Malbork - wieża ciśnień

Wieże ciśnień w Malborku, można podzielić według celu ich przeznaczenia. Miejska wieża ciśnień, pochodząca z początków XX wieku, miała za zadanie zapewnić mieszkańcom dawnego Malborka ( Marienburg) wodę pitną i to bez wychodzenia z domu. W tamtym okresie wodę dostarczał nosiwodą za drobną opłatą. Tak też miejska wieża ciśnień, stojąca na placu Słowiańskim była, jak na tamte czasy bardzo funkcjonalnym wynalazkiem. Drugim typem malborskich wież ciśnień są kolejowe wodne wieże, które wznoszono, w celu zapewnienia całej infrastrukturze kolejowej poprzez sieć podziemnych rurociągów - wody. Dzięki budowie wież ciśnień, kolej mogła być zaopatrzona wodę, która była fundamentem, działania całego kompleksu kolejowego. Woda z wieży ciśnień była dostarczana do żurawi wodnych, a te napełniały lokomotywy parowe. Z wieży ciśnień korzystały również obiekty leżące w bliskim sąsiedztwie wieży. Wieże ciśnień w Malborku są wspaniałym świadectwem myśli technicznej minionej epoki, to dzięki nim Malbork mógł się rozwijać pod kątem urbanistycznym i przestrzennym.

Wieża ciśnień przy placu słowiańskim w Malborku

Marienburg Wasserturm Landkarte
Plan miasta Malbork z lokalizacją wieży ciśnień. Mapa pochodzi z 1908 roku ( Marienburg. Schloß und Stadt in Preußen ) i jest autorstwa - Schwandt, Wilhelm (1871-1928)

Historia wieży ciśnień w Malborku

Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1905, na potrzeby zaopatrzenia miasta Malbork w wodę. Wodna wieża wchodziła w skład kompleksu wodociągów miejskich. Wodna wieża została wybudowana w stylu neogotyckim, nawiązującym do innych zabytków w mieście, posiadających średniowieczny rodowód.

W jaki sposób działała wieża ciśnień w Malborku ?

Wieża ciśnień była zasilana z rzeki Nogat. Maszyny parowe, mieszczące się w starej maszynowni, napędzały pompy, a te z kolei tłoczyły wodę do zbiornika wieżowego, który mógł zmagazynować 500 m3 wody. Następnie woda ze zbiornika przez rury odpływowe, spływała do sieci rur wodociągowych, które dostarczały wodę dla mieszkańców Malborka. Zasada działania wieży ciśnień, opierała się o tzw. siły grawitacyjne. Spływająca woda pod wpływem swojej ciężkości, nadawała odpowiednie ciśnienie w rurociągach, a te zależało od wysokości położenia zbiornika.

Architektura wież ciśnień w Malborku

Wieża ciśnień została wybudowana na planie sześcioboku i niemal w całości elewacja wieży, pokryta jest czerwoną cegłą. Wodna wieża składa się z :

  • kamiennego cokołu.
  • ceglanej bazy, podstawy.
  • neogotyckiego portalu, ozdobionego archiwoltą, smukłymi kolumnami, podpierającymi wieńczący portal wejściowy trójkątnym szczytem.
  • trzonu o kształcie walca, podzielonego wąskimi pilastrami, posiadającego ostrołukowe, wertykalne okna.
  • sześciokątnej głowicy, podpartej na pionowych kolumnach, zwieńczonej ceglanym fryzem i pinakielami.
  • wysokiego, sześciokątnego dachu. 
Wykonawcą wieży ciśnień była firma “Windschild & Langelott KG”. Zbiornik wieżowy może pomieścić 500 m3 wody.

Malbork wieża ciśnień - Marienburg wasserturm
Malbork - neogotycka wieża ciśnień ( t.przechlewski - CCA 3.0 )


Kolejowa wieża ciśnień w Malborku.

Wieża ciśnień została wybudowana w roku 1901 w stylu neoklasycznym. Architektura wieży jest przepełniona geometrycznymi ozdobami - fryz ząbkowy, łączący głowicę z trzonem. Wodna wieża składa się z cokołu, portalu wejściowego, trzonu o kształcie walca, schowanego za pilastrami oraz sześciokątnej głowicy zwieńczonej dachem.

Kolejowa wieża ciśnień w Malborku Marienburg wasserturm
Kolejowa wieża ciśnień w Malborku ( tomasz przechlewski  CCA 2.0 )


Kolejowa ceglana wieża ciśnień przy starej lokomotywowni

Obiekt wybudowany na planie wydłużonego ośmiokąta, posiadający cztery kondygnacje. W całości wykonany z czerwonej cegły.
Kolejowa wieża ciśnień w Malborku ( tomasz przechlewski  CCA 2.0 )


Kolejowa wieża ciśnień, na terenie  Zakładów Naprawy Pojazdów Szynowych.

Wodna wieża została wybudowana na planie kwadratu z czerwonej cegły. Posiada liczne ozdobienia w formie fryzów ceglanych i gzymsów.

nitowany zbiornik na wodę wieża ciśnień genieteter Wassertank Wasserturm riveted water tank water tower
Nitowany zbiornik na wodę / wieża ciśnień


Wieża ciśnień to jedna z form zbiorników wodnych, które mają na celu utrzymanie ciśnienia w systemie wodociągowym oraz równomierne dostarczanie wody do mieszkańców lub przedsiębiorstw. Wieże ciśnień są zazwyczaj umieszczane na wysokich konstrukcjach, co umożliwia korzystanie z energii grawitacyjnej do utrzymania ciśnienia wody w sieci. Oto kilka kluczowych informacji na temat wieży ciśnień:

Zbiornik na wodę: Na górze wieży znajduje się zbiornik na wodę. Woda jest zbierana ze źródeł wodociągowych lub innego źródła i gromadzona w tym zbiorniku.

Grawitacyjne ciśnienie: Dzięki umieszczeniu zbiornika na znacznej wysokości wieża ciśnień korzysta z zasady grawitacji do utrzymania ciśnienia wody w systemie. Woda zbiornika, spływając w dół, generuje siłę nacisku, która jest wykorzystywana do napędzania wody przez rury wodociągowe.

Stałe ciśnienie: Głównym celem wieży ciśnień jest utrzymanie stałego ciśnienia wody w sieci. Dzięki temu możliwe jest efektywne dostarczanie wody do użytkowników, niezależnie od poziomu zużycia w danym momencie.

Regulacja przepływu: Systemy wież ciśnień są zazwyczaj wyposażone w mechanizmy regulacji przepływu, które pozwalają na dostosowanie ilości wody dostarczanej do sieci w zależności od bieżących potrzeb.

Zastosowanie awaryjne: Wieże ciśnień pełnią również rolę w przypadku awarii lub przerw w dostawie wody. Dzięki zasobom zgromadzonym w zbiorniku, umożliwiają ciągłe dostarczanie wody nawet w sytuacjach nagłych.

Widoczne struktury: Wieże ciśnień są zazwyczaj widoczne w krajobrazie, ze względu na swoją wysokość. Mogą przyjmować różne formy architektoniczne, takie jak konstrukcje stalowe, betonowe lub ceglane wieże.

Wieża ciśnień jest kluczowym elementem infrastruktury wodociągowej, pomagając w efektywnym dostarczaniu wody do społeczności i przedsiębiorstw oraz stanowiąc istotny element zarządzania ciśnieniem w sieci wodociągowej.

Linki :

Popularne posty z tego bloga

Wieża ciśnień - zasada działania - budowa - schemat - przeznaczenie

Wieża ciśnień ( Water tower / Wasserturm ) kojarzona również jako wodna wieża jest konstrukcją budowlaną. Przeznaczoną do samodzielnej regulacji ciśnienia oraz kontroli przepływu wody w układzie hydraulicznym obejmującym niewielki obszar, na którym została wzniesiona. Wieża ciśnień jest obiektem opierającym swoje działanie na prostych prawach fizyki. Posiada wiele cech funkcjonalnych, na których opierają się fundamenty modułu infrastruktury wodnej, zaplanowanej dla sektorów przemysłowych, miejskich oraz kolejowych. Podstawową funkcją wież ciśnień jest zwiększanie ciśnienia wody do dystrybucji. Zasada działania wieży ciśnień Cechą priorytetową przy projektowaniu wieży ciśnień jest wyszukanie odpowiedniego terenu pod przyszłe fundamenty obiektu. Konstrukcja, aby mogła być w pełni funkcjonalna musi zostać wybudowana na najwyższym lokalnym wzniesieniu. Ponieważ gromadząca się woda w zbiorniku wieży ciśnień musi być umieszczona wyżej, niż instalacje wodne znajdujące się u odbiorców. Schema...
Read more »