Owińska - wieża ciśnień
Wieża ciśnień w Owińskach znajduje się w północnej części miejscowości, na terenie Puszczy Zielonki, w pobliżu Warty. Została wybudowana w latach 1922-1923 przez Towarzystwo Akcyjne Poznańskich Tramwajów Elektrycznych. Jest to wieża cylindryczna, wykonana z żelbetu. Ma wysokość 25 metrów i pojemność 1000 m³.
Wieża była wykorzystywana do dostarczania wody do pobliskich miejscowości, w tym do Poznania. Po II wojnie światowej została przejęta przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Poznaniu. W latach 90. XX wieku przestała być wykorzystywana.
W 2012 roku wieża została wpisana do rejestru zabytków. W 2018 roku rozpoczęła się jej rewitalizacja. Prace zostały zakończone w 2020 roku.
W ramach rewitalizacji wieża została odrestaurowana i przystosowana do nowych funkcji. Na parterze znajduje się sala wystawowa, na piętrze - sala projekcyjna, a na dachu - taras widokowy.
Wieża jest otwarta dla zwiedzających. Można w niej zobaczyć wystawę poświęconą historii Owińsk oraz obejrzeć panoramę Puszczy Zielonki i Warty.
Opis architektoniczny
Wieża ciśnień w Owińskach jest typową wieżą cylindryczną, wykonaną z żelbetu. Ma wysokość 25 metrów i średnicę 10 metrów. Ściany wieży są gładkie, ozdobione pionowymi żłobkami. Na szczycie wieży znajduje się zbiornik wodny, otoczony gankiem.
Historia
Wieża ciśnień w Owińskach została wybudowana w latach 1922-1923 przez Towarzystwo Akcyjne Poznańskich Tramwajów Elektrycznych. Była to jedna z kilku wież ciśnień wybudowanych przez to towarzystwo w celu dostarczania wody do pobliskich miejscowości, w tym do Poznania.
Po II wojnie światowej wieża została przejęta przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Poznaniu. W latach 90. XX wieku przestała być wykorzystywana.
W 2012 roku wieża została wpisana do rejestru zabytków. W 2018 roku rozpoczęła się jej rewitalizacja. Prace zostały zakończone w 2020 roku.
Obecne wykorzystanie
Po rewitalizacji wieża ciśnień w Owińskach została otwarta dla zwiedzających. Na parterze znajduje się sala wystawowa, na piętrze - sala projekcyjna, a na dachu - taras widokowy.
W salach wystawowych prezentowane są wystawy poświęcone historii Owińsk i Puszczy Zielonki. Na dachu wieży znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę Puszczy Zielonki i Warty. Wieża ciśnień w Owińskach jest cennym zabytkiem techniki i ważnym obiektem turystycznym.
Zasady działania wieży ciśnień
Wieża ciśnień to konstrukcja inżynieryjna, która ma na celu utrzymanie ciśnienia wody w systemie wodociągowym. Głównym elementem wieży ciśnień jest zbiornik na wodę, zazwyczaj umieszczony na wysokiej konstrukcji. Oto kilka kluczowych elementów związanych z wieżą ciśnień:
Zbiornik na wodę: Jest to najważniejszy element wieży ciśnień. Zbiornik jest używany do gromadzenia i przechowywania wody. Woda w zbiorniku tworzy potencjał grawitacyjny, który umożliwia dostarczanie wody z odpowiednim ciśnieniem do sieci wodociągowej.
Wysokość: Wieża ciśnień jest zazwyczaj umieszczana na podwyższonym terenie. Im wyżej jest zbudowana, tym większy potencjał grawitacyjny generuje, co przekłada się na wyższe ciśnienie wodociągowe w sieci.
Dostarczanie wody: Woda jest dostarczana do zbiornika wieży ciśnień z różnych źródeł, takich jak ujęcia wód gruntowych, rzeki lub inne źródła wodne. Czasami stosuje się pompy, aby podnieść wodę do zbiornika, zwłaszcza jeśli teren nie umożliwia naturalnego spadku.
Zasada działania: Kiedy woda jest gromadzona w zbiorniku, tworzy się potencjał grawitacyjny. Woda jest dostarczana z zbiornika do sieci wodociągowej, a to potencjalne ciśnienie pomaga utrzymać stałe ciśnienie w systemie.
Regulacja ciśnienia: Wieża ciśnień pełni rolę wyrównywania i utrzymania ciśnienia w sieci wodociągowej. Gdy użytkownicy korzystają z wody, a ciśnienie spada, woda jest uwalniana z zbiornika, aby zrekompensować spadek ciśnienia i utrzymać je na poziomie odpowiednim dla potrzeb społeczności.
Awaryjne źródło wody: W przypadku awarii wodociągu lub problemów z dostawą wody, wieża ciśnień może działać jako źródło zapasowe wody o stałym ciśnieniu.
Wieża ciśnień jest kluczowym elementem infrastruktury wodociągowej, pomagającym utrzymać stabilne ciśnienie w systemie, co umożliwia efektywne dostarczanie wody do użytkowników na danym obszarze. Jej zasada działania opiera się na wykorzystaniu potencjału grawitacyjnego wody.