży ciśnień jest sławny niemiecki projektant Arnold Hartmann. Znamy jego pracę wieża ciśnień w Zabrzu i można dwie nieruchomości śmiało porównać. Wertykalna wieża ciśnień stojąca przy ulicy Strzelców posiada futurystyczny kształt i sporą ilość nieregularnych linii oraz zakrzywień bardzo często stosowanych w architekturze secesji. Hartmann przy projektowaniu wieży nie czerpał ze wzorów architektury gotyckiej. Poniósł się jednak fantazji projektując wyolbrzymione formy wertykalnych wykuszy " spinających " całość konstrukcji. Wieża zwieńczona jest smukłym zadaszeniem o nieregularnych liniach. Wysokość wieży wynosi 42 metry i została wybudowana w roku 1905.
Kolejowa wieża ciśnień Ciasnej ( woj. śląskie ), została otwarta razem ze stacją kolejową w roku 1913. W tym okresie Ciasna nazywała się Teichwalde. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana na planie koła, z czerwonej cegły. Obiekt składa się z portalu wejściowego, cokołu, trzonu, wzmocnionego przyporami nośnymi oraz głowicy, obudowanej deskami.
Cieszyn - wieża ciśnień
Historia cieszyńskich wodociągów sięga 1894 roku. W tym czasie zbudowano nowe ujęcia wody i wodociągi dla miasta Cieszyna. Wodociągowa sieć liczyła 15 km i została zaprojektowana przez Adolfa Friedricha. Uroczyste otwarcie cieszyńskich wodociągów nastąpiło w listopadzie 1894 roku. Wszystkie niezbędne urządzenia, pompy, rury zostały dostarczone przez austriacką firmę Rempel. Studnia wodociągowa czerpała wodę z potoku Tyra, obecnie potok mieści się po stronie czeskiej. W ciągu doby płynęło rurociągami 1600 m3 wody. Woda z wodociągu zasilała domy mieszkańców Cieszyna, jak również obiekty przemysłowe - młyny, tartaki itd.
Budynek hydrofoni składa się z trójkątnych przypór , natomiast fasada posiada drzwi z gzymsem oraz fryzem.
Częstochowa, miasto leżące w województwie śląskim, posiada bardzo dużo zabytków związanych z historią miasta. Wieże ciśnień należą do reliktu, dawnych dziejów związanych z historią wodociągów w Częstochowie. Wieże ciśnień w Częstochowie zasilały głównie fabryki w wodę poprzez system pomp i studni, a także innych ujęć wodnych, w postaci rzeki i potoków. Wszystkie częstochowskie wieże ciśnień zostały wybudowane z czerwonej cegły, wzmocnione dodatkowo żelbetem, materiałem trwalszym i odpornym na warunki atmosferyczne.
Wodociągowa wieża ciśnień mieszcząca się przy ulicy Krakowskiej w Częstochowie.
Wieża ciśnień pochodzi z końca XIX wieku i stoi, na terenie dawnych zakładów włókienniczych Elanex. Obiekt posiada konstrukcję żelbetową, wypełniona czerwoną cegłą. wieża ciśnień składa się z portalu wejściowego, zwieńczonego ceglanym gzymsem, zaprojektowanego na planie prostokąta. Wysokiej, kwadratowej podstawy. Trzonu w kształcie stożka oraz ośmiokątnej, podzielonej gzymsem głowicy.
Zakładowa wieża ciśnień mieszcząca się przy ulicy Ogrodowej w Częstochowie.
Wieża ciśnień została wybudowana na przełomie XIX i XX wieku, na terenie browaru " Kmicic ". Browar został wybudowany, w latach 1834 - 1845 przez niemieckiego przemysłowca Lamprechta. Zakładowa wieża ciśnień została wybudowana wśród otaczających ją budynków przemysłowych. Obiekt został wzmocniony przyporami z żelbetu, a następnie wypełniony czerwoną cegłą. głowica wieży ciśnień obudowana jest deskami.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Żyznej w Częstochowie.
Wieża ciśnień mieści się, na terenie zakładów górniczych Sabinów. Obiekt został wybudowany w stylu modernistycznym, na początku lat 50-tych, XX wieku. wieża ciśnień posiada, podstawę, trzon i głowice. Materiałem użytym do budowy wieży, była cegła i żelbet. Wieża ciśnień posiada pionowy układ okien.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy 1 Maja w Częstochowie.
Wieża ciśnień mieści się, na terenie fabryki Stradom i pochodzi z roku 1882. Obiekt został wybudowany w stylu neorenesansowym, na planie prostokąta i z czerwonej cegły. Posiada liczne zdobienia architektoniczne, w postaci gzymsów i fryzów z cegły.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Kawiej w Częstochowie.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1923 i wyburzona w roku 2000. Ceglana wieża ciśnień o konstrukcji żelbetowej, wzniesiona na planie sześciokąta, posiadała trzon i głowicę.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Filomatów w Częstochowie.
Wieża ciśnień pochodzi z roku 1887 i znajduje się, na terenie zakładów " Wełnopol " w Częstochowie. Właścicielem zakładów był Peltzer. wieża ciśnień została wybudowana , na terenie hali produkcyjnej. Z nad dachu, wznosi się na planie kwadratu trzon wieży ciśnień, zlicowany z głowicą. Lico muru wykonane jest z czerwonej cegły i podzielone gzymsem. Całość wieży ciśnień, wieńczy dach.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Ogrodowej w Częstochowie.
Wieża ciśnień stanowi narożną część jednej z hal produkcyjnych. Posiada otynkowany trzon i głowicę, zaprojektowaną na planie kwadratu i wybudowaną z czerwonej cegły. Wieża posiada zbiornik mogący pomieścić 100 m3 wody. zakłady zapałek jak i wieża ciśnień powstały w roku 1882.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Kucelińskiej w Częstochowie.
Wieża ciśnień składa się z czterech żelbetowych podpór, w środku zaprojektowany na planie koła trzon, podzielony jest balkonami. Całość wieży ciśnień kończy głowica, wybudowana na rzucie koła.
Dąbrowa Górnicza - wieża ciśnieńDąbrowa Górnicza, miasto leżące obecnie w województwie śląskim związana jest z przemysłem i górnictwem od stuleci. Zabytki przemysłowe, w postaci zabytkowych wież ciśnień powiązane są bezpośrednio z koleją żelazną w Dąbrowie Górniczej . Historia kolei w Dąbrowie sięga pierwszej połowie XIX wieku i była to jedna z pierwszych kolei w zaborze rosyjskim. Kolejowe wieże ciśnień przetrwały do dnia dzisiejszego i można podziwiać, te zabytki w rejonie dworców kolejowych oraz parowozowni.
- Kolejowa wieża ciśnień na stacji Strzemieszyce Północne - wieża ciśnień została wybudowana na planie sześciokąta z czerwonej cegły. Składa się z ceglanego trzonu oraz obudowanej ozdobnymi deskami głowicy. Lico murów wieży posiada liczne zdobienia w formie gzymsów i fryzów ceglanych.
- Kolejowa wieża ciśnień na stacji Dąbrowa Górnicza Ząbkowice - wieża wybudowana z czerwonej cegły, na planie kwadratu. obiekt wzniesiony w stylu neorenesansowym. Posiada ceglane, półkoliste gzymsy oraz fryzy machikułowe, oddzielające trzon od głowicy.
W Herbach, miejscowości leżącej w województwie śląskim, zachowały się do dnia dzisiejszego kolejowe wieże ciśnień. Zabytki związane są z historią kolei w Herbach, które zostały ukończone w latach 1901 - 1903.
- Kolejowa wieża ciśnień na stacji Nowe Herby. Wieża ciśnień pochodzi z lat 30-tych, XX wieku. Zbiornik wodny jest w stanie zmagazynować około 260 m3 wody, natomiast dno zbiornika wynosi od podstawy wieży 15 metrów. Wieża ciśnień składa się z konstrukcji nośnych, łączących podstawę wieży z głowicą. Trzon wieży ciśnień wybudowany został na rzucie ośmioboku. Głowica wieży wykonana została z czerwonej cegły i następnie pokryta została szarym tynkiem. Lico muru zdobi wykusz, zaprojektowany na planie sześciokąta.
- Kolejowa wieża ciśnień na stacji Herby Stare. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1892. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły, na planie ośmiokąta. Lico muru zdobi cofnięty ryzalit z pionowymi oknami i zwieńczony fryzem ceglanym. Trzon i głowica jest oddzielona gzymsem z cegły. Głowica wieży ciśnień posiada okrągłe okna - oculusy, ozdobione zlicowanym gzymsem. Głowicę wieńczy gzyms koronujący z poziomymi, kwadratowymi okienkami.
Jaworzno - wieża ciśnień
Jaworzno - miasto leżące w województwie śląskim, posiada kolejową wieże ciśnień Historia kolei w Jaworznie zaczyna się w roku 1847, XIX wieku. Kolejowa wieża ciśnień na stacji Jaworzno Szczakowa. Wieża ciśnień została wybudowana pod koniec XIX wieku, w stylu neorenesansowym. Obiekt został wytyczony na planie prostokąta i składa się z dwóch kondygnacji. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, z tego materiału zostały wykonane również detale i elementy, zdobiące lico muru : gzymsy z zwornikami, fryzy, kolumny, lizeny. Wieże ciśnień wieńczy płaski, pochylony dach.
Jaworzno posiada również żelbetową miejską wieże ciśnień, składającą się ze smukłego trzonu i kielichowatej głowicy, zwieńczonej balustradą. Wieża ciśnień mieści się przy ulicy Kolejarzy, na terenie huty szkła.
Wodociągowa wieża ciśnień w Kłobucku, miejscowości leżącej w województwie opolskim, została wybudowana w XX wieku. Wieża ciśnień zapewniała odpowiednie ciśnienie wody, w miejskich wodociągach. Wieża ciśnień zbudowana jest z trzonu i zbiornika, następnie pokryta została falistą blachą.
Kłomnice - wieża ciśnieńKłomnice, miejscowość leżąca w województwie śląskim. Historycznie związana z koleją od roku 1846, formalnie należącej do Kolei Warszawska-Wiedeńskiej. Posiada zabytkową, kolejową wieże ciśnień oraz jedną współczesną z XX wieku, wodociągową wieże ciśnień. Kolejowa wieża ciśnień w Kłomnicach, została wybudowana na planie kwadratu z czerwonej cegły. Posiada trzy kondygnacje, służące jako mieszkania dla pracowników kolei. Nieruchomość jest zwieńczona dachem dwuspadowym. Wodociągowa wieża ciśnień, wzniesiona na smukłym trzonie, posiada skonstruowaną z płyt stalowych głowice.
Kochcice ( niem. Kochczütz ), wieś położona w województwie śląskim, posiadającą dużą ilość zabytków - ( Pałac Ludwika Karola von Ballestrem'a, starą zabytkową gorzelnię ). Wieża ciśnień, należała do starej gorzelni i pochodzi z roku 1909. Obiekt stanowi całość z mieszczącą się obok wieży halą produkcyjną. Wieża ciśnień została wzniesiona na planie kwadratu z czerwonej cegły. Posiada niski cokół, wysoką podstawę, trzon oraz czterospadowy dach. Lico wieży ciśnień posiada dużo elementów i dekoracji architektonicznych, w tym : lizeny, zwieńczone arkadowym fryzem, ceglany gzyms miedzy kondygnacyjny oraz gzyms wieńczący w formie machikułu.
Miejska, wykonana w XX wieku, w Koziegłowach ( miasto leży w województwie śląskim ) wieża ciśnień, została wybudowana z płyt stalowych w formie smukłego trzonu i masywniejszej głowicy.
Krzepice - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Krzepicach, mieście położonym w województwie śląskim, została wybudowana w roku 1926, w stylu neobarokowym. Obiekt został wzniesiony na planie sześciokąta i w całości wybudowany z czerwonej cegły i wzmocniony żelbetonową konstrukcją. Wieża ciśnień posiada wysoką podstawę wykonaną z kamienia. Trzon pokryty tynkiem. Głowicę ze zbiornikiem wodnym oraz zawieszony na fasadzie wykusz. Całość wieży ciśnień wieńczy dach z wieżyczką.
Lipie - wieża ciśnieńLipie to wieś leżąca w województwie śląskim. Posiada zabytkową wieżę ciśnień z początków XX wieku. Obiekt mieści się na terenie dawnego dworku rodziny von Steihagen. Pierwszym właścicielem folwarku, jak i całej wsi był polski ród szlachecki Ponińscy. W późniejszych latach dobra w Lipie, nabyła rodzina von Steihagen. Aleksander najstarszy syn właścicieli dworku, rozbudował w znacznym stopniu rodzinne włości. Po II wojnie majątek rodu został wywłaszczony, a teren przejęła Spółdzielnia Rolnicza. W roku 1974 nad dworkiem zawisło widmo rozbiórki i likwidacji, ale zabytkowy kompleks udało się uratować, w tym wieżę ciśnień, która stoi do dnia dzisiejszego.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu. Posiada drewniany trzon, ozdobiony czarnymi deskami. Z całych desek, skonstruowana jest również głowica wieży ciśnień, pomalowana na kolor czarny. Głowica posiada zamontowany wodomierz. Wieża ciśnień zasilała w wodę cały folwark, woda była tłoczona ze stawu do zbiornika wieżowego, poprzez parowe, pompy tłokowe.
Wodociągowa wieża ciśnień pochodząca z roku 1937, mieszcząca się przy ulicy Kochcickiej w Lublińcu.
Obiekt został zaprojektowany w stylu modernistycznym, na planie koła. Wieża ciśnień posiada wertykalny układ trzonu i głowicy. Głowica jest osadzona na dodatkowych przyporach. Natomiast głowica posiada poziomy układ okien. Wieża ciśnień jest czynna i dalej pracuje. Zbiornik wieżowy może pomieścić 600m3 wody. Wysokość wieży wynosi 38 metrów.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Dworcowej w Lublińcu.
Obiekt został wzniesiony w stylu neorenesansowym, na planie sześciokąta i w całości pokryty jest czerwoną cegłą. Lico muru ozdobione jest różnymi detalami architektonicznymi, wykonanymi z czerwonej cegły: fryz, gzyms lizena. wieże ciśnień ozdabiają okrągłe okna z gzymsem zlicowanym z murem. sprawny jest również wodomierz, pokazujący stan wody w zbiorniku.
Wieża ciśnień na terenie zakładu ciepłowniczego przy ulicy Zachodniej w Lublińcu.
Wieża ciśnień jest konstrukcją wykonaną z płyt stalowych, wchodzących w skład smukłego trzonu i głowicy.
Miasteczko Śląskie - wieża ciśnień
Miasteczko Śląskie jest miastem położonym w województwie śląskim. Miejscowość posiada wieże ciśnień w kształcie odwróconego kielicha oraz mechanizm obrotowy, służący do obsługi wieży. wieża ciśnień składa się z trzonu i rozwartej głowicy, do której można wejść przez obrotowe schody. Wieża ciśnień mieści, na terenie Huty Cynku " Miasteczko Śląskie "
Krupski Młyn - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Krupskim Młynie ( miejscowości leżącej w granicach województwa śląskiego ), pochodzi z drugiej połowy XIX wieku. Obiekt mieści się przy ulicy Zawadzkiego w Krupskim Młynie. Sam zakład " Nitroerg " posiada dość długą historię, sięgającą roku 1874. Dawniej na terenie dzisiejszego zakładu istniała fabryka materiałów wybuchowych, należącej do Lignose Sprengstoffwerk GmbH.
W starej fabryce produkowano dynamit, proch strzelniczy, granaty, pociski do haubic. Firma również dostarczała Rosji materiały, potrzebne do prowadzenia wojny z Japonia, co w efekcie miało wpływ na dalszy rozwój fabryki.
Wieża ciśnień w Krupskim Młynie, zaopatrywała w wodę zakład produkcyjny. Została wzniesiona na planie sześcioboku, dodatkowo wzmocniona przyporami z żelbetu, podtrzymującymi głowicę. Natomiast lico wieży zostało wypełnione czerwoną cegłą. Wieża posiada dwa zbiorniki wodne oraz wodowskaz, pokazujący poziom wody w zbiornikach. Głowica wieży wsparta jest na półkolistych wspornikach i udekorowana wykuszem. Sam zbiornik z woda został umieszczony na wewnętrznych żelbetowych słupach.
W okresie powstania fabryki Krupski Młyn nosił nazwę Kruppamühle.
Kolejowa wieża ciśnień we wsi Miedźno, mieszczącej się w województwie śląskim, została wybudowana, w związku z budową kolei żelaznych. Wieża ciśnień została wybudowana na palnie ośmiokąta z czerwonej cegły. Lico muru jest ozdobione tynkiem. wieża składa się żelbetowych przypór. Posiada trzon i głowicę.
Mysłowice - wieża ciśnień
Wieża ciśnień należąca, do jednych z najbardziej uprzemysłowionych miast, leżących w województwie śląskim -Mysłowic, pochodzi z końca XIX wieku. Obecnie obiekt został rozebrany, pierwotnie mieścił się przy ulicy Oświęcimskiej w Mysłowicach. Ze starych zdjęć można wywnioskować, ze wieża posiadała zbiornik typu Intze, ze stalową, połączoną podstawą, opartą na ceglanym trzonie. Wieża wybudowana była z czerwonej cegły. Lico muru zdobił cementowy gzyms, wsparty na ceglanych konsolach. Wieża ciśnień posiadała również portal wejściowy, zwieńczony szczytem schodkowym.
Panoszów - wieża ciśnień
W Panoszowie ( woj. śląskie ), na terenie dawnych PGR-ów, mieści się stalowa wieża ciśnień. Konstrukcja obiektu składa się z połączonych ze sobą stalowych płyt. Wieża zbudowana jest z trzonu i głowicy.
Racibórz - wieża ciśnień
Piekary Śląskie - wieża ciśnień
W Piekarach Śląskich ( niem. Deutsch Piekar ), mieście leżącym w województwie śląskim, istniała niegdyś wodociągowa wieża ciśnień. W dzisiejszych czasach z wieży ciśnień pozostały tylko ruiny. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1897, jako wieża zapewniająca odpowiednie ciśnienie poprzez grawitację mieszkańcom Piekar Śląskich. Woda do zbiornika była tłoczona przez pompy ze studni, przy kopalni Rosalie. Wieża ciśnień została rozebrana w roku 1925. Obiekt posiada konstrukcję nośną, trzon oraz głowicę.
Postaszowice - wieża ciśnień
Postaszowice, wieś leżąca w województwie śląskim, posiada wodociągową wieże ciśnień, pochodzącą z 1956 roku. Jest to wieża ciśnień o masywnej budowie, wybudowana w stylu brutalistycznym, należąca do nurtu modernistycznego. Wieża ciśnień posiada ceglane filary, na których opiera się głowica. Trzon wieży z wejściem do środka, również został wykończony cegłą. Głowica wieży ciśnień ceglana, a następnie pokryta szarym tynkiem, posiada zwieńczenie w formie wąskiego pasu okienek, wykonanych z luksferu. Wieża posiada wyeksponowaną podstawę zbiornika w kształcie półkola.
Pszczyna - wieża ciśnieńW XIX wieku, Przyczyna ( niem. Pless ) podążała drogą rozwoju gospodarczego i przemysłowego. Wybudowano na terenie miasta kopalnie, huty, fabryki i elektrownie. W 1870 r. ukończono budowę linii kolei żelaznej Katowice-Pszczyna. W 1844 r. wybudowano nowy gmach szpitala, w 1868 r. powstała gazownia. Wszystkie te nowo powstałe obiekty, tak jak sektor przemysłowy potrzebowały do swojego funkcjonowania świeżej, czystej, przefiltrowanej wody, pod odpowiednim ciśnieniem. Temu zadaniu miała sprostać nowa sieć wodociągowa z pierwszą w Pszczynie wieżą ciśnień, która została ukończona w roku 1893. Wieża ciśnień opierała swoje działanie, na prostych prawach grawitacyjnych. Woda ze studni gruntowych była tłoczona pompami do zbiornika wieżowego, a następnie poprzez rurociągi, płynęła do odbiorców.
Wodociągowa wieża ciśnień przy ulicy Kilińskiego w Pszczynie.
Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1927 - 1928, w stylu modernistycznym. Wieża ciśnień spełniała również funkcjonalne role, w obiekcie znajdowała się : łaźnia z prysznicami, pokoje z wannami, mieszkania, a w latach powojennych : fryzjer, kosmetyczka i restauracja. Zbiornik wieżowy był w stanie pomieścić około 300m3 wody. W dawniejszych czasach wieża posiadała wysoką podstawę, zaprojektowaną na planie prostokąta, zwieńczoną jednospadowym dachem oraz wyższy od podstawy trzon, rzutowany na planie kwadratu. Lico muru zostało pokryte tynkiem oraz posiadało pionowy układ okien. Całość wieży ciśnień wieńczył betonowy gzyms z dachem. Wieża posiada wysokość 37 metrów. Wejście do wnętrza wieży prowadził portal w kształcie łuku, wytyczony na planie prostokąta.
Obiekt pochodzi z XX wieku i został wybudowany z czerwonej cegły i następnie lico muru pokryto tynkiem. Rzut podstawy wieży jest ośmiokątny. Kolejowa wieża ciśnień posiada żelbetowe przypory, trzon oraz głowicę.
Skoczów - wieża ciśnieńSkoczów ( dawniej - niem. Skotschau, cz. Skočov ), miejscowość położona w województwie śląskim. Miasto jest bogate w liczne zabytki oraz posiada, wiekową wieże ciśnień.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Ciężarowej w Skoczowie.
Obiekt został wybudowany w XX wieku i składa się z konstrukcji w formie trzonu. Natomiast zbiornik wodny posiada kształt torusa. Wieża ciśnień może zgromadzić 1140 m3 wody. Wysokość konstrukcji wynosi 48 metrów.
Kolejowa wieża ciśnień w Skoczowie.
Obiekt mieści się, na terenie stacji kolejowej, został wybudowany na planie ośmiokąta. Wieża ciśnień posiada konstrukcję żelbetową. Lico muru zostało wykonane z cegły. Wieża posiada wertykalny układ okien. Kolej żelazna w Skoczowie została otwarta w roku 1888 i połączyła miasto z Cieszynem i Bielskiem.
Tworóg - wieża ciśnień
W miejscowości Tworóg, leżącej w województwie śląskim, zlokalizowana jest kolejowa wieża ciśnień. Wieża ciśnień mieści się przy stacji kolejowej -Tworóg, znajdującej się przy linii Opole - Tarnowskie Góry. Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu, z cegły i tynku. Lico głowicy wieży pokryte jest konstrukcją szachulcową. Natomiast na trzonie mieści się wodowskaz. Wieżę ciśnień wieńczy czterospadowy dach.
Tarnowskie Góry - wieża ciśnień
Kolejowe wieże ciśnień na terenie starej lokomotywowni w Tarnowskich Górach. Pierwszy obiekt zbudowany na planie graniastosłupa sześciokątnego i w całości jest pokryty czerwoną cegłą. Elewacja kolejowej nieruchomości składa się z :
- Niskiego cokołu, lekko wyodrębnionego od bryły.
- Wysokiego parteru, którego lico muru udekorowane jest lizenami z fryzem arkadowym. Zawierającego wewnątrz ściany ślepe okna oraz drzwi prowadzące do wnętrza obiektu. Całość ściany zamyka gzyms pośredni zaakcentowany fryzem ceglanym
- Pierwsze piętro - zawiera podwójny układ wertykalnych i smukłych okiennic wmurowanych w pole kwadratowych lizen, dodatkowo ozdobionych półkolistym gzymsem nadokiennym . Całość elewacji zwieńczone jest gzymsem koronującym w formie dekoracyjnych zielonych deseczek i pomalowanych na kolor czarny belek. Zadaszenie nieruchomości jest płaskie.
- Druga kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w późniejszym okresie. Ceglana elewacja podpory posiada wysunięty cokół, wysoki portal wejściowy, oraz smukłe, małe okna w obszarze wieńczącym część parterową wieży. Zbiornik na wodę został ulokowany w sporych rozmiarów żelbetowej głowicy wieży ciśnień. Lico głowicy zdobi wodowskaz.
- Trzecia kolejową wieża ciśnień wyróżnia się od pozostałych wysokością i kształtem. Wertykalna konstrukcja budowlana posiada wysoki cokół z portalem wejściowym, podporę podzieloną pionowymi pilastrami oraz głowicę z geometrycznym, podwójnym zadaszeniem. Całość obiektu wieńczy maszt z chorągiewką.
Sosnowiec - wieża ciśnień
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Reja w Sosnowcu
Mieszcząca się na terenie dawnej kopalni " Kazimierz ", wieża ciśnień wchodzi w skład kompleksu budynków, należących do dawnej kopalni. Obiekt został wytyczony na planie kwadratu i wybudowany z cegły ceramicznej. Trzon wieży ciśnień, posiada cofnięty ryzalit z oknami i zwieńczony gzymsem nadokiennym zlicowanym z murem. Elewacja wieży ciśnień jest 3-osiowa. Głowica wieży osadzona jest na machikułach. Obiekt posiada wysokość 40 metrów i posiadał zbiornik, o pojemności 40 m3 wody.
Zabytkowa, kolejowa wieża ciśnień w Sosnowcu
Wież została wybudowana w 1881 r. Obiekt mieści się na stacji kolejowej Sosnowiec - Maczki i został wybudowany na planie kwadratu z cegły ceramicznej. Ozdobione otwory okienne, zwieńczone gzymsem nadokiennym są ulokowane w lizenie. Kolejnym elementem architektonicznym jest gzyms w formie machikuł, oddzielający głowicę pokrytą deskami od trzonu.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Staszica w Sosnowcu.
Wieża ciśnień mieści się, na terenie Huty Buczek i jest konstrukcją wzniesioną z płyt stalowych. Posiada trzon i głowicę.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Niweckiej w Sosnowcu.
Wodna wieża mieści się, na terenie Huty Cedler. Wieża ciśnień została wykonana ze stali.
Strzybnik - wieża ciśnień
Strzybnik, miejscowość leżąca w województwie śląskim, posiada wodociągową wieże ciśnień. Konstrukcja została złożona z płyt stalowych. Posiada trzon i głowicę.
Zabrze - wieża ciśnień
Wieża ciśnień należąca do dawnego kompleksu szpitalnego spółki brackiej jest niewątpliwie ewenementem architektury Górnego Śląska. Autorem tak znakomitego dzieła jest niemiecki architekt Arnold Hartmann, pionier budownictwa w Zabrzu oraz w ościennych miastach. Wieża ciśnień na pierwszy rzut oka łudząco przypomina wieżę krzyżackiego zamku. Hartmann bardzo często szukał rozwiązań w architekturze średniowiecza i większość rozwiązań budowlanych z tamtego okresu przeszczepiał na ówczesny grunt architektury miejskiej.
Wieża ciśnień została wzniesiona w roku 1904 w okresie kiedy bardzo modna była na Śląsku secesja. Jej ślady można znaleźć na ornamentyce zabrzańskiej wieży ciśnień, ponieważ Hartmann oprócz gotyckich wzorów, czerpał również inspiracje twórcze ze secesji. Nieruchomość była jak na tamte czasy bardzo nowoczesna. Posiadała bowiem centrale telefoniczną, pralnię, kuchnię czyli wszystko co potrzebowało dopływu gorącej wody, a ta była podgrzewana w wieży poprzez kocioł parowy i wysoki komin z kotłowni.
Wysokość konstrukcji również jest wysoka, wynosi około 40 metry. Cały kompleks szpitalny razem z wieżą ciśnień wpisany jest do rejestru zabytków. Wieża ciśnień wyrasta z pięknego pejzażu sielskiej architektury, która każdy chciałby zobaczyć wypoczywając na wsi. Nieruchomości zręcznie ozdabiane czerwoną cegłą , pruskim murem oraz spadzistym dachem nadają budynkom średniowieczny charakter. Sama wieża ciśnień wyrasta wysoko w niebo i na tle okolicznych nieruchomości wygląda strzeliście i defensywnie.
Wieża została wzniesiona na planie kwadratu. Trzon wieży posiada smukłe, wysokie okna, które jednak nie kończą się ostrołukiem, tak jak gotyccy architekci by sobie życzyli. Karuzela detali i elementów architektonicznych zaczyna wirować dopiero w okolicy głowicy wieży ciśnień, która sprawia wrażenie zawieszonej na wysokim trzonie wieży. Dość masywne wykusze bogato zdobione murem pruskim i secesyjnymi wzorami w formie kratownic nadają górnej partii wieży pewności i stabilności. Wąski pas okiennic wspartych na konsolach z drewna pozwala na obserwację najbliższej okolicy. Całość wieży posiada dość oryginalne, nakładające się na siebie zadaszenie uformowane w krzywolinijne krawędzie.
Wieża ciśnień w Zabrzu przy ulicy Zamoyskiego - opis architektury i przeznaczenia wieży ciśnień.
Nieruchomość została wybudowana w roku 1909. Wieże ciśnień zaprojektował niemiecki architekt August Kind oraz doradca budowlany Friedrich Loos. Wieża ciśnień wizualnie sprawia wrażenie lekkiej, ośmiobocznej bryły zawieszonej na solidnych filarach i masywnej podstawie. Niemieccy architekci podkreślili przy projektowaniu wieży, wszystkie aspekty konstrukcji nieruchomości z obnażoną logiką funkcjonowania mechanizmów działania wieży ciśnień. Konstrukcja obiektu wyraża również formę niespokojnej ekspresji wyrażonej w wysokich, lekko uginających się do wnętrza wieży filarów.
Nieruchomość została wzniesiona na planie ośmioboku. Posiada wysokość 46 metrów, więc jest to obiekt jak na standardy śląskie bardzo wysoki. Masywny w fundament wieży ciśnień stanowi w porównaniu z resztą konstrukcji spokojna, masywna, wykonana z czerwonej cegły bryła, umiejętnie schowana przed naporem ciężaru wieży. W podstawie wieży urządzono pomieszczenia biurowe lub przemysłowe składające się z trzech kondygnacji.
Powyższe rozwiązanie nadaje konstrukcji budowlanej dodatkowych atutów funkcjonalnych. Oczywiście podstawa wieży posiada pochylone zadaszenie, chroniące przed deszczem lico ściany obiektu, które fantastycznie zostało udekorowane w postaci ceglanych fryzów i pasów z bardziej wypalonej cegły. Ornamenty dodają wieży ciśnień statyczności i podkreślają neorenesansową architekturę przełomu XIX i XX wieku.
Część środkowa wieży ciśnień wygląda jak żywy organizm schowany w ciele konstrukcji. Można ten fragment konstrukcji nazwać trzonem z najważniejszymi elementami rurociągów bardzo ważnymi dla funkcjonowania wieży ciśnień. Trzon oprócz połączeń rurociągowych posiada również schody prowadzące do głowicy wieży.
Głowica wieży posiada zbiornik na wodę, tutaj ciecz jest wtłaczana poprzez system pomp i rur. Następnie woda spływa pod odpowiednim ciśnieniem do okolicznych budynków. Głowica wieży przykryta jest dachem mansardowym z wyraźnym podkreśleniem geometrycznej konstrukcji zadaszenia. Całość wieży ciśnień wieńczy mała latarnia, służąca do regulacji przepływu powietrza.
Dane techniczne wieży ciśnień :
Wieża posiada dwa zbiorniki wodne o łącznej pojemności 2000 litrów.
Dostarczała wody dla znacznej części Zabrza, Maciejowa, Sośnicy i warsztatów naprawy lokomotyw w Gliwicach.
Kolejowa wieża ciśnień w miejscowości Poraj ( leżącej w województwie śląskim ), została wybudowana na planie kwadratu. Elewacja wieży jest 3-osiowa, wykonana z czerwonej cegły, następnie pokryta tynkiem. Wieża ciśnień zakończona jest dwuspadowym dachem i mieści się przy ulicy Kolejowej.
Sieraków Śląski - wieża ciśnień
Sieraków Śląski - miejscowość, mieszcząca się w województwie śląskim, posiada współczesną wieże ciśnień. Konstrukcja została wykonana z żelbetu. Posiada trzon i głowicę.
Szczekociny - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Szczekocinach, mieście leżącym w województwie śląskim, znajduje się nowoczesna wieża ciśnień. Konstrukcja została wykonana ze stalowych blach. Posiada smukły trzon i kulistą głowicę.
Zwardoń - wieża ciśnieńHistoria kolei w Zwardoniu sięga XIX wieku. W dniu 3 listopada 1884, wieś uzyskała połączenie z Żywcem i Czadcą. Z tej okazji wybudowano w Zwardoniu dworzec kolejowy i wieże ciśnień.
Dworzec kolejowy w Zwardoniu położony jest na wysokości 686 m n.p.m. Budynek został wybudowany na planie prostokąta, z czerwonej cegły, następnie lico muru zostało pokryte tynkiem. Elewacja stacji kolejowej jest 4-osiowa, z wejściem do wewnątrz w osi 2 i 3. Obiekt posiada trzy kondygnacje, oddzielonymi betonowymi gzymsami. Fasada główna posiada dodatkowe zdobienia, w postaci gzymsów nadokiennych, boniowanych kamieni, na narożach. Całość dworca wieńczy drewniany dach mansardowy.
Z tego samego okresu pochodzi kolejowa wieża ciśnień. Obiekt otynkowany, posiada gzyms nadokienny i między kondygnacyjny. Wieża wybudowana na planie kwadratu, posiada dwuspadowe zadaszenie. Na fasadzie umieszczony jest wodowskaz.
Wieże ciśnień z woj. mazowieckiego :
Warszawskie wieże ciśnień
Gostynin - wieża ciśnień
Gostynin - miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada jedną kolejową wieże ciśnień z 1924 roku. Obiekt został wybudowany na planie koła i w całości pokryty jest czerwoną cegłą. Wieża ciśnień stoi przy ulicy Słowackiego.
Otwock - wieża ciśnieńKolejowa wieża ciśnień przy ulicy Orlej w Otwocku.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, następnie pokryta tynkiem. Obiekt został wzniesiony na planie sześciokąta. Kolejowa wieża składa się z wysokiego, kamiennego cokołu z portalem wejściowym. Trzonu oraz masywnej głowicy. Wysokość wieży wynosi 21 metrów.
Kolejowa wieża ciśnień - wyburzona.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły w roku 1877 i była to najstarsza wieża ciśnień w Otwocku.
Wieża ciśnień na terenie dawnego sanatorium m. Stołecznego Warszawy i Towarzystwa Brijus – Zdrowie.
Wieża została wybudowana w latach 1911 - 1929. Wieża ciśnień składa się z podstawy, trzonu i głowicy.
Wieża ciśnień na terenie dawnego Wojskowego Sanatorium Przeciwgruźliczego.
Wieża ciśnień o dość futurystycznym wyglądzie została wybudowana w stylu modernistycznym. Ukończenie budowy wieży ciśnień, datuje się na lata 1933 - 1936.
Parciaki - wieś w województwie mazowieckim, posiada kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną w stylu neobarokowym. Wieża ciśnień wybudowana została w roku 1929, na planie sześciokąta, z czerwonej cegły, która następnie pokryta została białym tynkiem. Wieża ciśnień składa się z cokołu, trzonu oraz głowicy z zawieszonym wykuszem.
Ciechanów - wieża ciśnień
Ciechanów, miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada dość nietypową, futurystyczną wieżę ciśnień, a właściwie konstrukcja spełnia funkcję zbiornika wyrównawczego. Wieżowy zbiornik wyrównawczy jest dziełem polskiego architekta Jerzego Michała. Zbiornik wieży ciśnień został zaprojektowany w formie torusa, dwuwymiarowej powierzchni obrotowej, zanurzonej w przestrzeni trójwymiarowej. Trzon wieży został skreślony jako hiperbola jednopowłokowa.
Zbiornik wieżowy może pomieścić 1560 m3 wody. A podstawa dna zbiornika jest zawieszona na wysokości 22 metrów. Zbiornik wyrównawczy ma za zadanie magazynowanie wody, w czasie kiedy poborcy wody jej nie potrzebują, oraz oddanie wody, kiedy wzrasta na nią zapotrzebowanie.
Architekt Jerzy Michał otrzymał nagrodę, w roku 1977, od Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, za swoją pracę. Zbiornik został skonstruowany z blachy stalowej i oddany do użytku w roku 1976.
Drwalew - wieś położona w województwie mazowieckim, posiada zakładową wieżę ciśnień, ze smukłym trzonem i głowicę w kształcie beczki.
Garbatka Letnisko - wieża ciśnień
Garbatka Letnisko - miejscowość w województwie mazowieckim, posiada jedną wieżę ciśnień, wybudowaną na planie ośmioboku. Posiadającą trzon i masywną głowicę.
Gorzewo - wieża ciśnień
Gorzewo - wieś w województwie mazowieckim. Wieża ciśnień została wybudowana do zapewnienia odpowiedniego ciśnienia wody w obiektach stojących w obszarze wieży ciśnień. Przypuszczalnie wieża ciśnień została wybudowana w latach 30-tych XX. Obiekt składa się z cokołu ze schodami. Portalu wejściowego. Trzonu i głowicy z dachem. Wieża ciśnień została wybudowana na planie sześciokąta.
Grodzisk Mazowiecki - wieża ciśnieńW Grodzisku Mazowieckim, leżącym w województwie mazowieckim, stoi wybudowana w drugiej połowie XX wieku wieża ciśnień. Konstrukcja składa się ze smukłego trzonu i głowicy. Grodzisk posiada również kolejową wieżę ciśnień. Jest to neorenesansowa wieża, ozdobiona gzymsami nadokiennymi i zwieńczona gzymsem w formie machikułu oraz niskim, stożkowym dachem.
Grójec, miasto położone w województwie mazowieckim, posiada jedną kolejową wieżę ciśnień. W Grójcu została wybudowana kolej wąskotorowa w latach 1898 - 1915. Kolej wąskotorowa zastąpiła ruch konny. Wagonami transportowano cegły z pobliskich cegielni, rozwijał się również ruch pasażerski. Wieża ciśnień została wybudowana do obsługi infrastruktury kolejowych, a także do uzupełniania w wodę parowozów. Obiekt został wzniesiony przez niemiecką administrację w roku 1943.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmioboku, z czerwonej cegły, a następnie lico muru zostało pokryte tynkiem. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu modernistycznym, świadczy o tym, wertykalny układ okien. Całość wieńczy pokryty dachówką - dach.
Konstancin - Jeziorna, miasto leżące w województwie mazowiecki. Posiada zabytek w formie wieży ciśnień, wybudowanej w roku 1899. Architektem obiektu hydrotechnicznego był E. Lilpop. Wieża ciśnień zapewniała odpowiednie ciśnienie nieruchomościom, należącym do uzdrowiska.
Wodna wieża została wybudowana w formie małego, romantycznego zameczku. Posiadającym mur obronny, wybudowany z czerwonej cegły i ozdobiony arkadowymi fryzami i krenelażem. Sama wieża ciśnień została wybudowana również z czerwonej cegły, na planie ośmioboku.
Obiekt składa się z czterech kondygnacji i składa się z niskiego cokołu. Wysokiego trzonu z oknami i posiadającą stylizację, opartą na detalach architektonicznych w formie gzymsów ceglanych, gzymsów nadokiennych, machikułów i fryzów ząbkowych oraz arkadowych. Całość wieży ciśnień wieńczy, osadzona na gzymsie arkadowym głowica, z płaskim zadaszeniem i iglicą. Wieża ciśnień stoi przy ulicy Żeromskiego w Konstancinie.
Krasne, miasto leżące w województwie mazowieckim. Wieża ciśnień w Krasnym została wybudowana w roku 1857. Obiekt mieści się na terenie parku. Dawniej wieża ciśnień przesyłała wodę do nieruchomości, należących do majątku Krasińskich.
Wieża ciśnień została zaprojektowana jako romantyczny, neogotycki zameczek. Wzniesiona na planie kwadratu, posiadająca przylegający do niej budynek, również tak jak wieża, wybudowany z czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada wiele kondygnacji i składa się z ceglanego cokołu. Trzonu, zlicowanego ze zbiornikiem w formie prostopadłościanu. Wieża ciśnień została wzmocniona czterema, neogotyckimi przyporami. Całość wieży zwieńczona jest krenelażem oraz dodatkową, strzelistą wieżyczką.
Wieża ciśnień posiada liczne detale i elementy architektoniczne wykonane z czerwonej cegły, np. ostrołukowe okna, ostrołukowe wnęki, zdobione lico muru, gzymsy okienne i fryzy ceglane. Do wnętrza wieży prowadzi neogotycki portal, składający się z dwóch kolumn, podtrzymujących ostrołukowy, szczyt schodkowy. Fasada główna wieża ozdobiona jest herbem rodowym Krasińskich - Ślepowron i wystawnym wykuszem.
Lipówki, wieś położona w województwie mazowieckim. Miejscowość posiada jedną, nowoczesną wieżę ciśnień, wybudowaną przez firmę " Mostostal ".
Łochów - wieża ciśnień
Łochów, miasto w województwie mazowieckim, posiada kolejową wieżę ciśnień. Historia kolei w mieście Łochów sięga roku 1862, kiedy to miejscowość uzyskała połączenie z okolicznymi miastami wchodzącymi w skład Królestwa Polskiego. Do obsługi parowozowni wzniesiono na początku drewnianą wieżę ciśnień. Nie wiadomo jak długo w takiej formie wieża stała. Następna wzmianka w historii wieży ciśnień informuje, o budowie ceglanej wodnej wieży w roku 1954. Nowa wieża ciśnień została wybudowana na planie sześciokąta. Posiada ceglany trzon, dodatkowo wzmocniony przyporami nośnymi z żelbetu. Podobne wzmocnienia ma głowica wieży, pola miedzy przyporami wypełnione są cegłą i tynkiem lub betonem.
Małkinia Górna - wieża ciśnień
Małkinia Górna - miejscowość leżąca w województwie mazowieckim. Miasteczko posiada jedną, kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną w latach 50-tych, XX wieku. Kolejowa wieża wodna stoi na linii Zielonka - Kuźnica Białostocka , która przed latami wchodziła w skład Kolei Petersburskiej. Wieża ciśnień, to standardowy obiekt, składający się z trzonu i głowicy, wykonanych z czerwonej cegły i następnie pokrytych tynkiem.
Mińsk Mazowiecki - wieża ciśnień
Mińsk Mazowiecki - miasto leżące w województwie mazowieckim. W miejscowości stoi kolejowa wieża ciśnień, wybudowana z cegły, na planie koła. Wieża składa się z wysokiej podstawy, trzonu i głowicy. Całość wieńczy dach stożkowy.
Mława - wieża ciśnień
Mława, miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada jedną, zabytkową wieżę ciśnień. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w roku 1877, w związku z oddaniem do użytku nowo, wybudowanej linii kolejowe, łączącej Mławę, z sąsiednimi miastami Królestwa Polskiego. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu, z czerwonej cegły.
Mszczonów - kolejowa wieża ciśnień
Mszczonów - miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną w roku 1956, w związku z uzyskaniem połączenia kolejowego ze Skierniewicami i Pilawami w latach 50-tych. Wieża ciśnień składa się z podstawy, trzonu i głowicy. W całości wybudowana jest z czerwonej cegły.
Modlin - twierdza - wieża ciśnień
Modlin - dzielnica miasta Nowego dworu Mazowieckiego, posiada trzy wieże ciśnień. Miejscowość słynie również z znanej na całym świecie - Twierdzy Modlińskiej. Twierdza w Modlinie jest kompleksem wojskowo-obronnym, wybudowanym z polecenia Napoleona Bonaparte, w roku 1806. Obiekt w późniejszych latach był przebudowany. Kompleks posiada liczne umocnienia i wały obronne. A także wieże i koszary wybudowane z czerwonej cegły.
Wieża ciśnień na terenie koszar - twierdzy w Modlinie.
Wieża ciśnień została wybudowana w połowie XIX wieku, na planie ośmiokąta, z czerwonej cegły, pokrytej tynkiem. Obiekt składa się z ośmiu przypór, które przenoszą ciężar konstrukcji na grunt. Przypory zostały zbudowane na planie kwadratu, a wyższej partii przybierają formę ośmiobocznego filaru, ozdobionego, smukłymi lizenami w kształcie ostrołuku. Przypory zwieńczone są krenelażem i są wtopione w trzon wieży. Trzon wieży został natomiast wytyczony na planie koła. Posiada liczne ozdoby w formie fryzów, gzymsów koronujących i machikuł.
Pierwsza, kolejowa wieża ciśnień w Modlinie.
Obiekt został wybudowany z żelbetu, na planie sześciokąta. Zbiornik wieżowy, również wykonany z żelbetu może pomieścić około 100 m3 wody. wieża ciśnień składa się z wysokiego cokołu, wykonanego z granitowego kamienia. Trzonu, ozdobionego gzymsami. Głowicy z zawieszonym na licu muru wykuszem. Całość wieńczy, lekko stożkowy dach. Wieża ciśnień została zaprojektowana przez Bronisława Brochwicz-Rogóyskiego i Romualda Millera.
Druga, kolejowa wieża ciśnień w Modlinie.
Wodna wieża została wybudowana na planie sześciokąta, z czerwonej cegły i następnie lico muru, zostało pokryte tynkiem. wieża ciśnień składa się z wysokiej podstawy z wejściem do środka, trzonem ujętym gzymsami i głowicą z otworami okiennymi, zwieńczonymi krenelażem. Wieża ciśnień położona jest przy prawym brzegu rzeki Narwi. wieża ciśnień pozwalała na uzupełnienie w wodę lokomotyw.
Ostrołęka, miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada kolejową wieżę ciśnień z okresu powojennego. W zasadzie jest to standardowa wieża ciśnień , składająca się z podstawy, trzonu i głowicy. Obiekt został wybudowany z czerwonej, na planie ośmiokąta.
Nowe Pieścirogi - kolejowa wieża ciśnień
Nowe Pieścirogi - miejscowość leżąca w województwie mazowieckim, posiadającą jedną kolejową wieże ciśnień. Chyba jedynym zabytkiem w Pieścirogach jest wieża ciśnień, wybudowana na planie ośmioboku, z czerwonej cegły i tynku. Wieża ciśnień posiada cokół, trzon i głowicę.
Pałuki - wieża ciśnień
Pałuki - wieś leżąca w województwie mazowieckim, posiada dobrze zachowaną wieże ciśnień. Obiekt został wybudowany na planie kwadratu, z czerwonej cegły. Posiada wysoki cokół - boniowany. Trzon pokryty pilastrami oraz głowicę z okienkami.
Garwolin - wieża ciśnień
Garwolin - miasto leżące w województwie mazowieckim, Kolej pojawiła się w Garwolinie w sierpniu 1877 roku. Kolejowa wieża ciśnień pochodzi jednak z późniejszego okresu. Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiokąta, posiada wysoki cokół, wsparty przyporami. Trzon wieży ciśnień zwieńczony został gzymsami, natomiast głowica wieży, ma zawieszony wykusz. Całość kończy dach stożkowy z blachy.
Piastów - kolejowa wieża ciśnień
Piastów - miasto położone w województwie mazowieckim posiada kolejową wieżę ciśnień. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły, na planie kwadratu, o dość nowoczesnej architekturze.
Pilawa - kolejowa wieża ciśnień
Pilawa - miejscowość położona w województwie mazowieckim, posiada jedyny zabytek hydrotechniczny, w postaci kolejowej wieży ciśnień. Pilawska wieża ciśnień znajduje się przy ulicy Przemysłowej i jest obiektem, nawiązującym w pewnym sensie do neobaroku. Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX wieku, na planie ośmioboku, z otynkowanej czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada wysoki cokół, trzon zwieńczony gzymsem, głowicą z zawieszonym wykuszem oraz dodatkową wieżyczką, zwieńczoną stożkowym, ośmiokątnym, podwójnym, strzelistym dachem.
Pionki - wieża ciśnień
Pionki - miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada zakładową wieżę ciśnień, mieszczącą się na terenie elektrociepłowni byłego " Pronitu "przy ulicy Przemysłowej. Zakład zajmował się tworzywami sztucznymi i został otwarty w roku 1923. Możliwe, że w tym roku, została wybudowana również wieża ciśnień. Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmioboku. Składa się z przypór, trzonu, masywnej głowicy i galeryjki z oknami. Na dachu wieży znajduje się lukarnia.
Platerów - wieża ciśnień
Platerów - wieś leżąca w województwie mazowieckim. Kolejowa wieża ciśnień w Platerowie została wybudowana w roku 1906. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły, następnie pokryty tynkiem. Ściany osłonowe wieży ciśnień wzmocniono żelbetem. Wodna wieża została wybudowana na planie ośmioboku i składa się z trzonu i głowicy.
Płock - wieża ciśnieńPłock - miasto leżące w województwie mazowieckim, w architektonicznym pejzażu, posiada zabytkową wieżę ciśnień. Obiekt znajduje się przy ulicy Warszawskiej w Płocku.
Inicjatorem budowy wieży ciśnień był Rosjanin Selerok Cherson z Moskwy, który otrzymał zgodę od władz rosyjskich, na budowę wieży w Płocku, pod koniec XIX wieku. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1894. Wieża ciśnień została wzniesiona na planie ośmioboku i w całości jest wybudowana z czerwonej cegły. Wodna wieża została zaprojektowana w stylu neorenesansowym.
Obiekt posiada niski cokół, wysoką zlicowaną z trzonem - podstawę i głowicę. Całość wieńczy zadaszenie, schowane za małymi szczytami i sterczynami. Lico muru wieży ciśnień, ozdobione jest licznymi detalami architektonicznymi. Wieże ciśnień ozdabiają wykonane z cegły lizeny, fryzy, gzymsy, machikuły.
Płońsk - miasto w województwie mazowieckim posiada zabytek kolejowy w formie starej wieży ciśnień. wodna wieża została zbudowana na planie kwadratu. Obiekt składa się z ceglanej podpory, posiadającej liczne zdobienia - ceglane lizeny i fryzy. Głowicy, pokrytej deskami. Całość wieńczy dwuspadowy dach.
Pruszków - wieża ciśnień
Pruszków - miejscowość leżąca w województwie mazowieckim, posiada kolejową wieże ciśnień. Obiekt został wybudowany w latach 40-tych, podczas okupacji niemieckiej przez organizację Todta ( niem. Organisation Todt, OT ). Wieża ciśnień w swojej architekturze, nawiązuje do średniowiecznych warowni i jest jednym z niewielu obiektów, wybudowanych w Polsce, w stylu niemieckiej, nowej architektury, modnej w III Rzeszy. Wieża ciśnień posiada wysokość 28,7 metrów i została wybudowana na planie kwadratu, z czerwonej cegły. W dolnych partiach podstawy wieży, znajdowała się przepompownia. Wieża ciśnień wybudowana została z czerwonej cegły. Całość wieńczy czterospadowy dach.
Pułtusk - wieża ciśnień
Pułtusk - miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada wodociągową wieże ciśnień, mieszczącą się na terenie starych koszar. Wieża ciśnień, wchodziła w skład carskich, wojskowych koszar, wybudowanych w latach 1880-1890. Obecnie jest to teren, leżący przy ulicy Tysiąclecia i ulicy Wojska Polskiego. Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiokąta i składa się z niskiego cokołu, wysokiej podstawy, trzonu, i głowicy, zwieńczonej tarasem widokowym. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, natomiast głowica zachowała, oryginalną, drewnianą przybudowę. Fasada wieży ciśnień, posiada liczne dekoracje, wykonane z czerwonej cegły : wertykalne lizeny, gzymsy, fryzy, machikuły.
Radom - wieża ciśnieńMiejska wieża ciśnień przy ulicy Słowackiego w Radomiu.
Wieżę ciśnień zaprojektował polski architekt Feliks Michalski. Prace nad budową wieży ciśnień zostały ukończone w latach 1926 - 1927. Zbiornik na wodę został zaprojektowany przez firmę " W. Fitzner i K. Gamper " z Sosnowca i mógł pomieścić 1570 m3 wody. Wysokość wieży ciśnień wynosi 28 metrów. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu neoklasycyzmu, trendzie dominującym w tamtym okresie.
Wodna wieża została wzniesiona na planie koła o średnicy 12 metrów. Cokół wieży został wybudowany z boniowanego kamienia. Wieża posiada portal wejściowy, zwieńczony szczytem trójkątnym. Trzon wieży oddzielony został od głowicy okrągłym gzymsem z zadaszeniem. Całość wieńczy balustrada, służąca jako taras widokowy.
Wieża ciśnień w dzielnicy Potkanów w Radomiu.
Wieża ciśnień została wybudowana przez Niemców podczas drugiej wojny światowej. Jest to ogromna bryła, wybudowana na planie ośmiokąta.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Domagalskiego.
Zabytkowa wieża ciśnień posiada dwie kondygnację. Murowana podporę oraz głowicę obudowaną deskami.
Zakładowa wieża ciśnień, na terenie Metalowych Zakładów " Łucznik " w Radomiu.
Stalowa wieża ciśnień pochodząca z lat 20-tych XX wieku. składa się ze smukłej podpory i sześciokątnej głowicy ze zbiornikiem na wodę.
Siedlce - miasto leżące w województwie mazowieckim, posiada swoje wieże ciśnień. Pierwsza wieża ciśnień o konstrukcji żelbetowej, mieści się przy ulicy Żwirowej i została wybudowana po wojnie. Druga wieża ciśnień, o podobnej konstrukcji, stoi w centrum Siedlec. Obie wieże ciśnień posiadają trzon i głowicę ze zbiornikiem wodnym.
Sierpc - wieża ciśnień
Sierpc - miasto położone w województwie mazowieckim i posiada zabytek hydrotechniczny w formie wodnej wieży. Kolejowa wieża ciśnień w Sierpcu została wybudowana w latach dwudziestych XX wieku. Tradycyjnie wieża ciśnień składa się z cokołu, podpory i głowicy.
Sierzchów - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Sierzchowie, miejscowości leżącej w województwie mazowieckim jest konstrukcją hydrotechniczną. Składa się ze smukłego trzonu i głowicy, wykonanych z blachy stalowej.
Sochaczew - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Sochaczewie, mieście lezącym w województwie mazowiecki. Obiekt został wybudowany w 1921 roku. Wodna wieża posiada cokół, podporę i głowicę. Na elewacji wieży zawieszony został ozdobny wykusz.
Tarczyn - wieża ciśnień
Tarczyn - miejscowość leżąca w województwie mazowieckim, posiada dwie wieże ciśnień. Pierwsza wieża ciśnień mieści się przy ulicy Szarych Szeregów, posiada kształt odwróconego kielicha, wspartego na smukłym trzonie. Druga wieża ciśnień, mieści się na terenie stacji kolejowej w Tarczynie i została wybudowana z czerwonej cegły, na planie ośmiokąta. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w stylu modernistycznym, posiada wertykalny układ okien, bardzo często spotykany w architekturze modernistycznej.
Tłuszcz - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Tłuszczu, miejscowości leżącej w województwie mazowieckim. Miasto związane z koleją, większość mieszkańców była zatrudniona w tym sektorze. Historia kolei w Tłuszczu się roku 1862, kiedy to miasto uzyskało dzięki Kolei Warszawsko - Petersburskiej, połączenie z sąsiednimi miastami. Obecna wieża ciśnień, została wybudowana na miejscu innych, drewnianych wież, w latach 20-tych, XX wieku. Wieża składa się z kamiennego cokołu, trzonu, głowicy i zadaszenia. W całości wybudowana jest z czerwonej cegły. Obiekt posiada charakterystyczny gzyms miedzy kondygnacyjny, dzielący trzon od głowicy.
Wierzbica - wieża ciśnień
W Wierzbicy, miejscowości leżącej w województwie mazowieckim, na terenie dawnej cementowni " Przyjaźń ", jest wybudowana, w latach 50-tych, XX wieku - zakładowa wieża ciśnień. Obiekt wzniesiony został z czerwonej cegły, na planie koła i składa się z cokołu, trzonu z oknami i głowicy, wspartej na przyporach. Do lica muru przyczepiony jest wykusz, o prostopadły, i horyzontalnym rzucie. Wieża ciśnień zwieńczona jest zadaszeniem w kształcie niskiego stożka z iglicą.
Wołomin - wieża ciśnień
Nowoczesna, wodociągowa wieża ciśnień w Wołominie, została wybudowana w okresie powojennym. Wieża ciśnień składa się ze stalowego trzonu i głowicy w kształcie odwróconego stożka.
Ząbki - wieża ciśnień
Wieża ciśnień mieści się w miejscowości Ząbki ( woj. mazowieckie ), na terenie kompleksu szpitalnego " Drewnica " Wieża ciśnień wybudowana została na planie ośmiokąta. Obiekt posiada wysoką podstawę, zwieńczony dachem. Smukły, wybudowany na planie koła trzon. Głowicę w kształcie ośmiokąta foremnego. Wieża ciśnień dodatkowo została wzmocniona siatką nośną, składającą się ze smukłych przypór.
- Wieże ciśnień z województwa łódzkiego :
Adamowice - wieża ciśnień
Adamowice - wieś położona w województwie łódzkim, posiada kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną blisko torów, kolei łączącej Kutno - Ozorków z Łodzią. Wieża ciśnień wybudowana została z czerwonej cegły, następnie lico muru zostało pokryte tynkiem. Wieża ciśnień została zaprojektowana na planie koła. Posiada wysoki kamienny ( kamień granitowy )cokół z wejściem do wnętrza wieży. Masywny trzon, zwieńczony gzymsem w kształcie machikułu, podpiera monumentalną głowicę wieży ciśnień. Fasada budynku ma zawieszony wykusz. Całość wieńczy zadaszenie z balustradą i dodatkowym pomieszczeniem z oknami.
Baby - wieża ciśnień
W miejscowości Baby, leżącym w województwie łódzkim, znajduje się zabytkowa, kolejowa wieża ciśnień. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie kwadratu. Jest to budynek jednoosiowy, składający się z dwóch kondygnacji, podzielonych ceglanym gzymsem. Okna zamknięte są płytkiej lizenie, zwieńczonej fryzem ceglanym. Całość wieńczy dwuspadowy dach. Wieża ciśnień została wybudowana 1873 - 1895 ( ? ), w każdym bądź razie u schyłku XIX wieku.
Dziadkowice - wieża ciśnień
Dziadkowice, wieś leżąca w województwie łódzkim, posiada jedną interesującą wieże ciśnień. Wieża została wybudowana na planie koła z czerwonej cegły, w szczerym polu. Obiekt zaopatrywał w wodę folwarki, mieszczące się we wsi.
Głowno - wieża ciśnieńKolejowa wieża ciśnień w Głownie, mieście leżącym w województwie łódzkim, ściśle jest powiązana z budową linii kolejowej w roku 1903, należącej niegdyś do Kolei Warszawsko - Kaliskiej. Wieża ciśnień została wzniesiona na planie sześciokąta i w całości wybudowana jest z czerwonej cegły. Wieża ciśnień reprezentuje styl neorenesansowy, dość powszechnie naśladowany na przełomie XIX i XX wieku.
Trzon wieży ciśnień posiada wąskie szczeliny okienne, zamknięte w prostokątnym ryzalicie, zwieńczonym nieco, wysuniętym przed lico muru gzymsie w formie machikułu.
Elewacja głowicy wieży ciśnień jest 12-osiowa, posiada podwójny układ okien + okrągłe okienko, zwieńczone ceglanym, gzymsem nadokiennym w kształcie łuku, na każdym boku sześciokątnej bryły. Głowica zakończona jest gzymsem koronującym w formie fryzu ceglanego.
Kolonia Zawady - Chociw Łaski - kolejowa wieża ciśnień
Kolonia Zawady, wieś położona w województwie łódzkim, posiada kolejową wieżę ciśnień, należącą do stacji kolejowej, w Chociw Łaski. Wieża ciśnień pochodzi z okresu budowy kolei i stacji w latach 1925 - 1933. Wieża ciśnień z kształtu przypomina inne wieże ciśnień, wybudowane w stylu neobarokowym. Wieża ciśnień została wybudowana na planie sześciokąta, z czerwonej cegły i następnie lico muru, zostało pokryte tynkiem. Obiekt posiada piękny wykusz, wkomponowany miedzy trzonem, a głowicą.
Koluszki - wieża ciśnień
Koluszki jest miastem lezącym w województwie łódzkim. Pierwszą linię kolejową w Koluszkach otwarto w roku 1846, wtedy to Koluszki uzyskały połączenie z Piotrkowem Trybunalskim, dzięki kolei Warszawsko - Wiedeńskiej. Pod koniec XIX wieku wybudowano w mieście wieżę ciśnień, która stoi do dnia dzisiejszego. Wodna wieża przypomina wizualnie basztę rycerską. Składa się z wysokiego, kamiennego cokołu, trzonu i głowicy. elewacja wieży podzielona jest gzymsem nawiązującym do gotyckich machikuł.
Krośniewice - wieża ciśnieńKrośniewice - miasto leżące w województwie łódzkim, posiada kolej wąskotorową i wieże ciśnień. Kolej wąskotorowa została oddana do użytku, w roku 1915. Najprawdopodobniej z tego okresu pochodzi również zabytkowa wieża ciśnień. Wieża ciśnień została wybudowana, na planie prostokąta, z czerwonej cegły. Elewacja wieży ciśnień ozdobiona jest gzymsem z fryzem z cegły.
Fasady wieży ciśnień jest 3-osiowa i składa się z sześciu kondygnacji. Układ okien zamknięty jest w pionowym, cofniętym do wnętrza ryzalicie. W dolnych partiach wieży, najprawdopodobniej znajdowały się pompy do tłoczenia wody.
W Kutnie, miejscowości leżącej w województwie łódzkim, na terenie Zakładów Przemysłu Spirytusowego "Polmos", mieszczących przy ulicy Doktora Stefana Kopcińskiego, stoi wybudowana z płyt stalowych, smukła wieża ciśnień. Woda tłoczona była za pomocą pomp, zbiornika wieżowego z okolicznych ujęć wodnych.
Łask - wieża ciśnieńW miejscowości Łask, należącej do województwa łódzkiego, znajduje się kolejowa wieża ciśnień, wybudowana w 1902 roku. Wieża ciśnień jest obiektem o wysokości 19 metrów. Pierwotnie zbiornik wodny mieszczący się w głowicy, był zaopatrywany w wodę przez pompy, które tłoczyły wodę z pobliskiej rzeki Utraty.
Wieża ciśnień w Łasku, reprezentuje styl architektoniczny, nazywany neorenesansowym. Elewacja wieży jest 12-osiowa. Wodna wieża została zaprojektowana na planie sześciokąta i wybudowana jest w całości z czerwonej cegły. Obiekt hydrotechniczny składa się z niskiego cokołu, trzonu, głowicy ( mogącej pomieścić 150 m3 wody. ) oraz zadaszenia.
Elewacja wieży ozdobiona jest gzymsami miedzy kondygnacyjnymi, okiennymi, fryzami, wykonanych z czerwonej cegły.
Kolejowa wieża ciśnień w Łowiczu
Wybudowana w roku 1881, w związku z rozrastającą się Koleją Warszawsko-Wiedeńską. Kolejowa wieża ciśnień w Łowiczu mogła zmagazynować 140 m3 wody i była tłoczona za pomocą pomp z pobliskich studni. Neorenesansowa wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu, z czerwonej cegły, posiada piękny gzyms ceglany, ułożony w formie machikuł.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Łowicz Przedmieście
Piękna, ceglana, wybudowana na planie ośmiokąta, kolejowa wieża ciśnień. Ozdobiona neorenesansowymi detalami, takimi jak ceglane gzymsy nadokienne ze zwornikiem w kształcie łuku, fryzami ceglanymi, dzielącymi kondygnację. Elewacją wieży ciśnień jest 16-osiowa. W skład wieży ciśnień wchodzą : cokół, trzon, głowica i dach.
Zakładowa wieża ciśnień na terenie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Łowiczu, przy ul. Przemysłowej
Obiekt został wybudowany w roku 1971 i składa się ze stalowego trzonu i wykonanej ze stalowych płyt głowicy.
Łódź - wieża ciśnień
Moszczenica - wieża ciśnieńWieża ciśnień w miejscowości Moszczenica, leżącej w województwie łódzkim, posiada wieżę ciśnień, mieszczącą się na terenie dawne fabryki bawełnianej. wieża ciśnień, została razem z halami produkcyjnymi, wybudowana w roku 1898. Właścicielem fabryki był Niemiec - Karol Ender.
Wolnostojąca wieża ciśnień, została wybudowana na planie kwadratu, w stylu neorenesansowym, w całości z czerwonej cegły. Ceglana elewacja składa się z ceglanych gzymsów, fryzów oraz płytkich lizen. Wieża ciśnień zwieńczona jest czterospadowym, stożkowym dachem z bocznymi sterczynami.
Wieża ciśnień w Ostrowie, miejscowości leżącej w województwie łódzkim jest obiektem kolejowym. wieża ciśnień mieści się w bliskiej okolica stacji PKP, należącej dawniej do Kolei Warszawsko-Bydgoskiej. Kolejowa wieża ciśnień w Ostrowie została wybudowana w roku 1891, posiada zbiornik o pojemności 150 m3 wody. Wieża ciśnień jest wybudowana z czerwonej cegły, na planie kwadratu i składa się z trzonu i większej głowicy. Lico trzonu wieży ciśnień posiada liczne zdobienia w formie fryzów i gzymsów, wykonanych z czerwonej cegły. Całość wieńczy dwuspadowy dach.
Piotrków Trybunalski - wieża ciśnieńMiejska wieża ciśnień przy ulicy Słowackiego w Piotrkowie Trybunalskim.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1926 i zaprojektowana przez architekta Władysława Horodyckiego. Zbiornik wodny, nitowany składa się z blach o grubości 30 mm, posiada średnicę 9 metrów, natomiast jego podstawa zamontowana jest na wysokości 30 metrów od ziemi. Wieża może zmagazynować 1910 m3 wody. Wieża ciśnień składa się z boniowanego cokołu i podstawy zwieńczonej gzymsem pierścieniowym. Trzon wieża ma okna, wąskie i pionowe. Głowica wieży zbudowana jest na kolejnym pierścieniu, dodatkowo udekorowanego fryzem z cegły. Wieża ciśnień jest otynkowana.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Roosvelta w Piotrkowie Trybunalskim
Obiekt został wzniesiony w roku 1925. Jest to masywna wieża ciśnień posiadająca cokół, wykonany z kamienia. Portal wejściowy, trzon i głowicę. Na wieży ciśnień zawieszony jest wykusz.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Szkolnej w Piotrkowie Trybunalskim
Wieża ciśnień została wzniesiona na planie kwadratu. Jest obiektem dwu kondygnacyjnym. Cała otynkowana.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy Sulejowskiej w Piotrkowie Trybunalskim
Wieża ciśnień dawniej wchodziła w skład kompleksu fabryki włókienniczej. wodna wieża została wybudowana w stylu neorenesansowym, na planie kwadratu i z czerwonej cegły. Obiekt posiada siedem kondygnacji i zwieńczony jest krenelażem.
Pniewo, miejscowość leżąca w województwie łódzkim jest w posiadaniu, dwóch kolejowych wież ciśnień.
Kolejowa wieża ciśnień mieszcząca się na stacji Żychlin.
Należąca dawniej do Kolei Warszawsko-Bydgoskiej. Wieża ciśnień została wybudowana w 1891 roku. Kolejowa wieża ciśnień wybudowana jest na planie kwadratu. Materiałem użytym do budowy wieży była czerwona cegła. Wieża ciśnień składa się trzonu i głowicy. Fasada wieży ciśnień ozdobiona jest lizeną, zwieńczoną fryzem ceglanym oraz gzymsem. Głowica wieży wykonana jest w stylu muru pruskiego. Całość wieńczy dwuspadowy dach.
Na tej samej stacji znajduje się również podobna wieża ciśnień, wybudowana w latach 60-tych, XX wieku.
Radomsko - wieża ciśnień
Radomsko - miasto położone w województwie mazowieckim, posiada trzy wieże ciśnień. Wodociągowa wieża ciśnień w kształcie odwróconego kielicha, składająca się ze smukłego trzonu i szerokiego kielicha. Kolejowa wieża ciśnień z latach 20-tych, XX. Wybudowana w stylu neobarokowym. Składająca się z podstawy, trzonu i głowicy.Wieża kominowa, znajdująca się na terenie zakładów metalurgicznych.
Sieradz - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Sieradzu, miejscowości leżącej w województwie łódzkim. Stara kolejowa wieża ciśnień została zniszczona przez polskie wojsko w roku 1939. Obiekt został wybudowany w roku 1902 wg rosyjskich planów. Wieża ciśnień stała w obrębie dawnej Kolei Warszawsko - Kaliskiej. Dawna kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w stylu neorenesansowym. Materiałem użytym do budowy wieży ciśnień była czerwona cegła. Wodna wieża została wzniesiona na planie sześciokąta, ozdabiały ją liczne gzymsy nadokienne w kształcie łuku ze zwornikiem. Fryzy ceglane, wieńczące trzon i głowicę. Wieża ciśnień zwieńczona była dachem płaskim, rzutowanym na planie sześciokąta.
Skierniewice - wieża ciśnieńSkierniewice - miasto w województwie łódzkim, posiada kolejową wieżę ciśnień, wybudowaną w roku 1925, o pojemności zbiornika 400 m3. Wieża składa się z ceglanego trzonu, głowicy, dodatkowo pokrytej tynkiem oraz kamiennego cokołu. Następną, godną uwagi jest neogotycka wieża ciśnień z lat 1904 i 1905. wodna wieża w całości została wybudowana z czerwonej cegły i dostarczała wodę do pałacu prymasowskiego. Wieża ciśnień posiada liczne zdobienia w formie fryzów ceglanych i arkad.
Wieża ciśnień na terenie dawnej parowozowni jest najstarszą wieżą ciśnień w Skierniewicach. Obiekt został wybudowany w roku 1858 i służył do obsługi między innymi parowozów. Wieża mogła przechowywać 141 m3 wody.
Spała - miejscowość leżąca w województwie łódzkim. Jednym z zabytków Spały jest ceglana wieża ciśnień z roku 1890. Wodna wieża dostarczała wody rezydencji cara - Aleksandrowi III oraz innym obiektom. Wieża ciśnień składa się ze smukłego trzonu i głowicy. Wieża ciśnień stoi przy ulicy Prezydenta Ignacego Mościckiego. Wieża ma 36 metrów wysokości.
Tomaszów Mazowiecki - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Dworcowej i ulicy Spalskiej w Tomaszowie Mazowieckim.
Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana przez Niemców w roku 1942. Jest to kolosalny moloch, wzniesiony na planie ośmiokąta i żelbetu. Wieża ciśnień powstała na wskutek wdrożenia niemieckiego planu " Otto ". który dotyczył również koncepcji rozbudowy węzłów kolejowych w związku z inwazją na ZSRR.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Brukowej w Tomaszowie Mazowieckim.
żelbetowa wieża ciśnień, wybudowana w okresie powojennym. Architektura wieży - szkieletowa.
Miasto Wieluń, leżące w województwie łódzkim, uzyskało połączenie kolejowe dopiero w 1926 roku. Związku z tym wydarzeniem, tak ważnym dla miasta. Dodatkowo została wybudowana kolejowa wieża ciśnień, wchodząca w skład infrastruktury kolejowej. Wieża ciśnień wybudowana z czerwonej cegły, a następnie wykończona tynkiem, składa się z cokołu, podstawy, głowicy i zadaszenia. Na wykuszu, zawieszonym na licu muru znajduje się wodomierz.
Wieruszów - wieża ciśnieńKolejowa wieża ciśnień w Wieruszowie ( województwo łódzkie ), została oddana do użytku w roku 1926. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Posiada portal wejściowy, zwieńczony szczytem schodkowym. Masywny trzon i głowica wieży, oddziela profilowany gzyms. Ściana osłonowa głowicy została dodatkowo wzmocniona stalową konstrukcją.
Zgierz - wieża ciśnień
Zgierz, miasto leżące w województwie łódzkim, związane z koleją żelazną od roku 1902, w ramach historycznej Kolei Warszawsko-Kaliskiej. Kolejowe wieże ciśnień wchodzące w skład zabytków hydrotechnicznych w Zgierzu :
Kolejowa wieża ciśnień, wybudowana w roku 1902, jest najstarszym tego typu obiektem w Zgierzu. Wieża ciśnień posiadała nitowany, zbiornik na wodę, o pojemności 23 m3. Wieża posiada wysokość około 16 metrów. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie sześciokąta. Lico muru posiada liczne zdobienia w formie gzymsów nadokiennych, między kondygnacyjnych oraz koronujących. Ceglane fryzy w formie machikuł, nadają wieży średniowieczny charakter. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu neorenesansowym.
Wieża ciśnień przy ulicy Barwnikowej w Zgierzu - obiekt mieści się na terenie dawnych zakładów chemicznych " BORUTA ". Wieża ciśnień składa się z wysokiej podstawy, trzonu, głowicy i dachu sześciospadowego. Wieża ciśnień wybudowana jest z czerwonej cegły, która wypełnia szkielet konstrukcyjny z żelbetu.
Wieże ciśnień z województwa wielkopolskiego
Leszno - wieża ciśnieńMiejska wieża ciśnień w Lesznie.
Wieża ciśnień została zaprojektowana przez niemieckiego architekta Heinricha Müllera i wybudowana w latach 1899 - 1900. Wodna wieża została wzniesiona na planie koła i w całości wykonana jest z czerwonej cegły. Wieża ciśnień posiada niski cokół, zwieńczony gzymsem cokołowym. Podstawę, wymurowaną z czerwonej cegły zwieńczoną gzymsem pasowym. Trzon z jednym otworem okiennym, zwieńczony gzymsem w formie machikułu. Głowicy, w której znajduje się zbiornik, zakończonej gzymsem koronującym w stylistyce arkadowego fryzu. Całość wieży ciśnień wieńczy okrągły dach.
Kolejowa wieża ciśnień w Lesznie.
Miasto Leszno jest bardzo związane z koleją. Pierwsze połączenie kolejowe Leszno uzyskało 29 października 1856 roku. Miasto uzyskało połączenie kolejowe z Wrocławie, Głogowem i Poznaniem. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana dość późno, w okresie powojennym. Obiekt został wybudowany na planie sześcioboku z żelbetu. Posiada trzon i głowicę.
Wodna wieża w miejscowości Łobżenica, została wybudowana w roku 1910, na potrzeby wodociągowe miasta. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Obiekt liczy prawie 35 metrów wysokości i składa się z
- ceglanej podstawy o wymiarach 5.87 metrów.
- stożkowego trzonu.
- głowicy, zwieńczonej dachem ze smukłą wieżyczką.
Wieża ciśnień była użytkowana do roku 1947. Obecnie służy jako punkt widokowy.
Lewice - wieża ciśnień
Kolejowa wodna wieża w Lewicach ( woj. wielkopolskie ), została wybudowana w roku 1908. Wodna wieża składa się z ceglanego cokołu, trzonu oraz głowicy, pokrytej betonem. Lico muru zostało ozdobione ceglanymi fryzami i gzymsami. Wieża ciśnień może pomieścić 50 m3 wody.
Krzyż Wielkopolski - wieża ciśnień
Pierwsze połączenia kolejowe otwarto w Krzyżu Wielkopolskim w XIX wieku. Zabytki w formie wież ciśnień pochodzą również z tego okresu i są to dwa obiekty kolejowe.Kolejowa wieża ciśnień przy dworcu PKP. Obiekt wzniesiony na planie prostokąta z czerwonej cegły, wieża reprezentuje styl neorenesansowy. Wieża składa się z trzech kondygnacji, całość wieńczy dach dwuspadowy. Lico muru zdobią gzymsy nadokienne i fryzy ceglane.Kolejowa wieża ciśnień wybudowana w 1909 roku z czerwonej cegły. Obiekt posiada cokół, portal wejściowy, trzon oraz głowicę.
Kiełpiny - wieża ciśnień i zabytkowy dworek Kiełpiny - wieś położona w województwie wielkopolskim, posiada zabytkową wieżę ciśnień oraz dworek i folwarki, których zabudowa przetrwała do dziś.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1935 z polecenia ówczesnego zarządcy dóbr Oskara Dauma. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły, a następnie pokryty tynkiem. Wieża ciśnień składa się z wysokiej podstawy, trzonu oraz głowicy, wytyczonej na planie ośmiokąta.
Dwór w Kiępinie został wybudowany, na planie prostokąta, w stylu neobarokowym, w roku 1861. Obiekt posiada trzy kondygnację - piwnicę, parter oraz strych. Elewacja budynku 7-osiowa, z wejściem w osi 4. Do wnętrza budynku prowadzą reprezentatywne schody, zwieńczone prostokątnym szczytem. Całość dworku wieńczy dach mansardowy.
Kępno - wieża ciśnieńNa terenie miasta Kępno ( województwo wielkopolskie ) znajduje się zabytkowa wieża ciśnień z roku z lat 1903-1904. Wieża ciśnień została wybudowana na terenie ulicy Wrocławskiej i reprezentuje styl architektoniczny, nazywany historyzmem. Wieże ciśnień razem budynkami wchodzącymi w skład kompleksu wodociągów, zaprojektował niemiecki architekt Reinhold Mester z Wrocławia.
Zespół obiektów należących do wodociągów składa się z : wieży ciśnień, budynku administracyjnego, stacji pomp i stacji filtrów. Woda zasilała zbiornik wieżowy ze studni o głębokości 35 metrów. Pompy tłoczyły wodę przez zespół filtrów, gdzie poprzez odżelaziacz i żwir, woda była oczyszczana, następnie tłoczona do zbiornika, o pojemności 200m3.
Wieża ciśnień jest wysoka na 42 metry i otoczona jest budynkami. Cały kompleks wchodzący w skład wieży został wybudowany z czerwonej cegły. Wieża ciśnień zbudowana została na planie koła. Posiada boczną wieżę, trzon, głowice oraz stożkowy dach, w kształcie dwunastokąta. Lico wieży ozdobione jest smukłymi oknami, wspornikami oraz tarasem.
Miasto Kępno posiada również kolejową wieże ciśnień, obiekt został wybudowany pod koniec XIX wieku. Trzon wieży, wytyczony na planie koła, nawiązuje do architektury neorenesansowej. Lico wieży ciśnień ozdobione jest gzymsami nadokiennymi i ceglanymi fryzami. Wieża ciśnień składa się z cokołu, trzonu i głowicy.
Miasto Kalisz, mieszczące się w obrębie województwa wielkopolskiego, posiada kilka zabytkowych wież ciśnień :
Wodociągowa wieża ciśnień, mieszcząca się przy ulicy Legionów w Kaliszu.
Obiekt pochodzi z roku 1935. Masywna budowla, wybudowana na planie koła z czerwonej cegły i następnie pokryta tynkiem. Posiada trzon i głowicę. Lico muru dodatkowa ozdobione smukłymi lizenami.
Kolejowa wieża ciśnień mieszcząca się w bliskiej odległości od dworca PKP.
Wieża została wybudowana przez Niemców, podczas drugiej wojny światowej, w roku 1941. monumentalna wieża ciśnień została zaprojektowana na planie ośmioboku. Wieża ciśnień została wzniesiona z czerwonej cegły, posiada zlicowany cokół, trzon i głowicę. Dodatkowo wzmocniona filarami nośnymi z cegły ceramicznej. Woda do wieży była tłoczona przez pompy z rzeki Prosnej. wieża ciśnień posiada pionowy układ okien. Lico wieży ozdobione jest lizenami. Całość wieńczy stożkowy dach w formie ośmiokąta.
Stalowa wieża ciśnień przy ulicy Łódzkiej w Kaliszu. Posiada smukły trzon i masywną głowicę.
Jastrowie - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Jastrowie ( województwo wielkopolskie ), została wybudowana razem z dworcem kolejowym w 1879 roku. Obiekt został wzniesiony na planie bryły, z cegły ceramicznej. Elewacja wieży ciśnień, pokryta jest licznymi zdobieniami, w formie ceglanych fryzów, gzymsów i lizen.
Grodzisk Wielkopolski - wieża ciśnień
Grodzisk Wielkopolski - miasto leżące w województwie wielkopolskim, związane koleją od 1881 roku. Wieża ciśnień w Grodzisku została wybudowana z cegły ceramicznej, na planie koła. Trzon wieży posiada liczne dekoracja w postaci fryzów ceglanych i gzymsów. Głowica natomiast pokryta jest betonem. Wieża ciśnień stoi przy ulicy Działkowej.
Grabów nad Prosną - wieża ciśnień
Grabów nad Prosną jest miastem położonym w województwie wielkopolskim. Grabów uzyskało połączenie kolejowe z sąsiednimi miejscowościami w 1910 roku ze Staszowem. Kolejowa wieża ciśnień pochodzi z tego okresu. Podstawa wieży wybudowana jest na planie koła. Wieża ciśnień składa się z wysokiego cokołu, zwieńczonego zadaszeniem wykonanym z cegły glazurowej. Trzonu z oknami i fryzami z cegły glazurowej, gzymsu wieńczącego oraz głowicy ze zbiornikiem na wodę.
Gostyń - wieża ciśnień
Gostyń - miasto leżące w województwie wielkopolskim, posiadający zabytkowy dworzec z 1888 roku oraz kolejową wieżę ciśnień z początków XX wieku. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły na planie koła, posiada ceglany portal wejściowy, zwieńczony trójkątnym szczytem, trzon podzielony gzymsami i otworami okiennymi oraz głowicę z dachem.\
Chodzież - wieża ciśnieńChodzież - miasto w województwie wielkopolskim, Historia kolei w Chodzieży sięga roku 1878, kiedy to miasto zostało połączone traktem, w ramach kolei Poznań - Chodzież - Piła. Kolejowa wieża ciśnień pochodzi z tego okresu i od tego czasu była użytkowana, w obrębie stacji kolejowej.
Kolejowa wieża ciśnień w Chodzieży została wybudowana na planie prostokąta i składa się z podstawy i głowicy. Materiałem użytym do budowy wieży była cegła ceramiczna i klinkierowa. Lico muru posiada liczne zdobienia w formie lizen, gzymsów i fryzów. Fasada wieży jest 2-osiowa. Całość wieży wieńczy płaski dach.
Bytyń - wieża ciśnień
Bytyń, wieś leżąca na terenie województwa wielkopolskiego, posiada unikatową wieże ciśnień. Obiekt pochodzi z końca XIX wieku i należał do dawnego folwarku produkcyjnego. Wodna wieża zapewniała odpowiednie ciśnienie oraz przefiltrowaną wodę budynkom, należącym do folwarku - gorzelnię, młyn parowy, tartak, budynki mieszkalne i zarządcy ). Architektura wieży ciśnień w Bytyniu, nawiązuje w pewnym stopniu, do stylu neogotyckiego. Można zauważyć neogotyckie detale w formie fryzów, imitujące ostrołukowe arkady oraz podwójny układ okien, nazywany biforiami.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiobocznej podstawy, zakończonej gzymsem, ceglanym fryzem i jednospadowym dachem. Trzon wieży ciśnień został wzniesiony na planie koła. Lico muru zdobi półokrągła wnęka, którego pole wypełnione została biforiami oraz gzymsem nadokiennym, podzielonym zwornikiem. Głowica wieży wybudowana została na planie ośmiokąta oraz dodatkowo otynkowana. Całość wieńczy zadaszenie z strzelistą wieżyczką.
Buk - wieża ciśnieńMiasto - Buk, leżące w województwie wielkopolskim, posiada zabytkową wieże ciśnień. Wybudowaną w klimacie średniowiecznych baszt, na początku XX wieku. Wieża ciśnień została wzniesiona z czerwonej cegły i żelbetu. Wytyczona na planie prostokąta wysoka podstawa wieży, posiada prowadzący do wnętrzu portal wejściowy, wnęki okienne zdobiące lico mury oraz zwieńczenie w postaci fryzów i dachu jednospadowego. Trzon wieży wybudowany na planie koła, z cegły ceramicznej ozdobiony wnękami okiennymi, zakończony masywnym gzymsem, stanowiącym podstawę dla głowicy. Głowica wieży, wybudowana z żelbetu, na rzucie sześciokąta, posiada okienne otwory w kształcie koła. Całość wieży ciśnień wieńczy stożkowy dach pokryty dachówką.
W miejscowości Mosina w województwie wielkopolskim znajdują się dwie wieże ciśnień. Pierwsza, modernistyczna wieża ciśnień, wybudowana w drugiej połowie XX wieku. Z kształtu przypomina kielich. Wieże ciśnień mieści się przy ulicy Czereśniowej w Mosinie. Obiekt został wykonany z żelbetu.
Druga wieża ciśnień stoi przy ulicy Garbarskiej na terenie dawnego sanatorium " Obrabad ". Obiekt został wybudowany na planie koła z czerwonej cegły. Smukłej budowy trzon, ma zawieszoną głowicę, ozdobioną fryzem arkadowym.
W małej miejscowości Nietążkowo w województwie wielkopolskim, na terenie dawnego dworka (dziś, szkoła rolnicza , znajduje się mała wieża ciśnień najprawdopodobniej z 1800 roku. Budynek spełniał rolę małego zbiornika wodnego i zasilał dobra właściciela. Wieża została wybudowana z czerwonej cegły na planie koła i następnie otynkowana. Lico muru zdobi zegar. Całość wieńczy lekko stożkowy dach z sygnaturką.
Nojewo - ceglany wiadukt i kolejowa wieża ciśnień
We wsi Nojewo, leżącej w województwie wielkopolskim, znajdują się dwa interesujące, zabytkowe obiekty budowlane, które są związane z historią kolei. Wiadukt, zbudowany z czerwonej cegły w roku 1908, łączący trakt kolejowy, na linii Szamotuły i Międzychód. Wiadukt składa się z trzech przęseł.Kolejowa wieża ciśnień pochodzi z roku 1907 i została wytyczona na planie koła. Wodna wieża posiada ceglany cokół, portal wejściowy oraz trzon. Głowica natomiast została wykonana z betonu. Nowy Tomyśl - wieża ciśnieńNowy Tomyśl - ( daw. Neutomischel ), miasto leżące w województwie wielkopolskim, nad rzeką Szarką. Obok licznych miejskich zabytków, miasto posiada kilka wież ciśnień.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Komunalnej w Nowym Tomyślu.
Wieża ciśnień została uruchomiona w 1994 roku i z wyglądu przypomina kształt odwróconego kielicha. Zbiornik wieżowy może pomieścić 1500 m3 wody. Konstrukcja jest wysoka na 42 metry.
Wodociągowa wieża ciśnień przy ulicy Konopnickiej w Nowym Tomyślu.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1906. Posiada nitowany zbiornik, który może pomieścić 100m3 wody. Całkowita wysokość wieży wynosi 32 metry. Wieża ciśnień została wytyczona na planie sześciokąta. W całości została wybudowana z czerwonej cegły. Podstawa, trzon i głowica są scalone w jedną bryłę.
Kolejowa wieża ciśnień w Nowym Tomyślu.
Wieża ciśnień pochodzi z początku XX wieku. Klasyczna wodna wieżą w kształcie grzybka.
Kolejowa wieża ciśnień w Obornikach, mieście leżącym w województwie wielkopolskim, została wybudowana na początku XX wieku. Wodna wieża w całości pokryta jest czerwoną cegłą oraz posiada liczne zdobienia, wykonane z tego materiału. Wieża ciśnień wybudowana została na planie prostokąta i jest obiektem czterokondygnacyjnym. Lico muru zostało wykończone w stylowych lizenach, gzymsach z czerwonej cegły i wspornikach.
Kobylin - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w mieście Kobylin ( województwo wielkopolskie ), razem z dworcem kolejowym, została wybudowana w roku 1888. Miejscowość uzyskała połączenie z Lesznem i Ostrowem Wielkopolskim. Wieża ciśnień została wzniesiona na terenie, należącym do ulicy Dworcowej. Obiekt został wybudowany na planie ośmiokąta i w całości pokryty jest czerwoną cegłą. Lico muru ozdobione jest lizenami oraz fryzami z cegły.
Odolanów - miasto leżące w województwie wielkopolskim. Posiada jedną kolejową wieże ciśnień, wybudowaną i zaprojektowaną przez niemieckiego architekta Geislera w 1903 roku. Podstawa zbiornika wieży ciśnień wynosi 24 metry. Wodna wieża po gruntownym remoncie jest czynna i funkcjonuje dalej. Wieża ciśnień mieści się przy ulicy Krotoszyńskiej i w swojej architekturze, nawiązuje do neorenesansu. Trendu, bardzo popularnego w tamtym okresie. Wodna wieża została wybudowana na planie koła z czerwonej cegły. Wodna wieża posiada wysoką podstawę, cokół, portal wejściowy, trzon oraz głowicę. Lico muru wieży zdobią gzymsy nadokienne wykonane z czerwonej cegły, fryzy, oraz gzymsy miedzy kondygnacyjne.
Antoniewo - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Antoniewie została wybudowana w roku 1914. Wieża ciśnień wchodzi w skład kompleksu budynków, które niegdyś należały do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu małego zameczka. Posiada unikatową wieże zegarową zwieńczoną dachem mansardowym z chorągiewką - rok 1914.
Biedrusko - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Biedrusku jest jednym z najstarszych tego typu obiektów w województwie wielkopolskim. Obiekt został wybudowany w roku 1901. Architektura wieży ciśnień reprezentuje neogotycki styl. Neogotycka wieża ciśnień została wybudowana na planie koła z czerwonej cegły. Wejście do środka wieży prowadzi przez wysoki, ostrołukowy portal, który dodatkowo został zwieńczony trójkątnym szczytem i dodatkowo wzmocniony przyporami.
Podstawa wieży ciśnień jest zlicowana z przyporą. Natomiast głowica zawieszona na machikułach występujący tutaj jako element dekoracyjny wieńczy przepełniony neogotycką ornamentyka szczyt. Wieża ciśnień została wybudowana na potrzeby pruskiej armii, która stacjonowała w mieście przed pierwszą wojną światową. Posiada zbiornik stalowy, nitowany, typu Intze, o pojemności 150 m3. Wysokość wieży wynosi 30 metrów.
Gniezno - jedno z najstarszych polskich miast, leżące w województwie wielkopolskim, posiada zabytek hydrotechniczny w postaci wieży ciśnień.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Składowej w Gnieźnie.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1905, na terenie stacji kolejowej, pochodzącej z końca XIX wieku. Obiekt został wzniesiona na planie koła i ma wysokość około 20 metrów. wieża ciśnień może pomieścić 300m3 wody. Wodna wieża składa się z cokołu, trzonu z czerwonej cegły i głowicy pokrytej tynkiem.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Żwirki i Wigury w Gnieźnie.
Wieża ciśnień pochodzi z roku 1888. Została wybudowana na planie koła z czerwonej cegły. Wieża ciśnień składa się z cokołu, podstawy, trzonu i głowicy wspartej na wspornikach.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Moniuszki w Jarocinie.
Wieża ciśnień została wybudowana w stylu powojennego modernizmu. Materiałem użytym do budowy wieży był żelbet. Jest to pionowa wieża ciśnień posiadająca trzon i głowice.
Wodociągowa wieża ciśnień w Jarocinie.
Najstarsza wieża ciśnień w Jarocinie, mogąca pomieścić 100 m3 wody. Wieża została wybudowana na planie koła. Posiada cokół z kamienia ciosanego. Ceglaną podstawę, portal wejściowy i trzon. Żelbetową głowice. Wieża ciśnień posiada dodatkowo zdobienia w formie fryzów ceglanych.
Niegolewo - wieża ciśnień
Niegolewo to wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Opalenica. Wieś leży 7 kilometrów na północ od Opalenicy i 32 kilometry na zachód od Poznania. Wartym zobaczenia w Niegolewie jest zabytkowy pałac. Budynek jest zabytkiem wpisanym na listę. Po raz pierwszy miejsce to zostało wymienione na piśmie w 1388 roku jako Lancomir de Negolevo. Od 1389 do 1939 roku majątek należał do rodziny Niegolewskich. Pałac został wzniesiony na planie prostokąta. Posiada takie detale architektoniczne jak : fronton, ryzalit, lukarnie.
Natomiast wieża ciśnień została wybudowana na terenie dawnego folwarku. Obiekt został wzniesiony na planie kwadratu z obudowaną z desek - głowicą. Obok stoi wiatrak, który zasilał w energię pompę, która następnie tłoczyła wodę do zbiornika. Wieża ciśnień dostarczała wodę do okolicznych budynków : spichlerz, gorzelnie, itd.
Ostrów Wielkopolski - wieża ciśnień
Ostrów Wielkopolski jest miastem leżącym w województwie wielkopolskim i często kojarzony jest z fabryką wagonów, otworzoną w 1921 roku. Lata 20-te przyniosły miastu prawdziwy rozkwit, wybudowano sieć wodociągową oraz wieże ciśnień, które przetrwały do dnia dzisiejszego.
Kolejowe wieże ciśnień w Ostrowie Wielkopolskim
Początek kolei w Ostrowie Wielkopolskim sięga roku drugiej dekady XIX wieku, kiedy to 10 grudnia 1875 roku nastąpiło otwarcie prywatnej kolei na linii Poznań - Kluczbork. W roku 1912 wybudowano blisko stacji kolejowej masywną wieżę ciśnień. Wodna wieża została wzniesiona na planie kola i składa się z ceglanego cokołu i trzonu oraz betonowej głowicy. Wieża ciśnień ze względu na swoje detale architektoniczne ( gzymsy nad okienne, fryz ząbkowy ), nawiązuje do stylu neorenesansowego. Całość wieńczy małych rozmiarów wieżyczka na dachu.
Przemysłowe wieże ciśnień w Ostrowie Wielkopolskim
W Ostrowie przy ulicy Spichrzowej i Wańkowicza znajduje się przemysłowa wieża ciśnień. Obiekt dawniej należał do nieistniejących już Zakładów Mięsnych. Wodna wieża została wybudowana na planie prostokąta z czerwonej cegły. Architektura wieży ciśnień nawiązuje do stylu neorenesansowego, świadczą o tym masywne okna ( zamurowane ), obejmujące neogotycką, ostro-łukową wnękę z mniejszymi oknami, zdobiącymi fasadę główną hali pomp. Wodna wieża jest dwu-kondygnacyjna. W części zbiornikowej, lico muru ozdobione jest lizeną, ostrołukowym, smukłym oknem oraz smukłymi machikułami. Całość wieńczy dach dwuspadowy.
Następną, dużo młodszą przemysłową wieżą ciśnień jest stalowa konstrukcja, mieszcząca się przy ulicy Kaliskiej. Obecnie wieża ciśnień jest już zdemontowana.
Miejska wieża ciśnień w Ostrowie Wielkopolskim
Miejska wieża ciśnień w Ostrowie Wielkopolskim została wybudowana w 1903 roku i można ją podziwiać w parku im. Adama Mickiewicza. Fasada wieży wodnej reprezentuje styl neorenesansowy i w całości została wybudowana z czerwonej cegły. Wodna wieża zaprojektowana została na planie koła. Do wnętrza obiektu prowadzi wysoki portal, zwieńczony trójkątnym szczytem, który udekorowany został licznymi fryzami oraz nad drzwiowym gzymsem, wykonanym z czerwonej cegły. Wieża ciśnień składa się z wysokiego cokołu i trzonu oraz głowicy z dachem, wypełnioną fachwerkiem.
Ostrzeszów - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Ostrzeszowie.
Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX wieku, na potrzeby ówczesnej Kolei Pruskiej. Wzniesiona na planie koła, w stylu neogotyckim. Obiekt posiada ceglany trzon z dużą ilością okien, natomiast lico muru udekorowane jest ostrołukowym, cofniętym ryzalitem. głowica wieży jest pokryta betonem. Całość wieńczy dach ze smukłą, strzelistą wieżyczką.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Sikorskiego w Ostrzeszowie.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1916 na potrzeby mieszkańców Ostrzeszowa. Wieża ciśnień mogła pomieścić 250m3 wody. Całkowita wysokość wieży wynosi 48,5 metrów. Wieżę ciśnień zaprojektował niemiecki inż. Max Rosenquist. Całkowity koszt budowy wyniósł 266.000 marek. Przed uruchomieniem wieży mieszkańcy Ostrzeszowa czerpali wodę ze studni.
Wieża ciśnień składa się z wysokiej podstawy, wytyczonej na planie ośmioboku. Portalu wejściowego, wybudowanego w stylu neoklasycznym i składającego się z dwóch kolumn, zescalonych z pilastrami i podtrzymujący architraw z datą budowy - " 1916 " Całość wieńczy tympanon z herbem miasta. Podstawy wieży, która zachowała surowe lico muru w postaci czerwonej cegły. Trzonu z podporami oraz głowicy wspartej na tarasie widokowym. Całość wieży ciśnień wieńczy dach kopulasty.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Lotniczej w Pile.
Wieża ciśnień została wybudowana w 1910 roku i wchodziła w skład miejskiej sieci wodociągowej. Wodną wieże wykupił prywatny inwestor i przekształcił obiekt na mieszkania prywatne. W zasadzie jest to bardzo dobry pomysł na zagospodarowanie nieczynnej nieruchomości. Wieża ciśnień posiada wysokość 33 metrów i została wybudowana na planie koła z czerwonej cegły a następnie lico muru, zostało pokryte tynkiem. Wieża ciśnień składa się z wysokiej podstawy, trzonu i głowicy. Do wejścia wieży prowadzą betonowe schody. Trzon i głowica wodnej wieży, posiadają lizeny zwieńczone delikatnym łukiem. Okna posiadają balkony, natomiast w górnej części wieży ciśnień, zamocowany jest okrągły taras. Całość wieży ciśnień wieńczy dach z wieżyczką.
Wieża ciśnień na terenie starej gazowni w Pile.
Wieża ciśnień ulokowana jest na terenie nieczynnej już gazowni miejskiej i została wybudowana na początku XX wieku, w stylu neoromańskim. Wodna wieża jest w bardzo złym stanie technicznym i nadaje się do gruntownego remontu. Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu, a użytym materiałem do budowy, była czerwona cegła. Wodna wieża posiada kilka kondygnacji. Fasada posiada podwójne okna zwane biforiami oraz arkadowe fryzy z czerwonej cegły.
Kolejowa wieża ciśnień w Pile.
Historia kolei w Pile sięga XIX wieku, w 1851 roku, uruchomiono pierwsze połączenie na linii kolejowej; Krzyż - Piła - Nakło - Bydgoszcz. Kolej należała w tamtym okresie do Królewsko - Pruskiej - Kolei - Wschodniej. W latach 1871 -1874, oddano do użytku dworzec kolejowy, natomiast w 1891 roku, wybudowano kolejową wieżę ciśnień. Wodna wieża reprezentuje architekturę przemysłową, użyto do jej budowy czerwoną cegłę i wytyczono projekt wieży na planie ośmiokąta. Wieża ciśnień składa się z niskiego cokołu, wyprowadzającego w kierunku pionowym, smukłe przypory, które wzmacnia niższą przestrzeń fasady trzonu. Głowica wieży ciśnień jest obudowana deskami, wspartymi na wspornikach.
Następną kolejową wieże ciśnień, nieco młodsza, bo pochodzącą z lat 20-tych, XX wieku, można spotkać na terenie starej parowozowni. Wodna wieża również powstała z czerwonej cegły i następnie ceglane lico muru , zostało pokryte tynkiem. Wieża ciśnień reprezentuje styl modernistyczny, posiada pionowy i okrągły układ okien. Trzon i głowica wsparta jest na słupach stropowych.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Marszewskiej w Pleszewie.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1901 z czerwonej cegły. Posiada portal wejściowy zwieńczony szczytem schodkowym. Ceglany trzon z oknami zamkniętymi w cofniętym ryzalicie oraz głowicę, wspartą na machikułach, pokrytą betonem.
Kolejowa wieża ciśnień w Pleszewie.
Wieża została wybudowana z czerwonej cegły w roku 1941 przez Niemców. Wytyczona na planie ośmiokąta posiada scaloną w jedną bryłę podstawę, podporę i głowicę.
Miasto Pniewy, leżące w województwie wielkopolskim, związane jest z koleją od końca XIX wieku. W roku 1888, Pniewy otrzymały połączenie z Poznaniem. z tego okresu przetrwała do dziś ceglana wieża ciśnień wybudowana na planie kwadratu. Wieża ciśnień dostarczała wodę do lokomotywowni. Obecnie obiekt został zaadaptowany na sklep.
Pobiedziska - wieża ciśnień
Miasto Pobiedziska otrzymało połączenie kolejowe w drugiej dekadzie XIX wieku. Z tej okazji w 1872 roku, wybudowano dworzec kolejowy i wieżę ciśnień. Wodna wieża została wybudowana z czerwonej cegły na planie kwadratu, w stylu neorenesansowym. Posiada trzy kondygnację, zwieńczoną dachem. Fasada wieży ozdobiona została lizenami, gzymsami nadokiennymi oraz fryzami z czerwonej cegły.
Poznań - wieża ciśnień
Rawicz - wieża ciśnień
Rawicz miasto położone w województwie wielkopolskim, posiada kolejową wieżę ciśnień, wzniesioną najprawdopodobniej, na początku XX wieku. Wodna wieża została wzniesiona na planie koła i w całości wykonana jest z czerwonej cegły. Charakterystyczną cechą wodnej wieży są ceglane lizeny, z schowanymi wewnątrz otworami okiennymi. Głowica wieży ciśnień, oddzielona od trzonu fryzem ceglanym jest dodatkowo pokryta warstwą betonu. Całość wodnej wieży wieńczy dach kopulasty.
Rogoźno - wieża ciśnień
Rogoźno - miasto leżące w województwie wielkopolskim, zlokalizowane jest nad rzeką Rogoźno. Miasto wzmiankowane już w okresie wczesnego średniowiecza oraz związane z koleją od 1879 roku. Pod koniec XIX wieku, wzdłuż traktu kolejowego, łączącego dawniej Rogoźno z Inowrocławiem, Drawskim Młynem i Poznaniem, zostały wybudowane kolejowe wieże ciśnień.
Pierwsza kolejowa wieża ciśnień, którą chcę omówić, jest wieża ciśnień w kształcie grzybka. Większość stacji kolejowych posiada grzybkowe wieże ciśnień. Tu nie zmienia się nic; budowa wodnej wieży na planie koła, z czerwonej cegły; niski cokół, portal wejściowy z szczytem trójkątnym, trzon oraz głowica.
Druga i trzecia kolejowa wieża ciśnień, stanowi w pewnym sensie całość. Ponieważ dwa obiekty, zostały połączone pomostem, zlokalizowanym w części głowicy obu wież ciśnień. Druga wieża została wybudowana na planie ośmioboku, a trzecia na planie wydłużonego ośmioboku. Obie wieże ciśnień zbudowane są z cegły, posiadają liczne zdobienia architektoniczne w formie lizen, fryzów i gzymsów.
Dawniej wieś Rychtal, leżąca w województwie wielkopolskim, była miastem. Na krótko przed wybuchem drugiej wojny światowej - Rychtal, utracił prawa miejskie. Z dziejów kolejnictwa w Rychtalu, zachowała się do dnia dzisiejszego kolejowa wieża ciśnień. Wodna wieża została wybudowana w 1911 roku, w czasie gdy miejscowość należała do administracji niemieckiej. Wieża ciśnień została wybudowana na planie koła. Trzon wieży pokryty został czerwoną cegłą, która odsłania otwory okienne, imitujące neogotyk. Pas fryzów akcentujący gzyms miedzy kondygnacyjny, oddziela trzon od głowicy, która dodatkowo, została pokryta betonem. Na fasadzie wieży widoczny jest wodowskaz.
Sompolno - wieża ciśnień
Miasto Sompolno związane jest historycznie z koleją wąskotorową, nazywaną również Sompolińską Koleją Dojazdową. Kolej o długości sieci około 110 km, została wybudowana przez właścicieli cukrowni w Gosłowicach. Wieża ciśnień najpewniej została wybudowana w tymże okresie i służyła do zaopatrywania taboru kolejowego w Sompolnie. Kolejowa wieża ciśnień jest obiektem o dość sporych rozmiarów. Wodna wieża posiada plan ośmioboku, który scala ze sobą bazę, trzon i głowicę budynku. Całość wieńczy również ośmioboczny dach w kształcie stożka z zamontowaną na szczycie iglicą. Fasada wieży ciśnień pokryta jest tynkiem oraz podwójnymi otworami okiennym. Lico muru ozdobione jest pionowym, cofniętym ryzalitem. Wieża ciśnień posiada zamontowany do lica muru wodowskaz.
Swarzędz - wieża ciśnień
W mieście Swarzędz, leżącym w województwie wielkopolskim, zachowała się do dziś miejska wieża ciśnień. Historia wodociągów w Swarzędzu sięga lat 1905 - 1907. Kiedy to burmistrz miasta Hoppmann, postanowił wybudować Swarzędzu - miejską sieć wodociągową. Nowo powstała wieża ciśnień, została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Obiekt został zaprojektowany w stylu neorenesansowym i mieści się przy ulicy Strzeleckiej.
Wieża ciśnień składa się z niskiego cokołu, stożkowego trzonu oraz betonowej głowicy.
Śrem - wieża ciśnieńMiejska wieża ciśnień przy ulicy A. Mickiewicza w Śremie.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu, w latach 1908 - 1909, kiedy miasto należało pod pruską administrację i nosiło nazwę Schrimm. Wieża ciśnień jest obiektem w całości wykonanym z czerwonej cegły i nawiązuje do neogotyckiej architektury. Wieża ciśnień została zaprojektowana przez niemieckiego architekta Ksawerego Geisler'a. Wysokość wieży ciśnień wynosi około 44 metrów, co czyni ją jedną z największych wież ciśnień w Polsce. Wodna wieża może pomieścić w swoim zbiorniku 250 m3 wody. W skład kompleksu wodociągowego wchodziła również oczyszczalnia, maszynownia i przepompownia. Woda była tłoczona ze studni, a te z kolei czerpały wodę z rzeki Warty.
Wieża ciśnień składa się z cokołu, który wykonany został z kamienia. Wysokiego trzonu z oknami. Masywnej głowicy, wspartej na gzymsie w formie machikułu. Lico muru wieży zdobią dodatkowo zawieszone wykusze. Całość wieńczy dach czterospadowy oraz dodatkowe, smukłe wieżyczki. W Śremie znajduje się również kolejowa wieża ciśnień, wybudowana z czerwonej cegły i betonu.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły w stylu neogotyckim, w latach 1910 i 1911. Wieża ciśnień składa się z :
- niskiego ceglanego cokołu, który stanowi fundament dla bazy obiektu.
- portalu wejściowego, objętego neogotyckim ostrołukiem.
- bazy w kształcie walca, zwieńczonego fryzem ceglanym w formie ząbka i gzymsem między kondygnacyjnym, wykonanym z cegły zendrówki ( o wysokim stopniu zeszklenia ).
- wysokiego trzonu, zaprojektowanego na planie koła, łączącego bazę wieży ciśnień z głowica, posiadającego, wąskie otwory okienne.
- ośmiokątnej głowicy, wspartej na smukłych przyporach, zakończonych ostrołukiem.
- stożkowego, podwójnego zadaszenia w kształcie ośmiokątnego stożka, zakończonego smukłą iglicą.
Historia wieży ciśnień.
Wieża ciśnień została zaprojektowana i wybudowana przez firmę J. Scheven z Düsseldorfu. Bliźniaczy projekt został zrealizowany w Bremie, kilka lat wcześniej. Wieża ciśnień na początku XX wieku była dominantą architektoniczną w Środzie Wielkopolskiej. Wysokość obiektu wynosi 42 metry, co w rezultacie czyniło w tamtym okresie z wieży ciśnień, najwyższy obiekt w mieście.
Do jakich celów służyła miejska wieża ciśnień w Środzie Wielkopolskiej ?
Wieża ciśnień została wybudowana w celu dostarczania świeżej wody dla mieszkańców miasta. Wieża ciśnień spełniała również rolę zbiornika wyrównawczego. Co oznacza, że wieża mogła magazynować spore zasoby wody, w czasie niskiego poboru oraz mogła oddawać zgromadzoną wodę, w okresie szczytowego poboru.
Jak dostarczano wodę do wieży ciśnień ?
Woda do miejskiej wieży ciśnień była tłoczona za pomocą pomp ( parowych lub elektrycznych ) z ujęcia do zbiornika znajdującego się w głowicy wieży ciśnień przez system rur wodociągowych.
Co znajduje się wewnątrz wieży ciśnień ?
Wewnątrz wieży ciśnień znajduje się zbiornik na wodę o pojemności 150 m3. Został wykonany z płyt stalowych, połączonych ze sobą nitami. Zbiornik posiada wypukłe dno i spoczywa na słupach. Sieć rur wykonanych z żeliwa oraz zawory odcinające oraz przelewowe - chroniące zbiornik przed nadmiernym napełnieniem.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Orchowskiej w Trzemesznie.
Obiekt został wybudowany w roku 1905 na potrzeby wodociągowe miasta Trzemeszno. Ta imponująca wieża ciśnień posiada wysokość 35 metrów. Okrągły, nitowany zbiornik typu Barkhausen mieszczący się w głowicy wieży może pomieścić około 150 m3 wody. Wieża została wybudowana na wzgórzu, w południowej części miasta.
Zasada działania wieży opiera się na tłoczeniu wody przez rurę o średnicy 200 mm do wnętrza zbiornika, a następnie drugą rurą pod wpływem swojego ciężaru woda spływa grawitacyjnie w dół wieży ciśnień. Pompy uzupełniają wodę w zbiorniku, gdy tylko poziom wody mierzony wodowskazem opada.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiokąta. Posiada wysoką podstawę - cokół, wykonany z ozdobnego kamienia oraz dość reprezentatywny neobarokowy portal wejściowy, zwieńczony szczytem o łagodnych, ostrołukowych liniach. Tuż nad wejściem wmurowany jest herb miasta. Cokół zwieńczony jest gzymsem z bogatymi zdobieniami w formie fryzu ząbkowego.
Trzon wieży wykonany jest z czerwonej cegły i ozdobiony fryzem ceglanym imitującym ostrołukowe arkady. Głowica wieża ma kształt walca, zwieńczonego dachem kopulastym z latarnią.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Lipowej w Wolsztynie.
Wieża ciśnień wysoka jest na 30 metrów i została wybudowana w 1913 roku. Wodna wieża działała do 1992 roku. W zasadzie jest to masywna budowla, posiadająca cokół, trzon i głowicę, wykonaną z czerwonej cegły. Fasada wodnej wieży ozdobiona jest pilastrami i otworami okiennymi w kształcie koła i prostokąta. Cokół wieży ciśnień został wykonany z kamienia. Całość budynku kończy podwójny dach w kształcie stożka z hełmem.
Wodociągowa wieża ciśnień w Wolsztynie.
Do ciekawego transferu wież ciśnień, doszło w Wolsztynie w 1992 roku. Władze miasta wymieniły starą wieżę, na nową o konstrukcji pionowej, z blach stalowych, która do dnia dzisiejszego jest używana i mieści się na ulicy Marcina Rożka.
Kolejowa wieża ciśnień w Wolsztynie
Wolsztyn, posiada również kolejową wieżę ciśnień w kształcie grzybka. Wodna wieża została wybudowana w latach 1906 - 07, w bliskim sąsiedztwie parowozowni. W wieży ciśnień zamontowany jest zbiornik na wodę typu Intze I ( wykonany z blach stalowych o średnicy 8 mm ), gotowy pomieścić 100m3 wody. Wieża ciśnień czerpała wodę z Jeziora Berzyńskiego ( odległość - 300 metrów ), a jeszcze wcześniej ze studni kopanych. Woda z jeziora była oczyszczana przez system filtracji, a następnie za pomocą pomp, wtłaczana do zbiornika na wodę. W roku 1912 w wieży zainstalowano pompy tłokowo nurowe firmy angielskiej J. E. Christoph o wydajności 30 m3/godz. o napędzie gazowym. Gaz doprowadzano do wieży za pomocą sieci miejskiej z wolsztyńskiej gazowni.Wieża ciśnień posiada wysokość ponad 16 metrów i składa się z ceglanego cokołu, portalu wejściowego, trzony i głowicy, pokrytej betonem na wcześniej ułożoną siatką Rabitza.
Wieża ciśnień przy ulicy Partyzantów we Wronkach.
Wieża ciśnień w Wronkach została wybudowana w roku 1893. Hydrotechniczny obiekt wchodził w skład kompleksu więzienia w Wronkach. Wieżę ciśnień zaprojektował niemiecki architekt Bohdan Gisevius z Berlina. Wieża ciśnień jest wysoka na 30 metrów, posiada obwód 8,8 metra, a jej powierzchnia użytkowa wynosi 200 m2. W podstawie wieży ciśnień znajdowały się pompy, które tłoczyły wodę do zbiornika wieżowego, mogącego pomieścić 61 m3 wody. Pompy posiadały napęd ręczny i były obsługiwane przez więźniów, którzy zmieniali się co kwadrans. Wodę pobierano z dwukomorowego zbiornika z czystą woda, a ta z kolei była pobierana z głębokiej na 80 metrów studni głębinowej.
Wieża ciśnień została wybudowana na wzór średniowiecznego zameczka, w całości z czerwonej cegły. Podstawa wieży została wytyczona na planie ośmioboku i dodatkowo jest wzmocniona masywnymi przyporami. Trzon wieży i głowicę ze zbiornikiem, oddziela gzyms w kształcie średniowiecznych machikuł. Całość wieńczy stożkowy dach. W smukłej wieżyce przylegającej do wieży ciśnień znajdują się schody prowadzące do głowicy wieży ciśnień.
Kolejowa wieża ciśnień we Wronkach
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1900. Jest obiektem wzniesionym z cegły, na planie ośmiokąta. Wieża składa się z niskiego cokołu, trzonu i głowicy. Posiada liczne zdobienia wykonane z cegły w formie gzymsów i fryzów. Wieża ciśnień posiada komin, ponieważ we wnętrzu zamontowany był piec do podgrzewania wody.
Miejska wieża ciśnień we Wrześni.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1904, jest to bardzo monumentalny obiekt, posiadający 64 metry wysokości. Obiekt składa się z wysokiego cokołu, wykonanego z kamienia. Trzonu ceglanego i otynkowanej głowicy.
Kolejowa wieża ciśnień we Wrześni.
Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w roku 1907. Posiada stalowy zbiornik na wodę typu Intze. Obiekt tradycyjnie składa się z podstawy, ceglanego trzonu i masywnej głowicy.
Złotów - miasto położone w województwie wielkopolskim, do 1945 roku, nazywane Flatow. W mieście można spotkać wieże ciśnień, zarówno jak i miejską, tak i kolejowe wodne wieże. Jedną z najbardziej reprezentatywnych wież ciśnień w Złotowie, jest miejska wieża ciśnień przy ulicy Wodociągowej. Charakterystyczna i łudząco podobna do latarni morskiej wodna wieża, została wybudowana w 1913 roku. Wieża ciśnień posiada wysokość 45 metrów, a zbiornik wieżowy, mieszczący w głowicy jest w stanie pomieścić 150 m3 wody. Wieża posiada ceglany trzon w kształcie zwężającego się ku górze stożka, na której zawieszona jest ośmiokątna głowica, pokryta tynkiem i zwieńczona podwójnym dachem w kształcie hełmu. Wieża ciśnień była użytkowana do 1970 roku, a w 2010 roku, całkowicie wyłączona z eksploatacji. Właścicielem wieży ciśnień są obecnie Miejskie Zakłady Wodociągów i Kanalizacji.
Ważnym rozdziałem w historii miasta jest oddanie do użytku linii kolejowych w roku 1871. Zlotów uzyskał połączenie z miastami Piła i Chojnice. Do zapewnienia sprawnego działania infrastruktury kolejowej, wzniesiono wieże ciśnień. Przy dzisiejszej ulicy Kolejowej znajduje się piękna wieża ciśnień, zaprojektowana na planie przedłużonego sześcioboku. Wodna wieża posiada dwa zbiorniki na wodę. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły, a następnie pomalowany na biało. Głowica wieży ciśnień została wybudowana techniką szachulcową. Kolejną wieżą ciśnień stojącą na stacji kolejowej w Złotowie jest wieża, wybudowana na planie kwadratu z czerwonej cegły. W tym wypadku głowica wodnej wieży, została obudowana deskami.
Konin - wieża ciśnieńKolejowe wieże ciśnień w Koninie, mieście leżącym w województwie wielkopolskim, zostały wybudowane w okresie międzywojennym, XX wieku. W tym okresie miasto uzyskało połączenie kolejowe z miastami Poznań i Warszawa.
- Kolejowa wieża ciśnień wybudowana w roku 1924, na planie ośmioboku, z czerwonej cegły, tynku i żelbetu. Wieża ciśnień posiada cokół, wykonany z kamienia i zwieńczony gzymsem. Trzon z oknami, zakończony gzymsem. Głowicę i dach. Wieża ciśnień posiada również zawieszony na fasadzie - wykusz. Wieżę zdobi zamontowana na szczycie głowica. Wysokość wieży wynosi 30 metrów. Zbiorniki wieżowe mogą pomieścić 200 m3 wody.
- Młodsza, kolejowa wieża ciśnień została wybudowana przez Niemców w roku 1942, w ramach planu Otto. Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiokąta z czerwonej cegły. Obiekt dodatkowo wzmocniony pionowymi filarami nośnymi, wykonanymi z czerwonej cegły. Wieża ciśnień jest wysoka na 35 metry i może pomieścić 500 m3 wody.
Wieża ciśnień w Śmiglu została wybudowana w latach 1912 - 1913, w tym okresie powstał również budynek przepompowni. Wieża ciśnień posiada wysokość 49 metrów, dno podstawy zbiornika względem terenu wynosi 26 metrów. Dzięki zasilaniu wieży ciśnień przez nowoczesne pompy wodne, wysoka wydajność sieci wodociągowej sprawiała, że wieża ciśnień mogła, dostarczyć na dobę, około 600 m3 wody pod wymaganym dla odbiorców ciśnieniem. Według statystyk z 1914 roku, wodociąg miejski liczył 13 km i w tymże roku, dostarczył około 40 286 m3 wody.
Wieża ciśnień razem z kompleksem budynków, do których zaliczają się filtry, przepompownia, budynki administracyjne, stanowi integralną całość. Obiekty wykonane z czerwonej cegły, dwu-piętrowe, pokryte tynkiem i murem pruskim, często przykryte dachem mansardowym i dwu-spadowym, wpisują się idealnie w pruską architekturę. Wieża ciśnień została zaprojektowana na planie sześciokąta, a konstrukcja podstawy, trzonu oraz głowicy, nie odbiega od geometrycznej, graniastosłupowej bryły. Fasada wieży ciśnień pokryta jest tynkiem. Narożne części lica muru, zachowały swój pierwotny, surowy wygląd w formie odsłoniętej, czerwonej cegły. Część trzonu i głowicy, oddzielona jest gzymsami między kondygnacyjnymi. Całość wieży ciśnień wieńczy dach hełmowy z żaluzjami wentylacyjnymi, służącymi do uregulowania sprawnej cyrkulacji powietrza wewnątrz wodnej wieży. Na dachu zachował się również maszt.
Kościan - wieża ciśnień
Historia miejskich wodociągów w Kościanie sięga XV wieku. Miasto w wodę zaopatrywał lejwoda, z wydrążonych do tego celu studni i drewnianych rur. Punktem zwrotnym w historii miasta Kościan była budowa ceglanych wież ciśnień na przełomie XX wieku.
- Miejska wieża ciśnień przy ulicy Czempińskiej 2 w Kościanie, została wybudowana w 1908 roku. Projektantem wieży ciśnień był niemiecki architekt Xawer Geisler. Obiekt został wzniesiony na planie kwadratu, a materiałem użytym do budowy wieży ciśnień była ceramiczna cegła. Budowla ma 40 metrów wysokości i składa się z wysokiego cokołu, trzonu, głowicy i czterospadowego dachu. Wieża ciśnień posiada stalowy zbiornik, mogący pomieścić 250 m3 wody. Elewacja wieży ciśnień została wykonana w nurcie architektonicznego historyzmu. Lico muru ozdobione jest machikułami, ceglanymi fryzami oraz smukłymi wieżyczkami.
- Kolejowa wieża ciśnień mieszcząca się na stacji kolejowej w miejscowości Kościan.
Zabytkowa wieża ciśnień w Parku Siemiradzkiego w Gorzowie Wielkopolskim.
wieża ciśnień została wybudowana na sztucznie usypanym do tego celu wzgórzu. Zabieg ten, usprawnił działanie wieży ciśnień, ponieważ zbiornik położony wyżej od miejsc, dokąd woda miała popłynąć, poprawił moc ciśnienia w rurociągach.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie kwadratu w roku 1896. Posiada dwa zbiorniki na wodę, o łącznej pojemności 500 m3. Obiekt posiada dwie kondygnacje. Lico muru ozdobione jest ceglanymi fryzami, machikułami oraz krenelażem.
Wodociągowa wieża ciśnień przy ulicy Niepodległości w Gorzowie Wielkopolskim.
Współczesna wieża ciśnień wzniesiona ze stali i składająca się z smukłego trzonu i głowicy.
Zakładowa wieża ciśnień przy ulicy F. Walczaka w Gorzowie Wielkopolskim.
Wieża ciśnień mieści się na terenie Szpitala Wojewódzkiego. Obiekt został wybudowany w roku 1886. Wodna wieża jest wbudowana w kompleks budynków. Wieża ciśnień wybudowana jest z czerwonej cegły i posiada trzon i głowicę , wzniesioną na planie kwadratu. Wieża ciśnień posiada bogatą dekorację w formie fryzów ceglanych i machikuł. Do obiektu dołączony jest ceglany komin, który odprowadzał dym z kotłowni, a we wnętrzu znajdował się piec, służący do podgrzewania wody.
Zakładowa wieża ciśnień na terenie dawnej Rzeźni Miejskiej w Gorzowie Wielkopolskim.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1890. Na terenie starej rzeźni została wybudowana galeria handlowa. Ceglana wieża nie została rozebrana, ale wkomponowana w nowe budynki. Ceglany, trzon wieży, w oryginalny sposób wkomponował się w całość obiektów.
Kolejowe wieże ciśnień w Gorzowie Wielkopolskim.
Gorzów Wielkopolski posiada dwie kolejowe wieże ciśnień. Oba obiekty zostały wykonane z czerwonej cegły na planie koła.
Województwo pomorskie :
Tczew - wieża ciśnień
Gdańsk - wieża ciśnień
Malbork - wieża ciśnień
Kołobrzeg - wieża ciśnień
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1885 - wytyczona na planie koła i w całości wzniesiona z czerwonej cegły. Obiekt niczym wieża na szachownicy przetrwał dwie wojny światowe w nienaruszonym stanie oraz jako zabytek został przyłączony do nowoczesnej sieci wodociągowej i w dalszym ciągu jest wykorzystywany do dystrybucji wody. Wymieniono tylko drewniane rury pamiętające czasy średniowiecza. Wieża ciśnień stoi przy ulicy Budowlanej 6.
Wieża ciśnień posiada masywny kształt. Podstawa obiektu składa się z :
- niskiego cokołu, pokrytego w całości kamieniem i zakończonego parterowym gzymsem.
- z wyższej podstawy, która posiada portal wejściowy - zwieńczony trójkątnym szczytem i połączony z cokołem.
- podpory, w której ulokowane są smukłe, ostrołukowe otwory okienne.
- głowicy, opartej na arkadowym fryzie ceglanym imitującym średniowieczne machikuły. Lico głowicy zdobią masywne nawiązujące do gotyku ostrołukowe okna.
Stargard Szczeciński - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w parku Chrobrego - Stargard Szczeciński
Neogotycka wieża ciśnień została wybudowana w roku 1897. W tym samym czasie miasto oddawało do użytku publicznego sieć wodociągową. Wieża ciśnień posiada imponującą wysokość - 65 metrów oraz zbiornik wodny o pojemności 500 m3. Obiekt został wybudowany na planie ośmioboku, a materiałem użytym do budowy była czerwona cegła.
Wieża ciśnień w swojej architekturze nawiązuje do gotyku. Świadczą o tym detale i elementy wykonane z cegły. Do wnętrza wieży prowadzi neogotycki, ostrołukowy portal zwieńczony archiwoltą. Lico muru każdych ze ścian sześciokątnej podstawy wieży udekorowane jest dodatkowo fryzem ceglanym i wieńczącym gzymsem.
Trzon wieży posiada w dolnej części dekorację w formie wzoru geometrycznego, wykonanego z cegły klinkierowej oraz ostrołukowe okno, podzielone wewnątrz biforium. Głowica wieży ciśnień osadzona jest na wspornikach. Posiada neogotyckie okna osadzone w jeden rytm.
Całość wieży ciśnień wieńczy krenelaż z wysokim, ośmiobocznym dachem stożkowym.
Stargard Szczeciński - kolejowe wieża ciśnień
Malownicza wieża ciśnień z wyglądu przypominająca średniowieczną basztę. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły w roku 1910. Wodna wieża posiada stalowy zbiornik typu Barkhausena, o pojemności 300 m3. Sciany osłonowe głowicy zostały wykonane z żelbetu.
Następną kolejową wieżą ciśnień jest wieża na terenie starej lokomotywowni. Obiekt został wybudowany z czerwonej cegły i składa się z trzonu i głowicy. Wieża może pomieścić 300 m3 wody i ma wysokość 26 metrów.
Szczecin - wieża ciśnień
Wieża ciśnień na Wzgórzu Hetmańskim w Szczecinie
Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1863 - 1865 na Wzgórzu Hetmańskim w Szczecinie. Obiekt był wpisany w plan rozbudowy miejskich rurociągów, wieże ciśnień zaprojektował inż. Bernhard z Dirschen, natomiast realizacją planów budowy James Hobrecht. Wieża ciśnień posiada wysokość 14 metrów, więc jest to stosunkowo niski obiekt, wzniesiony na planie szesnasto-boku, o średnicy 30 metrów. Zbiornik wieżowy może pomieścić ponad 3000 m3 wody i został wykonany w Berlinie.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły w stylu neorenesansowym. Obiekt posiada dwie kondygnacje oddzielone gzymsem i dodatkowo ozdobionym fryzem ceglanym. Fasada wieży dodatkowo posiada podwójny układ okien zwanych biforiami zaakcentowanymi półkolistym gzymsem nadokiennym. Wieża ciśnień dodatkowo jest wzmocniona smukłymi przyporami.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Szczecin Główny w Szczecinie
Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w roku 1897. Interesująca koncepcja budowy wieży opiera się na głowicy ze zbiornikiem na wodę umieszczonym tuż na ziemi. Wieża mogła funkcjonować bez zakłóceń, ponieważ głowica została wybudowana na wzniesieniu liczącym około 20 metrów. Architektem wieży ciśnień był Bogdan Gisevius z Berlina. Zbiornik wieżowy jest w stanie pomieścić 500 m3 wody.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Szczecin Port Centralny w Szczecinie
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1925 w stylu modernistycznym. Układ wieży stanową masywne bryły składające się na trzon i głowicę wieży ciśnień. Obiekt posiada dwa zbiorniki wodne wykonane z żelbetu o pojemności 250m3.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Szczecin Dąbie
Wieża ciśnień pochodzi z roku 1910. Posiada zbiornik stalowy, nitowany, typu Intze, o pojemności 100 m3.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Szczecin Gumieńce.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1950. Ściany osłonowe zbiornika zostały wykonane z żelbetu. Trzon wieży oraz piętrowa klatka schodowa z czerwonej cegły.
Świnoujście - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień w Świnoujściu
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1898. Materiałem użytym do budowy wieży ciśnień była czerwona cegła. Obiekt składa się z podstawy wykonanej z czerwonego granitu oraz z czerwonego piaskowca. Smukłego trzonu z oknami i schodami prowadzącymi do głowicy, w której znajduje się zbiornik na wodę. Wieża posiada dodatkowe zdobienia gzymsów z czerwonej cegły. Na szczycie wieży zamontowana jest róża wiatrów.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Świnoujście
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1912, posiada zbiornik typu Intze wykonany ze stali połączonej nitami. Wieża była zdolna pomieścić 50m3 wody. Wieża ciśnień składa się z trzonu wykonanego z czerwonej cegły oraz z głowicy, której ściana osłonowa została wybudowana z drewna.
Wieża ciśnień posiada liczne zdobienie z cegły w postaci fryzów i imitujących lizeny układów okiennych.
Kolejowa wieża ciśnień na stacji Świnoujście Port
Wieża wzniesiona w roku 1933 z czerwonej cegły i wytyczona na planie kwadratu. Otynkowana i posiada zbiornik 12 m3.
Kwidzyń - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Sportowej.
Wieża ciśnień ma 28 metrów wysokości i została wybudowana z czerwonej cegły na planie sześciokąta. Zbiornik wieżowy może pomieścić 275 m3 wody. Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1895 - 1900, na potrzeby mieszkańców Kwidzynia.
Architektura wieży ciśnień nawiązuje do modnego wówczas neorenesansu. Fasada wieży posiada wykusz z okiennicami oraz fryz ceglany łączący trzon z głowicą. Do wnętrza wieży prowadzą masywne schody, kończące się w portalu wejściowym. Głowica wieży ciśnień wykonana jest z żelbetu.
Wieża ciśnień w dzielnicy Kwidzynia - Miłosnej.
Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX w latach 1907 - 1910. Jest to bardzo oryginalny obiekt hydrotechniczny ze względu na zagospodarowanie przestrzeni dachowej urządzeniem wspomagającym pracę wodnej wieży, mowa tutaj o wiatraku, który pierwotnie wykorzystywał energię wiatru, napędzając pod ziemne pompy w studni na wodę i generator elektryczny, wytwarząjący przy okazji prąd.
Wieża ciśnień wyrasta z dwukondygnacyjnego budynku, zwieńczonego balustradą. Owalny kształt trzonu oraz głowicy jest charakterystyczny dla tego typu obiektów.
- Województwo kujawsko-pomorskie
Szubin - wieża ciśnień
Toruń - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Akacjowej w Toruniu.Wieża ciśnień została wybudowana na stacji kolejowej przez Niemców podczas drugiej wojny światowej. Prace budowlane rozpoczęto w roku 1941, a ukończono w 1943. Wieża ciśnień mogła dziennie uzupełniać w wodę około 100 parowozów, więc była bardzo wydajna. Generalnym wykonawcą robót była firma Siemens. Wizualnie wieża ciśnień przypomina wieżowiec nowojorski z lat 30 tych. Obecnie wieże zaadoptowano na budynki mieszkalne. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu niemieckiego modernizmu. Wieża ciśnień posiada osiem pięter.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Św. Józefa w Toruniu.
Wieża ciśnień może pomieścić około 400m3 wody i wchodzi w skład miejskich zakładów wodociągowych, wybudowanych w 1893 roku. Wodną wieżę zaprojektował architekt Rudolph Schmidt. Obiekt został wybudowany na planie koła z czerwonej cegły. Z wyglądu przypomina średniowieczną basztę obronną. wieża składa się z trzonu i głowicy. Wieża posiada dekoracje architektoniczne wykonane z czerwonej cegły - machikuły, fryzy, wykusz oraz blanki. We wnętrzu głowicy znajduje się piękny, nitowany zbiornik na wodę.
Kolejowa wieża ciśnień przy stacji Toruń - Kluczyki.
Wieża pochodzi z lat 1903 - 1904. Obiekt został wytyczony na planie koła i składa się z trzonu, oddzielonego masywnym gzymsem z betonu od głowicy. wieża może pomieścić 200m3 wody.
Gniewkowo - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Pajakowskiego w Gniewkowie.
wieża ciśnień została zaprojektowana w biurze architektonicznym w Bremie. Obiekt został wybudowany w latach 1914 - 1915. Wieża ciśnień jest wysoka na 30 metrów. Posiada zbiornik mogący pomieścić 112 m3 wody. Razem z wieżą ciśnień wybudowane zostały takie obiekty jak sieć wodociągowa i stacja pomp. Woda do zbiornika była tłoczona za pomocą dwóch, wirnikowych pomp.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły na planie koła. Posiada ceglany , niski cokół. Podstawę z portalem wejściowym, zwieńczonym gzymsem między kondygnacyjnym, zadaszonym. Trzon z przyporami oraz sześciokątną głowicę, zakończoną dachem stożkowym.
Lubin - wieża ciśnień
Miejska, wodociągowa wieża ciśnień przy ulicy Parkowej w Lubinie.
Wieża ciśnień została zaprojektowana przez braci Huber z Wrocławia w latach 1905 - 1906. Wodna wieża została wybudowana na planie sześciokąta, posiada wysoką podstawę, wzmocnioną przyporami, zwieńczoną okrągłym gzymsem. Krótki trzon z czerwonej cegły oraz głowicę ze zbiornikiem wodnym. Całość wieńczy wysoki, sześciokątny dach z wieżyczką wentylacyjną.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Pawiej w Lubinie.
Osiedlowa wieża ciśnień nazywana potocznie przez mieszkańców " Kielichem ", została postawiona w czasach współczesnych. Pierwotnie wieża ciśnień miała tłoczyć wodę do nieruchomości należących do osiedla mieszkaniowego Przylesie. Ostatecznie wieże ciśnień wykorzystano do celów rekreacyjnych. Wysokość wieży wynosi 32 metry.
Mirsk - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Mirsku
Wieża ciśnień składa się z niskiego cokołu zwieńczonego fryzem ceglanym; trzonem w kształcie stożka i masywną głowicą przechowującą zbiornik na wodę. Do wnętrza wieży prowadzi niski portal z dwu spadzistym dachem. Okna na elewacji wieży imitują modny w dawnych czasach neogotyk. Wieża ciśnień została wzniesiona na planie koła z czerwonej cegły pomalowanej następnie na żółty kolor.
Miejska wieża ciśnień w Mirsku
Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1912 - 1914. Pracami budowlanymi kierował miejscowy mistrz murarski O. Jaekel. Wieża ciśnień została wzniesiona na planie ośmiokąta i w całości wykonana jest z cegły. Wysokość obiektu wynosi 37.5 metra.
Wieża ciśnień składa się z wysokiego cokołu, który został wykonany z kamienia bazaltowego; smukłego trzonu przez który biegną schody do głowicy wieży. Wieża ma 7 kondygnacji. Do ich pokonania służy 156 stalowych schodów. Całość wieńczy wysoki dach stożkowy.
Budowa kolejowej wieży ciśnień w Kowarach ( niem. Schmiedeberg im Riesengebirge ), zbiegła się z otwarciem kolejowego szlaku, łączącego Kowary z Jelenią Górą, w roku 1882. Stara wodna wieża została zastąpiona w roku 1905 nowym obiektem, wybudowanym na planie ośmiokąta, z czerwonej cegły. Woda była tłoczona przez system parowych pomp, z przepompowni do zbiornika wieżowego, poprzez rurociągi biegnące od studni, mieszczącej się 40 metrów od wieży ciśnień. Zbiornik wieżowy typu Intze jest w stanie pomieścić 50 m3 wody. Wieża ciśnień posiada też wodomierz, pokazujący poziom wody w stalowym zbiorniku oraz piec, służący dawniej do podgrzewania wody. Wieża ciśnień mieści się na ulicy Borusiaka w Kowarach.
Żary - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Broniewskiego w Żarach.Neoklasycystyczna wieża ciśnień w Żarach została wybudowana pod koniec XIX wieku. Obiekt został wzniesiony na planie koła, z czerwonej cegły, następnie pokryty został tynkiem. wieża ciśnień posiada neoklasycystyczny portal wejściowy składających się z czterech filarów podtrzymujących szczyt. Trzon o kształcie walca oraz głowicę z galerią wspartą na prostokątnych filarach. Całość wieńczy hełm dachowy, pokryty czerwonym gontem.
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Lotników w Żarach.
Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX z czerwonej cegły i następnie została pokryta tynkiem. Podstawa wieży ciśnień została wykonana z kamienia. Wieża posiada oryginalny portal drzwiowy, zwieńczony miękkimi liniami. Trzon wieży został wzmocniony stalowymi obręczami. Głowica wieży została wybudowana na planie ośmiokąta. Całość wieńczy masywny hełm dachowy.
Kolejowa wieża ciśnień w Żarach.
Wieża ciśnień została zaprojektowana w formie małego pałacyku i w całości pokryta jest czerwoną cegłą. Obiekt zdobią liczne ryzy wykonane z czerwonej cegły.
Żagań - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Dworcowej w Żaganiu.
Wieża ciśnień została zaprojektowana przez niemieckiego architekta Salbacha. Pojemność wieżowego zbiornika wynosi 500 m3 wody. Wieża ciśnień została wzniesiona z kamienia i czerwonej cegły. Wytyczona na planie koła, składa się z cokołu, trzonu i głowicy. dodatkowo wieża posiada zdobienia w formie machikuł, gzymsów i fryzów wykonanych z cegły. Całość wieńczy dach stożkowy z strzelistą wieżyczką.
Żagań - dawna wieża Bismarcka.
Wieża ciśnień przerobiona ze starej wieży Bismarcka. Posiadała zbiornik mogący pomieścić 200 m3 wody. Wysokość wieży sięgała około 20 metrów, była wykonana z kamienia. Trzon kamiennej wieży znajdował się wewnątrz dziedzińca składającego się z arkadowych przejść. Górną partię wieży zdobiły filary, również murowane z kamienia.
Kolejowa wieża ciśnień w Żaganiu.
Kolejowa wieża ciśnień w Żaganiu została wybudowana w roku 1947, na wzór średniowiecznego zameczka. Wodna wieża składa się z kamiennego cokołu, trzonu z zawieszonym wykuszem oraz głowicy ze zbiornikiem wodnym, mogącym pomieścić 400 m3 wody. Wieża podzielona jest gzymsem imitującym machikuły. Wieża zwieńczona jest dachem stożkowym.
Szprotawa - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Sądowej w Szprotawie.
Zabytkowa wieża ciśnień w Szprotawie została wybudowana w roku 1867 razem z miejskimi wodociągami. wodna wieża została przebudowana w roku 1903 i zachowała do dziś swój nowy kształt. Zbiornik wieżowy może pomieścić 150 m3 wody. wieża ciśnień została wybudowana na planie koła. Posiada niski, wykonany z kamienia cokół oraz masywny trzon i głowicę. Obiekt został wybudowany w głównej mierze z ozdobnej klinkierowej cegły. Całość wieńczy dach stożkowy z wieżyczką odciągową i głowica. Szprotawa posiada również współczesną wieżę ciśnień ze smukłym trzonem i metalową głowicą. Obiekt mieści się przy ulicy Rolnej.
Sulechów - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Styczniowej w Sulechowie.
Zabytkowa wieża ciśnień została wybudowana na początku XX wieku, w związku z wyrównaniem ciśnienia w miejskiej sieci wodociągowej. Wodna wieża posiada zbiornik na wodę typu Intze, o pojemności 150 m3. Wieża ciśnień służyła mieszkańcom do lat 70-tych, XX wieku. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, składa się z :
- Wysokiego, ceglanego cokołu, wytyczonego na planie ośmioboku.
- Ostrołukowego, portalu wejściowego, dodatkowo ozdobionego neogotycką archiwoltą.
- Wysoką podstawą, której lico muru zostało wzmocnione lizeną i smukłymi przyporami.
- Gzymsem pierścieniowym, wieńczącym dolną partię wieży.
- Detali architektonicznych w formie ceglanych fryzów i gzymsów.
- Trzonu z cegły ceramicznej.
- Głowicy wykonanej z żelbetu.
Całość wieży ciśnień jest zwieńczona strzelistą wieżyczką z iglicą.
Kolejowe wieże ciśnień w Sulechowie.
W związku z rozwojem kolei żelaznych w Sulechowie, w mieście zostały wybudowane wieże ciśnień. Pierwsza z nich została ukończona w roku 1915 i posiada tradycyjny układ grzybka.
W mieście wzniesiono również wodociągową wieże ciśnień o smukłym trzonie i stalowej głowicy. Wieża ciśnień jest wysoka na 39 metry i może pomieścić 500 m3 wody. Obiekt powstał w 1991.
Skwierzyna - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy rondzie Wojska Polskiego w Skwierzynie.
Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1929 - 1930. Koszt budowy obiektu wyniósł 3 tyś reichsmarek. Obiekt został wzniesiony z czerwonej cegły, na planie ośmioboku. Wieża ciśnień jest wysoka na 45 metry, co czyni wieżę jedną z najwyższych w regionie. Wodna wieża posiada żelbetowy zbiornik mogący pomieścić 230 m3 wody.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiokąta i składa się z wysokiej podstawy oraz zlicowanego z głowicą trzonu. Obiekt posiada dodatkowe przypory w narożach trzonu, które nadawają wieży geometrycznego wyglądu. Skwierzyna posiadała również dawniej kolejową wieżę ciśnień z charakterystycznym kominem. Wewnątrz wieży stał piec, służący do podgrzania wody.
Drezdenko - wieże ciśnień
Drezdenko - miasto w województwie lubuskim posiada jedną wieże ciśnień. Obiekt znajduje się przy ulicy Niepodległości w Drezdenku. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1907 wg projektu niemieckiego architekta Heinricha Ehlerta. Wodna wieża ma 35 metrów wysokości, a w głowicy znajduje się zbiornik na wodę typu Intze.
Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmioboku i składa się z wysokiej podstawy, ozdobionej kamieniem i zwieńczonej gzymsem pierścieniowym. Ceglanego trzonu z oknami i udekorowanego w górnej części fryzem ceglanym w formie machikuł. Głowica wieży wykonana jest z żelbetu. Całość wieńczy dach stożkowy z małą, strzelistą wieżyczką.
- Województwo warmińsko-mazurskie
Gołdap - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy I. Paderewskiego w Gołdapi.
Zabytkowa wieża ciśnień została wybudowana w roku 1905 przez gdańskie przedsiębiorstwo A. W. Müller. Zbiornik wieżowy może pomieścić 250 m3 wody. Wodna wieża w Gołdapi została wzniesiona w stylu neogotyckim, co zostało podkreślone przez architekta w formie ostrołukowych wnęk, fryzów i okiennic. Wieża ciśnień składa się z kamiennego cokołu, otynkowanej podstawy, portalu wejściowego z herbami miasta, ceglanego trzonu, głowicy i kopulastego dachu. Obecnie wieża ciśnień posiada prywatnego właściciela.
Kolejowa wieża ciśnień w Gołdapi.
Wieża ciśnień została wybudowana w związku z otworzeniem sieci kolejowej w Gołdapi, w roku 1878 - 1879. Kolej połączyła Gołdapie z Ełkiem i Wystrucią. Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX i składa się tradycyjnie z podstawy, trzonu i głowicy.
Jawor - wieża ciśnień
Historia wodociągów w Jaworze sięga roku 1538. W tamtym okresie mieszkańcy Jawora osady czerpali wodę z drewnianych wodociągów, które swój początek miały w studni na rynku.
Wieża ciśnień w Jaworze została wybudowana w roku 1888 wg projektu inż. Salbacha z Drezna. Wieża początkowo miała cylindryczny zbiornik stalowy o dnie wypukłym o pojemności ok. 450 m3. Wysokość wieży ciśnień wynosi około 27 metrów.
Wodna wieża wizualnie przypomina średniowieczną basztę. Obiekt został wzniesiony na planie koła. Posiada wysoki cokół wykonany z kamienia. Natomiast reszta nieruchomości wykonana jest z czerwonej cegły. Lico muru wieży zostało ozdobione fryzem arkadowym, który oddziela poszczególne kondygnacje.
Sępopol - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Leśnej w Sępopolu.
Budowa wieży ciśnień została ukończona w 1912 roku. Obiekt został wzniesiony na planie koła i mierzy około 30 metrów. Wieża ciśnień posiada wysoką podstawę z portalem wejściowym. W trzonie wieży znajduje się przepompownia. Natomiast w głowicy wieży zamontowano zbiornik mogący pomieścić 65 m3 wody. Wieża ciśnień wykonana jest z całości z czerwonej cegły.
Susz - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Leśnej w Suszu.
Neogotycka wieża ciśnień w Suszu została wybudowana w latach 1914 -1915. Obiekt należał do nowej sieci wodociągowej ukończonej w 1916 roku, w którego skład wchodziło ujęcie wody - studnia, stacja uzdatniania wody, hydrofory. Wieża ciśnień może zmagazynować 100 m3 wody.
Wieża ciśnień składa się z wysokiej podstawy, w której znajduje się wejście zamknięte w ostrołukowej wnęce, nawiązującej do architektury gotyckiej. Trzonu, z zaakcentowanymi ostrołukowymi podporami. Głowicy, zwieńczonej dachem stożkowym.
Szczytno - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Krzysztofa Klenczona w Szczytnie.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1908 z czerwonej cegły, na planie sześciokąta. Obiekt posiada wysoką podstawę z ulokowanym wejściem. Smukły trzon i głowicę pokrytą szarym tynkiem. Obecnie wokół wieży buduje się nieruchomość - wygląd raczej nieestetyczny.
Kolejowe wieże ciśnień w Szczytnie.
Wieża ciśnień zbudowana na planie wydłużonego ośmiokąta. Możliwe, że była to pierwsza kolejowa wieża w Szczytnie. Naturalnie, została wybudowana z czerwonej cegły.
Druga, kolejowa wieża ciśnień w Szczytnie, posiada kształt grzybka, czyli składa się z fundamentu, trzonu i głowicy.
Węgorzowo - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień w Węgorzowo.
Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły i pokryta białym tynkiem. Obiekt składa się z trzonu, głowicy i stożkowego zadaszenia. Wieża ciśnień posiada zbiornik typu Intze o pojemności 200 m3. Wysokość wieży wynosi 20 metrów.
Kolejowa wieża ciśnień w Węgorzowo.
Wieża pochodzi z roku 1909, posiada stalowy zbiornik typu Intze, o pojemności 100 m3. Obiekt jest standardowym układem w kształcie grzybka. Posiada ceglaną podporę zwieńczoną ceglanym fryzem, imitującym ostrołukowa arkadę. Głowica natomiast została wykonana z żelbetu.
Następną kolejową wieżą ciśnień w Węgorzowo jest obiekt znajdujący się koło starej parowozowni. wieża została wybudowana w roku 1905. Posiada zbiornik typu Intze, o pojemności 70 m3. Wieża ciśnień składa się z ceglanej podpory i żelbetowej głowicy.
Ełk - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień u zbiegu ulic 11 Listopada i Kajki w Ełku.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1895. Posiada zbiornik gotowy pomieścić 400 m3 wody. Wieże ciśnień zasilało 6 studni głębinowych, położonych od przepompowni około 7 km. Wodna wieża została wybudowana w stylu neogotyckim z ozdobnych kamieni, cegły oraz żelbetu. Wieża ciśnień składa się z :
- Cokołu, ozdobnie boniowanego, stanowiącego podstawę wieży.
- Wysokiej bazy, składającej się z dwóch kondygnacji, wykończonej białym kamieniem, posiadającej bogato zdobione okna.
- Portalu wejściowego, wspartego na dwóch kolumnach i zwieńczonego szczytem schodkowym. Nad zwornikiem spinającym wejście znajduje się data budowy - 1895.
- Ceglanego trzonu z ostrołukowymi biforiami i przymocowaną do lica muru ozdobną ankrą. Trzon zwieńczony jest ostrołukowym fryzem wykonanym z czerwonej cegły.
- Głowicy, wykonanej z żelbetu i dodatkowo ozdobionej ostrołukowymi detalami.
- Dachu w kształcie kopuły, zakończonego latarnią.
Wieża ciśnień była eksploatowana do lat 70-tych XX wieku. W 1994 r. została wpisana do rejestru zabytków. Obecnie w wieży mieści się muzeum.
Kolejowa wieża ciśnień w Ełku.
Ełk uzyskał pierwsze połączenie kolejowe z miastem Królewiec w roku 1868. W mieście funkcjonowała również kolej wąskotorowa oddana do użytku w roku 1913. Kolejowa wieża ciśnień została wybudowana w XX wieku i składa się z masywnego trzonu i głowicy.
Korsze - wieża ciśnień
Kolejowe wieże ciśnień w Korszach.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1915. Posiada zbiornik typu Klönne o pojemności 500 m3. Wieża ciśnień posiada trzon zbudowany z czerwonej cegły oraz zawieszony na ceglanej konstrukcji zbiornik nitowany. Średnica zbiornika wynosi 10,5 m, natomiast wysokość wieży ciśnień 25 metrów.
Druga kolejowa wieża ciśnień pochodzi z roku 1890. Jest to typowa wieża o kształcie grzybka. Posiada zbiornik typu Intze o pojemności 150 m3. Wysokość całkowita wieży to 17,90 m
Trzecia kolejowa wieża ciśnień - bardzo zdewastowana. Wieża posiada zbiornik typu Barkhausena o pojemności 400 m3.
Kętrzyn - wieże ciśnień
Wodociągowa wieża ciśnień przy ulicy Sikorskiego w Kętrzynie.
Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX wieku, niemal w całości z czerwonej cegły. Obiekt został wytyczony na planie ośmioboku, posiada wysoką podstawę z oknami i wejściem do wnętrza wieży.
Trzon ceglany z zawieszonym wykuszem na elewacji wieży. Głowicę wykonaną z żelbetu oraz kopulasty dach, zwieńczony latarnią. wieża ciśnień mierzy 35 metrów i posiada zbiornik typu Intze o pojemności 150 m3.
Kolejowa wieża ciśnień w Kętrzynie.
Wieża ciśnień również pochodzi z początku XX wieku i została wzniesiona tuz przy linii kolejowej Kętrzyn - Węgorzewo. wieża ciśnień składa się z cokołu, ozdobnego portalu wejściowego, trzonu oraz żelbetowej głowicy.
Iława - wieże ciśnień
Miejska wieża ciśnień stojąca przy ulicy 1 Maja w Iławie.
Wieża ciśnień została wybudowana na przełomie XIX i XX wieku w dominującym w Prusach stylu architektonicznym nazywanym neorenesansem. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły, na planie koła. Wysokość wieży wynosi 27 metrów. Wieża ciśnień składa się z wysokiego cokołu, w którym znajduje się portal wejściowy, zwieńczony neoklasycystycznym dachem w kształcie trójkąta.
Wysokim i zwężającym się ku górze trzonem z neorenesansowymi okiennicami oraz wykonanej z konstrukcji szachulcowej głowicy.
Kolejowe wieże ciśnień przy ulicy Dworcowej w Iławie.
Pierwsza kolejowa wieża ciśnień w Iławie, została wybudowana w roku 1871, na planie wydłużonego ośmiokąta. Wieża posiada zbiornik o pojemności 250 m3.
Druga, stojąca obok wieża ciśnień została wybudowana w roku 1915.
Najmłodsza kolejowa wieża ciśnień - trzecia została wybudowana w roku 1942 i posiada wysokość 45 metrów. Wieża może zmagazynować 500m3 wody.
Górowo Iławeckie - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień w Górowie Iławieckim
Neogotycka wieża ciśnień wybudowana z czerwonej cegły w roku 1910. Zbiornik wieżowy, stalowy, nitowany z wypukłym dnem, może pomieścić 100 m3 wody. Wieża ciśnień składa się z wysokiego, sześciokątnego cokołu. Smukłego trzonu z ostrołukowymi oknami oraz zawieszonej na machikułach głowicy. Całość wieńczy płaski, schowany za tarasem obserwacyjnym dach.
Kolejowa wieża ciśnień przy Alei Wojska Polskiego.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1912. Obiekt został wytyczony na planie sześciokąta i składa się z niskiego cokołu. Wysokiej podstawy z zamurowanymi oknami. Niskiego trzonu oraz obudowanej ozdobnymi deskami głowicy.
Dobre Miasto - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Gdańskiej w Dobrym Mieście.
Wieża ciśnień została wzniesiona w roku 1905. Wysokość obiektu sięga około 32 metrów. Wodna wieża została wybudowana na planie sześcioboku i składa się z kamiennego cokołu, wysokiej bazy z wejściem i oknami. Trzonu ze ślepymi oknami i otynkowanej głowicy. Wieża posiada zbiornik typu Intze o pojemności 150 m3.
Barczewo - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień w Barczewie.
Wieża ciśnień została wybudowana na początku XX wieku w stylu neogotyckim. Obiekt składa się z ceglanego cokołu. Posiadającej ostrołukowe okna podstawy, wzmocnionej przyporami. Trzonu z cofniętym ryzalitem w kształcie ostrołuku. Ośmiokątnej głowicy, w której znajduje się zbiornik typu Intze o pojemności 150 m3.
Kolejowa wieża ciśnień w Barczewie.
Wieża ciśnień mieści się na terenie dworca PKP. Wodna wieża została wybudowana w roku 1873, więc jest to jedna z najstarszych wież ciśnień w województwie warmińsko-mazurskim. Wieża ciśnień została wybudowana na planie kwadratu z czerwonej cegły. Elewacja wieży ciśnień posiada liczne zdobienia w formie cofniętego ryzalitu, fryzów ceglanych oraz gzymsów. Wodna wieża posiada dwa stalowe zbiorniki z płaskim dnem, które mogą pomieścić w sumie 40 m3 wody.
Miastko - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień w Miastku.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1928 na wzgórzu morenowym w Miastku. Obiekt hydrotechniczny miał za zadanie zapewnić stabilne ciśnienie wody odbiorcom w rejonie miasta. Ze swojej roli wywiązał się aż do 2008 roku. Kiedy to, wieżę kupiła osoba prywatna. Wieża ciśnień została wyposażona dodatkowo w nowoczesną sieć rurociągową, stację pomp i uzdatniania wody.
Wieża czerpała wodę z trzech studni głębinowych oraz bezpośrednio z koryta rzeki Studnicy. Wodna wieża reprezentuje styl neogotycki, dowodzi temu piękny, imitujący ostrołuk portal wejściowy, zwieńczony archiwoltą i szczytem schodkowym. Ślepymi niszami, charakterystycznych dla gotyckich budowli. Całość wieńczy dach stożkowy z trójkątnymi szczytami.
Wieża ciśnień została wzniesiona na planie koła i w całości pokryta jest czerwoną cegłą. Obiekt składa się z niskiego cokołu wykonanego z kamiennego ciosu. Trzon wieży mierzy około 18,22 metrów, natomiast głowica ma 12 metrów.
Kolejowa wieża ciśnień w Miastku.
Wieża ciśnień została wybudowana na przełomie XIX i XX wieku. W mieście uruchomiono pierwsze połączenie kolejowe w 1878 roku, a drugie w 1909 roku. Kolejowa wieża ciśnień wytyczona została na planie przedłużonego pięcioboku. Posiada liczne fryzy wykonane z cegły oraz lizeny. Z boku elewacji wieży wznosi się wysoki komin z cegły.
Pasym - wieża ciśnień
Miejska wieża ciśnień przy ulicy Pocztowej w Pasymie.
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1911, kiedy Pasym należał jeszcze do Niemiec i nosił nazwę Passenheim. Wodna wieża posiada zbiornik typu Intze i może zmagazynować 150 m3 wody. Wieża ciśnień została wybudowana na kamiennej podstawie, wytyczonej na planie czworoboku. Posiada ceglany trzon oraz pokrytą białym tynkiem głowicę o fantastycznym kształcie.
Wołów - wieża ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Wołowie
Tradycyjna wieża ciśnień w kształcie grzybka składająca się z cokołu, trzonu i głowicy. Wieża ciśnień nawiązuje swoją architekturą do neogotyckich obiektów sakralnych. Świadczą o tym zdobienia okien ( układ cegieł na imituje ostrołuk ), schodkowy portal drzwiowy oraz arkadowy fryz występujący pomiędzy głowicą a trzonem. We wnętrzu wieży zamontowany jest zbiornik typu Intze.
Miejska wieża ciśnień w Wołowie
Wieża ciśnień obsługiwała miejskie wodociągi i została wybudowana w roku 1912. Budowla o żelbetowej konstrukcji, wypełnionej tynkowaną cegłą. Całkowita wysokość wieży ciśnień wynosi 38 metrów a zbiornik posiada pojemność 170 m3
Ząbkowice Śląskie - wieża ciśnień
Wieża ciśnień przy ulicy Powstańców w Ząbkowicach Śląskich
Pierwotnie w zakres obszaru funkcjonowania wieży ciśnień wchodził teren ze studniami głębinowymi, pompowni z maszynami wykorzystującymi energię pary wodnej oraz biurowiec. Wieża ciśnień została zaprojektowana i wybudowana w roku 1886 przez niemieckiego architekta Karla Wayraucha. Wieża ciśnień została wybudowana w duchu romantycznego historyzmu. Obiekt do złudzenia przypomina średniowieczną zamkową basztę.
Wieża ciśnień została wzniesiona na planie koła i posiada imponującą wysokość 40 metrów. Obiekt został w całości wykonany z czerwonej cegły.
Wieża ciśnień składa się z :
- Ceglanego cokołu i parterowej kondygnacji z portalem wejściowym zwieńczonym trójkątnym szczytem.
- Masywnego trzony, bogato ozdobionego ceglanymi fryzami, w kształcie arkad, lizenami oraz gzymsami nadokiennymi.
- Owalnej głowicy z nitowanym zbiornikiem na wodę w środku. Całość wieńczy stożkowy dach z iglicą.
Ziębice - wieże ciśnień
Najstarszą wieżą ciśnień w Ziębicach jest tzw. " Wodny Zamek " wybudowany na początku XX wieku. Wieża ciśnień wykorzystuje do swojego działania naturalne siły grawitacji. Dlatego obiekt został wybudowany na wzgórzu w otoczeniu bogatej flory, która czyni z wieży naprawdę oryginalny okaz.
Fasada wieży została wykonana z ozdobnego kamienia. Wysoki, w kształcie łuku, zlicowany z murem gzyms zdobi portal wejściowy. Zbiornik zlokalizowany pod ziemią wyposażony został dodatkowo w taras widokowy, z którego można podziwiać ziębickie widoki.
Zgorzelec - wieża ciśnień
Modernistyczna wieża ciśnień w Zgorzelcu
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1974 w stylu modernistycznym. Obiekt liczy ponad 28 metrów wysokości. Wieża ciśnień gromadzi w swoich zbiornikach 780m3 wody. Wejście do wieży ciśnień zlokalizowane jest u podstawy. Do górnych partii wieży prowadzą schody a ich liczba wynosi 128. Struktura wieży ciśnień składa się z wertykalnych podpór w kształcie walca i wykonanych z żelbetu o średnicy 4,2 metra. Wieża ciśnień została wybudowana na najwyższym wzniesieniu w Zgorzelcu. Na szczycie wieży znajduje się punkt widokowy z zadaszonym tarasem.
Ceglana wieża ciśnień przy ulicy św. Jana w Zgorzelcu
Wieża została wzniesiona na planie koła posiada prostokątny portal prowadzący do wnętrza obiektu, wysoki cokół ozdobiony detalami architektonicznymi, wąski trzon oraz żelbetową głowice ze zbiornikiem wodnym.
Białystok - wieża ciśnień
Wieża ciśnień przy ulicy Wysockiego w Białymstoku
Piękna modernistyczna wieża wybudowana w okresie międzywojennym w latach 1923-1925, wg projektu inż. E. Kusmera. Wieża ciśnień posiada bardzo charakterystyczny trzon składający się ze smukłych filarów podtrzymujących głowicę, w połowie przecinającą trzon wieży tworząc dodatkową przestrzeń dla balustrady, która służy jako taras widokowy. Solidna podstawa wieży ciśnień jest wykonana z żelbetu i owinięta krętymi schodami prowadzącymi do wnętrza głowicy.
W głowicy wieży zamontowany jest zbiornik na wodę o pojemności 450m3. Wieża ciśnień przeszła gruntowny remont. Nie jest już użytkowana, Posiada wpis do rejestru zabytków.
Wieża ciśnień przy ulicy Augustowskiej w Białymstoku
Wieża ciśnień związana de stricto z dawną fabryką włókienniczą „Nowik i synowie” . Wybudowana w roku 1904 z czerwonej cegły. Wieża ciśnień składa się z pięciu kondygnacji. Zdobiona detalami architektonicznymi jak : lizeny, fryz ceglany, gzymsy nadokienne wykonane również z cegły. Część okien z wieży ciśnień jest zamurowana. Na dachu wieży znajduje się taras widokowy z latarnią.
Wieża ciśnień posiadała dwa zbiorniki na wodę o średnicy 3 metrów i o głębokości również 3 metrów. Obiekt uległ zniszczeniu na wskutek działań wojennych.
Kolejowa wieża ciśnień w Białymstoku
Obiekt został wybudowany w roku 1955. Posiada ażurowy trzon. Pionowy układ okienny i ośmioboczną głowicę ze zbiornikiem wodnym. Wieża posiada wysokość 30 metrów i w całości została wybudowana z żelbetu.
Chełmża - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Chełmży jest prawdziwym dziełem sztuki i prawdziwą perełką architektury neogotyckiej. Obiekt zlokalizowany jest w Chełmży przy ulicy Paderewskiego 20. Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1900-1901 i swoim wyglądem nawiązuje do krzyżackiego zamku. Od 2007 jest wpisana do rejestru zabytków. Wieża ciśnień została wybudowana na planie czworoboku i posiada siedem kondygnacji. Bogato zdobiona w elementy i detale architektoniczne bazujące na architekturze sakralnej i średniowiecznej.
Wieża ciśnień w Chełmży wznosi się na masywnym, pokrytym czerwoną cegłą cokołem. Dodatkowo wzmocnionym smukłymi przyporami. Całość parterowej kondygnacji wieńczy schodkowy szczyt nadający gotycki klimat obiektowi. Do wnętrza wieży ciśnień prowadzą równolegle, ulokowane w ostrołukowej lizenie drewniane portale.
Część środkowa wieży ciśnień pokryta jest tynkiem. Wąskie okna ułożone wertykalnie nadają obiektowi charakter defensywny. A także chowają w swym wnętrzu kolejne trzy kondygnacje. Całość wieńczy, piękny zdobiony fryz ceglany. Najwyższy fragment wieży przechowuje zbiorniki na wodę, a jego fasada wykonana jest pruskim murem.
Wieża ciśnień jest w dalszym ciągu użytkowana.
Aleksandrów Kujawski - kolejowa wieża ciśnień
Historia kolejowej wieży ciśnień zbiegła się z budową kolei żelaznej łączącej Warszawę z Bydgoszczą w roku 1859. W tym okresie wybudowano cały kompleks kolejowy w tym piękny neorenesansowy dworzec kolejowy. Od tego czasu Aleksandrów przeistoczył się z typowej wsi w miasto. Dzięki napływowi do miasta całej rzeszy rzemieślników Aleksandrów zaczął coraz bardziej zyskiwać na tle innych sąsiednich miejscowości w zaborze rosyjskim.
Neorenesansowa wieża ciśnień w Aleksandrowie Kujawskim
Wieża ciśnień została oddana do użytku w roku 1895. Posiada dwa zbiorniki rozlokowane wokół siebie. Obiekt z wyglądu przypomina bardziej kamienicę, niż tradycyjną wieżę ciśnień. Nieruchomość posiada trzy kondygnację; część parterowa z wysokimi oknami i portalem wejściowym, pierwsze piętro z prostokątnymi okiennicami.
Elewacja wykonana jest z czerwonej cegły. Zamyka w płytkiej lizenie symetryczny układ okien ozdobiony neorenesansowymi nadokiennymi, pół okrągłymi gzymsami. Między dolnymi partiami wieży rozlega się wąski fryz ceglany oddzielający poddasze z resztą obiektu . Górna kondygnacja nieruchomości pokryta jest panelami drewnianymi.
Inowrocław - wieże ciśnień
Kolejowa wieża ciśnień w Inowrocławiu
Kolejowa wieża ciśnień wybudowana w okresie drugiej wojny światowej o wertykalnym układzie architektonicznym. Obiekt posiada zbiornik o pojemności 500 m3. Wieża ciśnień została wybudowana na planie ośmiokąta w całości z czerwonej cegły. Obiekt zaopatrywał w wodę infrastrukturę kolejową.
Wieża ciśnień przy ulicy Zofiówka w Inowrocławiu
Jest to najstarszy tego typu obiekt w Inowrocławiu. Został wybudowany w czasach pruskich na przełomie XIX i XX wieku. Piękna wieża ciśnień wybudowana na planie koła i bogata w liczne detale architektoniczne. Wieża ciśnień posiada dwa zbiorniki o pojemności 480 m3 i 300 m3 - typu Barkhausena.
Kolejowa wieża ciśnień przy ulicy Ks. Piotra Wawrzyniaka w Inowrocławiu
Wieża ciśnień posiada zbiornik typu Intze i posiada kształt grzybka.
Góra - wieże ciśnień
Wieża ciśnień przy ul. Armii Polskiej i ul. Hirszfelda w Górze
Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1915 w stylu modernistycznym i historycznym. Budowla składa się z wysokiego cokołu zdobionego ciosanym kamieniem i zwieńczonym, wykonanych z ceramicznych dachówek gzymsem.
Monumentalnego trzonu, inaczej podpory podtrzymującej górną partię budowli. Wystylizowanej w duchu gotyckich katedr fasady, chowającej w wysokich ostrołukowych lizenach lico muru, środkowej części wieży ciśnień.
Głowicy, w której znajduje się zbiornik na wodę oraz bardzo oryginalnego zadaszenia w formie hełmu i stalowej chorągiewki z datą budowy.
Wyższe kondygnacje zostały wybudowane z czerwonej cegły, na które został nałożony tynk. Na stuletnią wieżę ciśnień w Górze składa się cały kompleks wodociągowy: filtry, pompy, stacje uzdatniania oraz studnie głębinowe. Wieża ciśnień była odpowiedzialna za dostarczanie miastu wody. Obiekt przeszedł gruntowny remont w postaci wymiany rur i instalacji wodociągowych.
Kolejowa wieża ciśnień w Górze
Wieża zlokalizowana na stacji Góra. Jest to typowa wieża ciśnień w kształcie grzybka posiadająca zbiornik typu Intze o pojemności 50 m3. Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1908. Wieża ciśnień została wybudowana z czerwonej cegły oraz ozdobiona cegłą glazurowaną.
Wieże ciśnień w Prudniku
Kolejowa wieża ciśnień w Prudniku
Opuszczona i mocno zdewastowana wieża ciśnień mieszcząca się na terenie prudnickiej kolei. Historia kolejowej wieży ciśnień sięga końca XIX, kiedy to oddano do użytku magistralę kolejową, łącząca podsudeckie miasta. Wieża ciśnień została wybudowana na planie prostokąta i w całości wykonana jest z cegły ceramicznej. Wizualnie przypomina raczej dom mieszkalny, niż wieżę ciśnień. Obiekt posiada dwie kondygnacje.
Neoromańska wieża ciśnień w Prudniku
Wieża ciśnień została wybudowana na terenie dawnej fabryki Samuela Frankla. Okres budowy wieży ciśnień przypada na lata 1865-1880. Wieża ciśnień została wybudowana w stylu neoromańskim w formie pięknego zameczku o charakterze romantycznym. Bogato zdobiona ornamentyką wczesnośredniowieczną wieża nadaje klimat dawnych, historycznych dziejów okolicznej zabudowie. Ściany wieży zdobią lizeny, biforia, smukłe wieżyczki i blanki.
Dzierżoniów wieże ciśnień
Początki wodociągów w Dzierżoniowie ( Reichenbach im Eulengebirge ) sięgają roku 1884, a dokładnie związane są z budową pierwszej wieży ciśnień i uruchomieniem zakładu wodociągowego, który był w stanie dostarczyć 140m3 wody mieszkańcom miasta.
Wybudowanie pierwszej wieży ciśnień w Dzierżoniowie powierzono mistrzowi budowlanemu o nazwisku Fellbaum. Obiekt został wzniesiony na planie koła i można powiedzieć, że jest to prawdziwie monumentalne dzieło budowlane. Wieża ciśnień w swojej architekturze nawiązuje do romantyzmu. Wizualnie przypomina basztę obronną z okresu średniowiecza.
Cokół wieży został wykonany z granitowych bloków. Natomiast trzon i głowica z czerwonej cegły. Elewację wieży ciśnień zdobią ceglane fryzy w formie arkadowych galeryjek do złudzenia przypominające średniowieczne machikuły. Głowica kryje nitowany, wieżowy zbiornik wody typu Intze, który posiada cylindrycznie wypukłe dno i ma pojemność 350 m3. Zbiornik wykonany jest ze stali, którego krawędzie wsparte są na kamiennym wieńcu.
Wieża ciśnień ma 21,3 m wysokości i do zbiornika z wodą prowadzą kręte schody. Obiekt został ponownie włączony do eksploatacji w roku 1991, po 20 latach przerwy.
Drugą wartą omówienia wieżą ciśnień w Dzierżoniowie jest modernistyczny budynek należący do miejskich wodociągów. Wieża ciśnień została wybudowana w latach 1934-35 na planie ośmiokąta. Wieża posiada żelbetowy zbiornik o wysokości 5.5 metra. Całość wieńczy mała wieżyczka usytuowana na dachu i służąca jako punkt widokowy.
Linki :
