Stacja Pomp Rzecznych w Warszawie

Historia Stacji Pomp Rzecznych w Warszawie.

 Stacja Pomp Rzecznych mieści się przy ulicy Czerniakowskiego w Warszawie. Obiekt hydrotechniczny należy do jednych z najważniejszych zabytków w stolicy Polski. Stacja została wybudowana w latach 1883 - 1886, według projektu brytyjskiego inżyniera Williama Heerleina Lindleya, który zaprojektował również całą strukturę warszawskich wodociągów, tak jak i wieżę ciśnień. William wybrał miejsce na budowę w tym obszarze, ponieważ przyszła stacja pomp znajdowała się blisko brzegu Wisły, co było kluczowe, do poprawnego działania wodociągów miejskich w Warszawie.

Zasada działania Stacji Pomp Rzecznych w Warszawie.

Pierwotnie Stacja Pomp miała znajdować się 275 metrów od linii brzegu, na wskutek wylewu Wisły, linia rzeki oddaliła się od brzegu o 550 metrów. Podjęto wtedy decyzję o jej przedłużeniu oraz ustabilizowaniu koryta Wisły. Stacja Pomp Rzecznych była wyposażona w pompy parowe, które poprzez przewody ssawne tłoczyły wodę z Wisły do Stacji Filtrów, mieszczącej się przy ulicy Koszykowej. Przewody tłoczne posiadały wymiary :

• 760 mm
• 900 mm
• 900 mm
• 1200 mm

W skład dawnego kompleksu wchodziły trzy hale z pompami oraz dwie kotłownie. W roku 1928, przewody ssawne, zastąpiono kanałem grawitacyjnym. Zmieniła się zasada funkcjonowania procesu tłoczenia wody. Woda mogła pod wpływem grawitacji i bez ingerencji maszyn samoczynnie wpływać do rurociągu.

Pompy elektryczne mieszczące się z jednej z hal kompleksu Pomp Rzecznych w Warszawie ( Domena Publiczna )

Podczas powstania warszawskiego w roku 1944 kompleks uległ poważnym zniszczeniom. Niemieccy żołnierze wysadzili Stację Pomp w powietrze. Po wojnie stacja ponownie ruszyła, z wydajnością 14 tys. m3 wody na dobę dzięki odnalezieniu odpowiedniej pompy w fabryce inż. Twardowskiego i uszkodzonego silnika w Stacji Doświadczalnej na Kaskadzie.

Architektura nieruchomości wchodząca w skład kompleksu Stacji Pomp Rzecznych w Warszawie.

• Dom mieszkalny kierownictwa Stacji  - nieruchomość wybudowana prawie w całości z czerwonej cegły, na planie kwadratu, w stylu neorenesansowym. Budynek został wzniesiony na niskim cokole, podpiwniczonym. Posiada cztery kondygnacje, podzielone gzymsami w formie betonowych pasów i ceglanych fryzów. Elewacja główna, posiada siedem osi, w tym czwarta i piąta oś, ulokowana jest w ryzalicie. Okna o poziomym układzie, zamknięte w lekko cofniętej wnęce, zwieńczonej arkadami - lizenami, dodatkowo ozdobione gzymsem nadokiennym ze wspornikiem. Całość budowli wieńczy gzyms koronacyjny, wykonany z czerwonej cegły i płaski, czterospadowy dach z kominami. Elewacja frontowa posiada dobrze oszklony przedsionek, zwieńczony balkonem z betonową balustradą. Elewacja frontowa jest dwuosiowa.

Dom mieszkalny kierownictwa Stacji Pomp Rzecznych z 1886/ Warszawa ( Adrian Grycuk - CCA 3.0 )

• Hale pomp - wszystkie obiekty należące do Stacji Pomp Rzecznych zostały wybudowane w stylu neorenesansowym. Posiadały wysoki cokół, wykonany z kamienia granitowego. Okna hal były wysokich rozmiarów, tak aby bez przeszkód można było korzystać ze światła dziennego, dodatkowo otwory okienne były ozdobione gzymsami w kształcie łuku, podzielonego wspornikiem. Materiałem użytym do budowy Stacji Pomp Rzecznych był kamień i cegła.