Lipie - wieża ciśnień
W miejscowości Lipie w województwie śląskim znajdują się dwie wieże ciśnień:
- Wieża ciśnień dworska, wybudowana na początku XX wieku, z cegły, na planie kwadratu, zbiornik oszalowany deskami. Wieża ma 6 m wysokości.
- Wieża ciśnień zakładowa, wybudowana w latach 50. XX wieku przy tartaku lipskim. Wieża ma wysokość 30 metrów i jest wykonana z żelbetu.
Wieża ciśnień dworska znajduje się w parku przy ul. Kasztanowej. Została wybudowana w związku z pracami modernizacyjnymi prowadzonymi przez Aleksandra Władysława Steihagena, który w latach 1890-1910 był właścicielem majątku w Lipiu. Wieża była wykorzystywana do zaopatrywania w wodę dwór i folwark.
Wieża ciśnień zakładowa znajduje się przy ul. Fabrycznej. Została wybudowana dla tartaku lipskiego, który w latach 1960-1990 był jednym z największych tartaków w południowej Polsce. Wieża była wykorzystywana do zaopatrywania w wodę tartaku i nasycalni podkładów.
Obecnie obie wieże ciśnień w Lipiu są nieczynne. Wieża ciśnień dworska jest w dobrym stanie technicznym i jest wykorzystywana jako element małej architektury parkowej. Wieża ciśnień zakładowa jest w stanie upadku i wymaga remontu.
Wieża ciśnień działa na zasadzie wykorzystywania grawitacji, aby utrzymać ciśnienie w sieci wodociągowej i zapewnić dostawy wody mieszkańcom i firmom. Oto podstawowe kroki, jakie opisują działanie wieży ciśnień:
- Magazynowanie wody: Woda jest pompowana lub przetłaczana do wieży ciśnień w okresach niskiego zużycia wody, na przykład w nocy, gdy zapotrzebowanie jest mniejsze. Woda jest magazynowana w wieży.
- Utrzymywanie ciśnienia: Woda zgromadzona w wieży ciśnień znajduje się na pewnej wysokości nad poziomem gruntu, co daje jej potencjalną energię ciśnienia. Im wyższa wieża, tym większe ciśnienie może być utrzymane. Ciśnienie wody jest kontrolowane przez zawory i układy kontrolne w systemie.
- Równoważenie ciśnienia: Wieża ciśnień pełni funkcję bufora w systemie wodociągowym, który pomaga w zrównoważeniu ciśnienia w sieci. Dzięki temu niweluje ona wahania ciśnienia, które mogą wystąpić na skutek zmiennej konsumpcji wody przez mieszkańców i firmy.
- Dostarczanie wody: Kiedy mieszkańcy potrzebują wody (na przykład, gdy otwierają kran), woda jest dostarczana z wieży ciśnień do sieci wodociągowej. Dzięki grawitacji woda jest wypychana z wieży i płynie przez rurociągi do miejsc docelowych.
Uzupełnianie wody: Kiedy poziom wody w wieży spada na niebezpiecznie niski poziom (na przykład w okresach wzmożonego zużycia wody), pompy wodne lub przetłaczarki są włączane, aby uzupełnić wodę w wieży z źródła wodnego, takiego jak ujęcie wody lub inny zbiornik wodny. Ten proces jest zautomatyzowany i ma na celu utrzymanie odpowiedniego poziomu wody w wieży ciśnień.
Działanie wieży ciśnień opiera się na prostych zasadach fizycznych, a grawitacja pełni kluczową rolę w utrzymaniu ciśnienia w sieci wodociągowej. Jest to skuteczny sposób na zapewnienie stabilnych dostaw wody mieszkańcom i firmom w obszarach miejskich i miejskich.
- Dąbrowa Górnicza - wieża ciśnień